Fréttablaðið - 28.01.2011, Blaðsíða 54
26 28. janúar 2011 FÖSTUDAGUR
Í ár eru tuttugu ár liðin
síðan grunge-rokkið hóf
innreið sína í tónlistarheim-
inn með miklum hvelli.
Lagið Smells Like Teen
Spirit kom flóðbylgjunni af
stað.
Á þessu ári eru tuttugu ár liðin
síðan grunge-rokkið frá Seattle í
Bandaríkjunum hóf innreið sína
í tónlistarheiminn með miklum
hvelli þegar Nirvana gaf út plöt-
una Nevermind. Sú plata, með
lagið Smells Like Teen Spirit í
fararbroddi, átti óvænt eftir að
seljast í bílförmum. Þessar vin-
sældir opnuðu augu plötuútgef-
enda og um leið almennings fyrir
fleiri grunge-sveitum, þar á meðal
Pearl Jam, Alice in Chains, Sound-
garden, Stone Temple Pilots og
Screaming Trees.
Áður en grunge-ið, eða gruggið,
tók yfir rokkið höfðu glyssveitir á
borð við Mötley Crüe, Poison og
Warrant notið mikilla vinsælda.
Gruggið var að hluta til andóf
gegn þeim þar sem öll framkoma
var jarðbundnari og án allra leik-
rænna tilburða. Lögin voru ber-
strípaðri og kröftugri, gítar-
hljómurinn bjagaður og textarnir
angistarfullir þar sem almennt
áhugaleysi gagnvart samfélag-
inu var fyrirferðarmikið. Sér-
stök tíska fylgdi gruggurum sem
klæddust notuðum, rifnum fötum
og hárið var sítt og illa greitt,
öfugt við glysrokkið þar sem hár-
blásarar og krullujárn töldust
nauðsynlegir fylgihlutir.
Gruggið varð til seint á níunda
áratugnum í kringum óháða
útgáfufyrirtækið Sub Pop í borg-
inni Seattle. Það þróaðist út frá
pönksenu borgarinnar og að hluta
til var grugghljómurinn afleið-
ing af því hversu einangruð
Seattle var gagnvart öðrum tón-
listarstefnum, því á þessum tíma
fengu hljómsveitir frá Los Ang-
eles og New York mestu athygl-
ina. Ýmsar hljómsveitir frá norð-
austurhluta Bandaríkjanna, þar
á meðal Sonic Youth, Pixies og
Dinosaur Jr., höfðu einnig áhrif á
gruggið. Til að mynda sagðist Kurt
Cobain, forsprakki Nirvana, hafa
verið að reyna að herma eftir Pix-
ies þegar hann samdi Smells Like
Teen Spirit. Með því lagi og plöt-
unni Nevermind varð gruggið að
Berstrípuð angist tók við
af hárblásnu glysrokkinu
GRUNGE
Rokkararnir í Nirvana stigu fram á
sjónarsviðið og í kjölfar þeirra fylgdu
Pearl Jam, Alice in Chains, Stone
Temple Pilots og fleiri sveitir.
NORDICPHOTOS/GETTY
Einar Vilberg úr hljómsveitinni
Noise byrjaði að hlusta á grunge
tíu ára, eða þegar Kurt Cobain dó.
Fyrst einbeitti hann sér að Nir-
vana en í framhaldinu tóku við
dekkri hljómar frá böndum á borð
við Alice in Chains, Soundgarden,
Mudhoney og Screaming Trees.
„Þetta var tilgerðarlaus tón-
list og einhvern veginn nýtt við-
horf til rokksins, ekki þetta eitís,
túberaða hár og tilgerðar „make-
up“-glysrokk,“ segir hann um
gruggið og telur að angistin sem
fylgdi tónlistinni eigi sinn þátt í
vinsældunum. „Þetta var rosa-
lega aðgengilegt fyrir unglinga
af því að það er svo mikil angist
í þessum lögum. Maður upplifir
þetta öðruvísi þegar maður er
ekki unglingur en góð bönd eru
alltaf góð bönd, hvort sem það er
grunge eða eitthvað annað. Þetta
eldist vel, finnst mér.“
Rokksveitin Noise heldur upp á
tíu ára afmælið sitt í ár. Hún byrj-
aði sem grunge-band en á nýjustu
plötunni Divided, sem er númer
þrjú í röðinni, er meira um rokk
og ról og lögin melódískari en
áður. Sveitin er með tvær nýjar
plötur í smíðum, þar á meðal óraf-
magnaða plötu, sem grunge-bönd-
in voru einmitt fræg fyrir. „Ég
hafði mjög gaman af Unplugged
með Nirvana og Alice in Chains.
Við ætlum að hafa rosalega mikið
af strengja- og blásturshljóð-
færum og ætlum að gera þetta
grand,“ segir Einar.
Grunge er tilgerðarlaus tónlist
EINAR VILBERG Byrjaði að hlusta á
grunge árið 1994 þegar hann var tíu
ára.
60 - Pearl Jam
50 - Nirvana
40 - Stone Temple Pilots
25 - Alice in Chains
21 - Soundgarden
MILLJÓNA
PLÖTUSALA
GRUNGE-
HLJÓMSVEITA
meginstraums tónlistarstefnu sem
fékk almenna spilun í útvarpi. Vin-
sældirnar urðu ógurlegar og allar
hljómsveitir vildu spila grunge og
ekkert annað. Með vinsældunum
og ríkidæminu sem fylgdi þeim
missti grunge-stefnan mikið af
sjálfstæði sínu og tengslum við
pönkið og þetta áttu Cobain og
félagar erfitt með að sætta sig
við. Eiturlyfin voru aldrei fjarri
og eftir að Cobain framdi sjálfs-
víg 1994 má segja að niðursveifla
gruggsins hafi hafist fyrir alvöru.
Undir lok tíunda áratugarins höfðu
flestar gömlu grunge-sveitirn-
ar sungið sitt síðasta og þó svo að
margar þeirra séu enn starfandi í
dag eru áhrif þeirra langt í frá þau
sömu og áður. freyr@frettabladid.is
VINSÆLA
STA
MYND V
ERALDAR
TVÆR VI
KUR Í RÖ
Ð!
NÁNARI UPPL. Á AF.IS OG MIDI.IS
-Þ.Þ., FRÉTTATÍMINN
SMÁRABÍÓ Nánar á Miði.is
Nánar á Miði.isBORGARBÍÓ
THE DILEMMA kl. 8 - 10.10
THE GREEN HORNET 3D kl. 8 - 10.10
ALFA OG ÓMEGA 3D kl. 5.50
L
12
L
Nánar á Miði.is
THE DILEMMA kl. 5.30 - 8 - 10.30
THE DILEMMA LÚXUS kl. 5.30 - 8 - 10.30
THE GREEN HORNET 3D kl. 5.25 - 8 - 10.35
BURLESQUE kl. 8 - 10.35
ALFA OG ÓMEGA 3D kl. 3.30
THE TOURIST kl. 5.40 - 8 - 10.20
GULLIVER´S TRAVELS 3D kl. 3.30 - 5.50
MEGAMIND 3D ÍSL. TAL KL. 3.40
NARNIA 3 3D KL. 3.30
L
L
12
L
L
12
L
L
7
THE FIGHTER KL. 5.30 - 8 - 10.30
BURLESQUE KL. 10.10
GAURAGANGUR KL. 5.50 - 8
STÚLKAN Í LESTINNI kl. 10 Enskur texti
BARA HÚSMÓÐIR kl. 8 Enskur texti
HVÍTAR LYGAR kl. 5.20 Íslenskur texti
LAFMÓÐUR kl. 6 Enskur texti
VELKOMIN KL. 10.10 Enskur texti
SKRIFSTOFUR GUÐS KL. 8 Enskur texti
14
L
7
L
L
L
L
L
L
HÁSKÓLABÍÓGLERAUGU SELD SÉR
5%
5%
/haskolabio/smarabio
- bara lúxus
Sími: 553 2075
THE FIGHTER 5.40, 8 og 10.20 14
THE GREEN HORNET 3D 8 12
ÆVINTÝRALEGUR FLÓTTI 3D 4 og 6 L
SAW 3D 10.20 16
ALFA OG ÓMEGA 3D 3.50 L
ALFA OG ÓMEGA 2D 4 L
LITTLE FOCKERS 6, 8 og 10 L
3D gleraugu seld sér
3D gleraugu seld sér
3D gleraugu seld sér
3D gleraugu seld sér
TRYGGIÐ YKKUR MIÐA Á
WWW.SAMBIO.IS
VINSÆLASTA MYNDIN
Á ÍSLANDI Í DAG!
ÁLFABAKKA EGILSHÖLL
V I P
14
14
L
L
L
L
L
L
L
L
L
L
L
L
L
L
L
L
L10
10
14
14
12
12
12
12
12
AKUREYRI
KRINGLUNNI
DILEMMA kl. 5.30 - 8 og 10.30
KING’S SPEECH kl. 5.30
ÆVINTÝRALEGUR FLÓTTI-3D Ísl. Tal kl. 3.30 og 5.45
GREEN HORNET-3D kl. 8 og 10.40
KLOVN: THE MOVIE kl. 5.45 - 8 og 10.15
ROKLAND kl. 8 og 10.30
GUILIVERS TRAVEL-3D kl. 3.20
TRON: LEGACY-3D kl. 5
MEGAMIND-3D Íslenskt Tal kl. 3.20
THE KING´S SPEECH kl. 5:30 - 8 - 10:30
THE KING´S SPEECH kl. 4 - 8 - 10:30
KLOVN - THE MOVIE kl. 3:40 - 5:50 - 8 - 10:20
ÆVINTÝRALEGUR FLÓTTI-3D M/ ísl. Tali kl. 3:40 - 5:50
ÆVINTÝRALEGUR FLÓTTI M/ ísl. Tali kl. 3:40 - 5:50
ROKLAND kl. 5:40 - 8 - 10:20
HEREAFTER kl. 8 - 10:40
MEGAMIND-3D M/ ísl. Tali kl. 3:40
HARRY POTTER kl. 8 Síðustu sýningar
LIFE AS WE KNOW IT kl. 10:40 Síðustu sýningar
THE KING´S SPEECH kl. 5:50 - 8 - 10:30
KLOVN - THE MOVIE kl. 8:20 - 10:30
ÆVINTÝRALEGUR FLÓTTI-3D M/ ísl. Tali kl. 3:40 - 5:50
TANGLED-3D (Ótextuð) Ensku tali kl. 3:40
YOU AGAIN kl. 5:50 - 8 - 10:20
MEGAMIND M/ ísl. Tali kl. 3:40
TANGLED-3D ísl tal kl. 5:50
THE KING’S SPEECH kl. 8 - 10:20
KLOVN - THE MOVIE kl. 5:50 - 8
ROKLAND kl. 10:20
“IRRESISTIBLY ENTERTAINING.
WITTY AND HEARTBREAKING”
BLOOMBERG NEWS, RICK WARNER
“THE KING’S SPEECH SHOULD BE
ON STAGE ON OSCAR NIGHT”
THE WALL STREET JOURNAL, JOE MORGENSTERN
NY POST, LOU LUMENICK NY OBSERVER, REX REED NY DAILY NEWS, JOE NEUMAIER NY OBSERVER, REX REED
„hláturvöðvarnir munu halda
veislu í einn og hálfan tíma“
- Politiken