Morgunn - 01.12.1946, Side 73

MORGUNN
143
sé verið að vinna að einu mikilsverðasta máli, sem þekkt
sé í veröldinni.
Annar kaflinn heitir DulsTcyggni — Dulheyrn, og hefur
frú Elínborg og aðrir skrifað þær frásagnir eftir Hafsteini,
en hún fengið sumt vottfest, sem ekki var það áður. Afar
sérkennileg og um leið fögur er lýsingin á sýnum frá jarð-
arför Einars H. Kvarans, en annars er þarna margt af
þeim fyrirbrigðum, sem eru sama eðlis og gömul, íslenzk
alþýðureynsla hefur haft frá að segja, og hvað ennþá ger-
izt margt af slíku hér á landi enn þann dag í dag, tel ég
bera þess rækilegan og gleðilegan vott, að enn sé síður
en svo, að taugar okkar séu vírþræðir, vöðvarnir sement,
blóðið hráolía og heilinn bílmótor, moddell þetta eða hitt.
Þá er Frá fundunum, og er þar skýrt frá mjög mörgu,
sem komið hefur fram hjá Hafsteini Björnssyni sem
miðli, og þó að flest af því, sem þar er frá sagt, sé svipað
og við höfum áður heyrt, þá er þó sumt, sem sker sig úr,
svo sem sagan um Mann Mannsson, og víst er það, að vel
kynnumst við hinni sérkennilegu Finnu, sem Jónas Þor-
bergsson þegar minnist á í inngangi sínum að bókinni.
Fjórði kafli heitir Dulflutningur. Hann er stuttur, en
hefur þó að flytja tvær frásagnir mjög eftirtektarverðar.
önnur er um ryðgaða hnífinn, með blóðblettunum á, hin
um eina auvirðilega púðurdós.
Ég veit vel, að það er hægt að segja báðar frásagnirn-
ar lygi, en þó ekki ósjálfráða blekkingu. Það verður að
gera svo vel að taka munninn það fullan, að bera vísvit-
andi lygar og blekkingastarfsemi upp á þá, sem hlut eiga
að máli —og hana ekkert smáræðilega, ef út í þá sálma
er farið á annað borð. En því fólki, sem þarna er um að
ræða, mundu menn ekki undir öðrum kringumstæðum
trúa til slíkra hluta. Svo er sagt frá Eskimóum, sem lítt
eða ekki þekkja til menningar hvítra manna, að þeir telji
það mikið afrek, ef hvítur maður skýtur óvenju langt af
boga og er ótrúlega beinskeyttur. Hins finnst þeim lítið
til koma, þó að hann skjóti með byssu dýr nokkurt, sem