Fréttablaðið - 17.11.2010, Qupperneq 24

MARKAÐURINN 17. NÓVEMBER 2010 MIÐVIKUDAGUR6
Ú T T E K T
Í
slenskur útivistarfatnaður er ekki bara
áberandi hér heima heldur hafa hin
ýmsu merki haslað sér völl víða um
heim. Allir eiga það sameiginlegt sem
framleiða íslenskan útivistar fatnað að
horfa til tækifæra sem gefast í sölu utan
landsteinanna. Fimm íslensk fyrirtæki
framleiða útivistarfatnað undir eigin merkj-
um, en eru afskaplega misstór. Stærst er
Sjóklæðagerðin 66°Norður, en þar á eftir
koma í stærðarröð Nikita, Cintamani, ZO-
ON og Icewear.
Þrjú stærstu fyrirtækin er að finna á
listanum yfir 300 stærstu fyrirtæki lands-
ins sem Frjáls verslun birti nýverið. Þar
er 66°Norður í 119. sæti með ársveltu upp
á 2,9 milljarða króna í fyrra, Nikita í 166.
sæti með 1,7 milljarða króna veltu og Cinta-
mani í 233. sæti með áætlaða veltu upp á
900 milljónir króna.
Öll eiga fyrirtækin það sammerkt að
megnið af allri framleiðslu þeirra fer fram
utan landsteinanna. 66°Norður skera sig þó
úr í því að starfrækja saumastofu hér heima,
en að sögn Halldórs Gunnars Eyjólfssonar,
forstjóra fyrirtækisins, sinnir hún aðallega
sérpöntunum, breytingum og lagfæringum.
Þá er fyrirtækið eitt um að starfrækja sínar
eigin saumastofur í útlöndum, meðan aðrir
íslenskir framleiðendur fatnaðar „útvista“
þeirri starfsemi með því að kaupa þjónustu
erlendra saumastofa.
NIKITA SKER SIG ÚR
66°Norður reka tvær verksmiðjur í Lett-
landi þar sem starfa 180 til 200 manns.
Meðal annars af þessum sökum er fyrir-
tækið með mun fleira starfsfólk á sínum
snærum en keppinautarnir, bæði hér heima
og erlendis. „Fyrirtækið framleiðir einn-
ig fatnað í Kína í gegnum verktaka,“ segir
Halldór.
Núna starfa í allt rúmlega 300 manns
hjá 66°Norður og fást vörur fyrirtækisins
í yfir 500 verslunum í 19 löndum. Ef til vill
þarf ekki að furða sig á forskotinu því fyrir-
tækið er eitt elsta framleiðslu fyrirtæki
landsins, hóf árið 1926 framleiðslu á sér-
stökum hlífðarfatnaði fyrir sjómenn og
fiskverkunarfólk. Þá er fyrirtækið með
lang umfangsmesta sölunetið. Tveir starfs-
menn eru í Bandaríkjunum á skrifstofu
66°Norður, en að auki eru umboðsmenn
og dreifingaraðilar bæði þar og í Kanada.
„Auk þess seljum við beint til Hong Kong
og Ástralíu,“ segir Halldór.
Utan eitt eiga fyrirtækin fimm það samm-
erkt að mest sala er hér á heimamarkaði, en
í þessum efnum sker Nikita sig nokkuð úr.
Halldór Gunnar segir helstu markaði hjá
sér Norðurlöndin og Þýskaland, auk Banda-
ríkjanna. „Fyrirtækið hefur síðustu fimm
ár vaxið um 20 til 30 prósent á hverju ári.
Veltan var um einn milljarður árið 2004 en
er um þrír milljarðar 2010,“ segir hann.
Rúnar Ómarsson, framkvæmdastjóri
og einn eigenda Nikita, segir 95 prósent
af sölu fyrirtækisins eiga sér stað erlendis.
Telja verður vöxt fyrirtækisins ævintýri
líkastan, orðið næststærst á sínu sviði í
landinu á rúmum áratug, en Nikita var
stofnað í Reykjavík árið 2000 og starfrækir
verslun við Laugaveg. Hér á landi er fyrir-
tækið með 16 starfsmenn, en að auki starfa
16 í Þýskalandi og tveir í Frakklandi. Rúnar
segir framleiðsluna svo fara fram í Kína,
Taívan, Víetnam, Túnis og Argentínu. „En
þar sem við úthýsum framleiðslunni er ekk-
ert starfsfólk hjá Nikita í framleiðslu,“ segir
hann. Föt fyrirtækisins eru hins vegar til
sölu í um 1.500 verslunum í yfir 30 lönd-
um. „Jafnframt seljum við beint í gegnum
netverslun okkar til landa utan almenna
dreifingarnetsins,“ segir hann og bendir
um leið á að eingöngu hluti af sölu Nikita
sé í „útivistarfatnaði“ en annað sé í „lífs-
stílsfatnaði“ sem ýmist sé seldur í útivistar-
eða götutískuverslunum.
70 prósent af sölu Nikita segir Rúnar
að fari fram á meginlandi Evrópu. „En
Skandinavía, Kanada, Bandaríkin, Japan,
Nýja-Sjáland og Ástralía skipta með sér
30 prósentum,“ segir hann og kveður fyrir-
tækið hyggja á mikla sókn á erlendum mörk-
uðum á næstu árum, með frekari áherslu á
eigin verslanir og yfirtöku á dreifingu til
verslana á lykilmörkuðum.
VÍÐA ER HUGAÐ AÐ ÚTRÁS
Í kjölfar hlutafjáraukningar sem gerð var
hjá Cintamani í byrjun síðasta mánaðar er
ráðgerð metnaðarfull útrás á Þýskalands-
markað. Þá keypti Kristinn Már Gunnars-
son kaupsýslumaður þriðjungshlut í Sportís
ehf., framleiðanda Cintamani. Hann sagði
þá stefnt að því að opna til að byrja með níu
Cintamani-verslunareiningar í verslunar-
miðstöðvum víðs vegar um Þýskaland.
Samhliða því yrði ráðist í markaðssetn-
ingu, með áherslu á íslenskan uppruna
fatnaðarins.
Skúli Björnsson, einn eigenda Cinta-
mani, segir markaðsátak í Þýskalandi þegar
hafið og kveður fatnað fyrirtækisins brátt
fá kynningu í einum stærsta sportmaga-
sín þætti þýsks sjónvarps. Þá verði innan
skamms í Þýskalandi tveir sölumenn ráðn-
ir til að sinna markaðnum þar.
Framleiðsla Cintamani fer fram í Litháen
og í Kína, en fyrirtækið kaupir þjónustu af
þarlendum fyrirtækjum. Skúli áréttar hins
vegar að efniviðurinn í framleiðsluna komi
ekki þaðan, í Litháen sé framleitt úr ítölsku
efni og í Kína úr japönsku, þar sem kín-
verskur efniviður standist ekki gæða kröfur
fyrirtækisins.
Er með þessu ekki öll sagan sögð af útrás
íslensks útivistarfatnaðar. Jón Erlendsson,
eigandi og forstjóri ZO-ON, segir líklegt
að nokkuð stórra tíðinda verði að vænta
af sínu fyrirtæki innan tíðar. „Við höfum
alltaf verið að horfa til annarra landa og
höfum undirbúið hlutina nokkuð vel á undan-
förnum árum. En þegar hrunið gekk yfir
voru margir hlutir settir á ís, en eru nú
aftur komnir á skrið,“ segir hann.
Jón var í gær á förum til Indlands til að
fylgja eftir framleiðslu þar. „Við framleið-
um mest í Kína og á Indlandi, en einnig í
Portúgal og lítilsháttar í Pakistan,“ segir
hann, en líkt og hjá flestum er þar um
keypta þjónustu að ræða.
Alls starfa því ekki nema 14 hjá ZO-ON,
en þar eru meðtaldir tveir finnskir hönn-
uðir, sem eru með aðsetur þar í landi. Jón
segir þó samstarfið við fólkið hér heima
náið og gott, nútímasamskiptatækni hjálpi
þar til, auk þess sem hönnuðirnir komi
reglulega í heimsókn. „Við höfum síðastlið-
in þrjú ár eytt óhemju tíma í nýja hönnun,“
segir Jón og boðar nýjar vörulínur og tölu-
verðar breytingar á fatnaði ZO-ON. „Við
erum núna að klára alla hönnun fyrir vorið
2012,“ segir hann.
Jón slær þann varnagla að enn sé ekk-
ert fast í hendi með tíðindi af aukinni útrás
fyrirtækisins, en segir ZO-ON komið vel á
skrið með stóra samninga um sölu í Japan.
„Þetta skýrist innan mjög skamms tíma, en
það er náttúrulega ekki enn búið að skrifa
undir. Það er ekkert endanlegt fyrr en það
er gert.“ Hann segir þó skammt í land og
að samningarnir séu nokkuð umfangsmiklir
þar sem um svokallað „licence“ sé að ræða.
Gangi þeir eftir fær því japanska fyrir-
tækið leyfi til að framleiða fatnað í Japan
undir merkjum ZO-ON.
Fyrir hrun segir Jón að fyrirtækið hafi
verið langt á veg komið með markaðssetn-
ingu í Bandaríkjunum og þau mál séu einnig
komin á fullt skrið á ný. Núna séu helstu
erlendu markaðirnir hins vegar í Noregi
og í Þýskalandi. „Síðastliðin tvö ár höfum
við lagt áherslu á markaðinn hér heima,“
segir hann, en kvíðir ekki samkeppninni
utan landsteinanna. „Þetta gengur út á að
skera sig úr og vera ekki eins og allir aðrir,“
segir hann og áréttar um leið að standa
Íslenskan kuldaklæðnað er að fi
Miklu munar á þeim stærstu og þeim
minnstu sem framleiða íslenskan útivistar-
fatnað. Fjöldi manns starfar hins vegar um
heim allan við að framleiða föt bæði fyrir
innanlandsmarkað og alþjóðamarkaði. Óli
Kristján Ármannsson kynnti sér umfang
starfsemi þeirra fyrirtækja sem haslað hafa
sér völl á þessu sviði.
Fjöldi starfsmanna: Um 300
Ísland: Um 120
Lettland: Um 180 (2 saumaverksmiðjur/
dreifing/sala)
Bandaríkin: 2
Kína: Saumaverktakar
Föt 66°N eru til sölu í: Svíþjóð,
Danmörku, Noregi, Færeyjum,
Grænlandi, Bretlandi, Þýskalandi,
Frakklandi, Sviss, Austurríki,
Liechtenstein, Belgíu, Hollandi, Ítalíu,
Slóveníu.
Umboðs-sölumenn í BNA og Kanada: 9
Bein sala til: Hong Kong, Ástralíu.
S J Ó K L Æ Ð A G E R Ð I N
6 6 ° N O R Ð U R
Fjöldi starfsmanna: 8
Ísland: 8
Litháen: dótturfyrirtæki
Föt Icewear eru seld á Íslandi, í
Austurríki, Þýskalandi, Noregi, Kanada,
Bandaríkjunum.
I C E W E A R
Við höfum alltaf verið að horfa til annarra landa og höfum undirbúið
hlutina nokkuð vel á undanförnum árum. En þegar hrunið gekk yfir
voru margir hlutir settir á ís, en eru nú aftur komnir á skrið.
JÓN ERLENDSSON
FRAMKVÆMDASTJÓRI OG EIGANDI ZO-ON