Fréttablaðið - 28.02.2011, Page 14

Fréttablaðið - 28.02.2011, Page 14
14 28. febrúar 2011 MÁNUDAGUR Þessi orð eru rituð af virðingu við þingverði Alþingis sem ráð- ist var á 8. desember 2008. Fólk sem var haldið, hrint, meitt og þannig hindrað í störfum sínum, fólkið sem er enn að bíta úr nál- inni eftir ofbeldið. Af tillitssemi við starfsmennina óskaði skrif- stofustjóri Alþingis eftir lög- reglurannsókn á atvikinu. Mestu um þá ákvörðun réð upptaka úr öryggismyndavél í anddyri við inngang að þingpöllum. Eng- inn maður með ærlegar tilfinn- ingar getur horft á upptökuna án þess að fyllast ónotum, reiði og samúð í garð starfsmannanna. Fólk inni í húsinu heyrði öskur og svívirðingar í garð þeirra. Í læknaskýrslum og síðan í máls- skjölum eru taldar upp margvís- legar líkamlegar afleiðingar allt frá mari og tognun upp í örorku- mat. Þá eru ekki talin upp þau sál- rænu eftirköst sem sumir starfs- menn bera. Þekkt er að afleiðingar átaka við hliðstæðar aðstæður eru verri fyrir þolendur en gerendur. Eins og eðlilegt er var bent á þær greinar í lögum sem fjalla um hlið- stæð tilvik. Það var sett í hendur lögreglu og ákæruvaldsins hvort og hvernig kært yrði. Skrifstofu- stjóri Alþingis ber óskipta ábyrgð á velferð starfsfólksins og gat því ekki horft fram hjá atburðunum. Þáverandi forsætisnefnd hafði séð myndbandstökuna en gaf ekki heimild í þeim skilningi. Skrif- stofustjóri bar einn ábyrgð á að óskað var rannsóknar. Gestir hafa alloft komið á þing- palla og haft þar uppi háreisti og jafnvel hagað sér með ógn- andi hætti. Fyrir það hefur aldrei verið kært þar sem ekki hefur áður verið beitt ofbeldi gagn- vart starfsmönnum þingsins inni í Alþingishúsinu. Fólkið sem kom 8. desember átti greiða leið upp á þingpallana, engin óeðlileg hindr- un var á vegi þeirra fyrr en þau sjálf gripu til tilefnislausrar vald- beitingar. Þessi atburður er eins- dæmi. Þetta var ekki venjuleg heimsókn á þingpallana. Þetta var skipulögð árás á fólk, sem átti sér einskis ills von enda voru engin mótmæli í gangi á Austurvelli þennan dag. Flestir þekkja framhaldið. Rík- issaksóknari ákvað á grundvelli lögregluskýrslu um málið að kæra níu einstaklinga. Umdeilt hefur verið eftir hvaða lagaákvæðum var kært. Dómur er fallinn og dómarar féllust á að valdi var beitt gagnvart starfsmönnum. Það var mikilvæg niðurstaða. Að öðru leyti sýnist sitt hverjum um dóminn. Margur virðist álíta það heppilegt til vinsælda, án þess að hafa kynnt sér málavexti, að tala um ofbeldis- fólkið sem saklaus fórnarlömb svo að raunveruleg fórnarlömb líta út sem gerendur. Minnir óþægilega á meðferð fórnarlamba í öðrum ofbeldismálun þegar varnaraðilar gerenda eru þrautþjálfaðir í sam- skiptum við fjölmiðla. Hér vil ég gera hlut ríkissjón- varpsins að sérstöku umfjöllunar- efni. Stuðningsmenn nímenning- anna svokölluðu og þau sjálf hafa nánast notað RÚV sem einkamiðil sinn. Lögmaður nokkurra ákærðu hefur fengið að fjalla einhliða um hlut skjólstæðinga sinna þar sem hallað er mjög á starfsfólk Alþing- is, málið rangfært og aflagað. Steininn tók úr þegar sjónvarpið birti þann 20. maí 2010 stutt valin brot úr upptöku frá atburðinum. Í myndinni var búið að fjarlægja þá kafla upptökunnar sem sýndu best hvernig ráðist var skipu- lega og með hörku á starfsmenn Alþingis. Upptakan í heild eða þar til lögreglan tekur við vörslu húss- ins er 2.47 mínútur en í myndbroti RÚV voru aðeins valdar rúmlega 30 sekúndur. Hvers vegna sýndi RÚV ekki myndbandið í heild? Ekki hefur skort tíma í umfjöll- un um þetta mál hjá ríkisfjöl- miðlunum. Allt jafnvægi hvarf úr umræðunni frá þessum degi. Búið var að hanna atburðarás og flestir héldu að hér kæmi sannleikurinn fram. Enda sýnt í sjálfu ríkissjón- varpinu. Skrifstofa Alþingis hafði fengið heimild persónuverndar til að birta upptökuna. En talið var ómálefnalegt að birta hana meðan málið var enn í dómsmeðferð. Á meðan dundi einhliða áróður í boði RÚV. Þegar þetta er skrifað hefur myndbandið enn ekki verið birt óklippt. Lögmaðurinn fagnaði því að ákærðu voru sýknaðir af broti gegn 1. mgr. í 100. gr. hegningar- laga. Í mínum huga skiptir mestu máli að dæmt var fyrir ofbeldi gegn samstarfsfólki mínu. Lög- maðurinn gerði lítið úr ofbeldinu, lítillega hafi verið ýtt við fólki. Í dómnum og atvikalýsingu kemur glöggt fram að þetta var sannar- lega miklu meira, slíkur var ofs- inn í stefndu strax í upphafi. Um kvöldið mætti lögmaðurinn, tals- maður stefndu, í sjónvarpið og fékk frítt spil eins og fyrri daginn. Hann túlkaði dóminn með sínum hætti án andsvara eða gagnrýn- innar tilvitnunar í dóminn. Hver ber ábyrgð á svona ein- hliða fréttahönnun þar sem útbúin var mynd af prúðu æskufólki sem heimsækir Alþingi til að nýta sér tjáningarfrelsið en verður fyrir árás vondra þingvarða? Helst mátti skilja á ýmsum málsmetandi aðilum að þingverð- irnir ættu að biðjast afsökunar á því að hafa látið berja sig. Þeir eiga fáa vini í þessu máli. Enginn hefur nefnt opinberlega að þau eigi afsökunarbeiðni skilið þrátt fyrir dóminn. Hins vegar verða þau ítrekað að þola svívirðingar og jafnvel morðhótanir fyrir það eitt að vinna fyrir Alþingi. Ég hvet alla sem hafa áhuga á að kynna sér málið nánar að lesa dóminn þar má sjá greinargóða atvikalýsingu. Hann var kveðinn upp 16. febrúar 2011 og má finna hann á www.http://domstolar.is/ domaleit. Einhliða og villandi umfjöllum RÚV Nímenningamálið Karl M. Kristjánsson starfsmannastjóri Alþingis Hvers vegna sýndi RÚV ekki mynd- bandið í heild? Ekki hefur skort tíma í umfjöllun um þetta mál hjá ríkis- fjölmiðlunum. Lögmaður hlynntur því að þjóðin hafni Icesave-lögunum sagði í Kastljósi að siðaðar þjóð- ir færu með mál sín fyrir dóm- stóla. Flestir lögmenn telja þó betra að semja um mál, og siðað- ar þjóðir standa við yfirlýsingar sínar. Allt frá hruni hafa ríkis- stjórnir Íslands (og reyndar for- setinn) sagt að Ísland vilji semja um Icesave. Þeir sem ætla að hafna samningnum nú vilja ekki semja. Þeir tala um áhættu af að semja en þegja um áhættuna af að semja ekki. Lögmaðurinn sagði einnig að Íslendingar ættu ekki að beygja sig fyrir hótunum um ofbeldi. Er það ofbeldi að nenna ekki að tala við þá sem ekki er hægt að semja við, að vilja ekki lána þeim sem ekki standa við orð sín? Icesave-skuldin er ann- ars eðlis en þær skuldir óreiðu- manna sem útlend fyrirtæki og stofnanir verða að taka á sig og skipta þúsund- um milljarða króna. Dapurlegt er þegar ungt fólk fellur fyrir kokhraustri þjóðrembu af því tagi sem einkenndi tal útrásarvíkinga og málsvara þeirra. Þegar lagt er mat á tilgang þeirra sem harðast berjast gegn samningnum er hollt að muna orð varaformanns Sjálf- stæðisflokksins, sem taldi drengi- legra að hugsa um þjóðarhag en nýja leiki í baráttu gegn ríkis- stjórninni. Nú kemur til kasta 44 alþingis- manna að útskýra fyrir þjóðinni sem kaus þá hvers vegna þeir samþykktu þennan nýja samn- ing. Ef þeir draga lappirnar í umræðunni verða áreiðanlega ma rg i r sem ekki nenna á kjörstað í næstu alþingiskosn- ingum. Vitlaus- asta hugmynd s e m k o m i ð hefur fram — og kemur þó ekki á óvart úr þeirri átt — er tillaga Þórs Saari að hvorki alþingismenn né samningamenn megi tjá sig í aðdraganda þjóð- aratkvæðagreiðslunnar. Þetta eru þó þeir sem hafa lagt mesta vinnu í að kynna sér málið. Sú þjóð stendur ekki í lappirnar sem reynir að komast hjá því að standa við orð sín. Þeir sem standa við orð sín standa í lappirnar. Að standa í lappirnar Icesave Vésteinn Ólason fv. forstöðumaður Stofnunar Árna Magnússonar Hatursumræðan í íslenskum stjórnmálum er skelfileg. Að einhverju leyti á þetta sér skýr- ingar í hruninu. Þar eru erfiðar ástæður vonbrigða og reiði. En hrunið mega menn samt ekki nota til þess að afsaka ofbeldistóninn í umræðunni. Hatrið einkennir sum blaðaskrif um þessar mundir, jafnvel heilu útvarpsstöðvarnar og sjónvarps- þættina að sögn að ekki sé minnst á bloggskólpið. Þetta er alvarlegt vegna þess að þjóðin þarf að finna farsæla niðurstöðu með samtölum en ekki öskrum. Þetta er brýnna nú eftir hrunið en nokkru sinni fyrr. Málaflokkarnir sem þurfa heiðar- lega opna og íhugula umræðu eru hvarvetna. Einn er stjórnskipun landsins sem er í mikilli óvissu um þessar mundir. Vilji er til að sameina hug- ina til endurbóta, en hverjar eiga endurbæturnar að verða? Til að vita það þarf fólk að tala saman. Það þarf að finna leið sem samein- ar hina nýju mögu- leika lýðræðisins á fésbókunum og internetinu því sem er óhjákvæmi- legt til að tryggja skýrar og mark- vissar niðurstöð- ur umræðunnar. Það þarf að skapa frelsi til þess að tala og gera tillög- ur en líka frelsi til að komast að niður- stöðum. Samfélag verður aldrei leitt til farsældar öðru vísi en með niður- stöðum eftir eðli- leg og opin skoð- anaskipti. Annars endar umræðan í tómagangi og von- brigðum. Nú virðist loksins sam- staða um að opna fyrir þjóðar- atkvæðagreiðslur sem við mörg okkar höfum barist fyrir áratugum saman. Þjóðin virðist vilja að þau mál verði ekki í höndunum á einum manni og þessi eini maður segist reyndar vera þreyttur á því að hafa svona ferlega mikla ábyrgð. Annar málaflokkur sem þarf að ræða vel eru atvinnumál. Þar virðast sumir halda að eina lausn- in sé fólgin í því að byggja sem flest álver. Þó liggur fyrir að það hentar ekki orkulindum okkar. Þá er að horfast í augu við það. Hat- ursumræða um einstaklinga skap- ar ekki atvinnu. Þeir sem þekkja atvinnuleysi sjálfir eða úr fjöl- skyldum sínum vita að það er alvarlegt og sárt fyrir þá sem því hafa kynnst. Það leysir ekki vanda þeirra að rækta hatrið. Nú vill svo til að umræðan um atvinnumál virðist opnari fyrir sam- stöðu um þessar mundir en nokkru sinni fyrr. Það eru ekki lengur alvarlegar deilur um einkaeign eða félagslega eign á fyrirtækjunum. Það eru ekki deilur um útlent eða inn- lent eignarhald. Það er deilt um það hvort þjóðin á að eiga auðlind- irnar eða ekki en um það eru reynd- ar flestir sammála þegar betur er að gáð að þjóðin á að ráða yfir auð- lindunum sem eigandi þeirra. Það eru engar alvarlegar deilur um að auðlindanýtingin eigi að vera sjálf- bær – eða er það? Það er því engin ástæða til annars en að ætla að samstaða eigi að geta skapast um atvinnustefnuna enda sé auðlinda- nýtingin sjálfbær. Atvinnuleysið er ljótasta birt- ingarmynd auðvaldsþjóðfélagsins. Allir eiga rétt á atvinnu. Auk þess birtist í atvinnuleysinu fráleit sóun. Ekki á atvinnuleysisbótum heldur á arðinum af vinnuafli þeirra sem ekki fá vinnu. Þriðji málaflokkurinn sem deilt er um eru umhverfis- og auðlinda- mál. Svo virðist sem margir séu beinlínis andvígir því að ræða þann málaflokk öðruvísi en með stóryrðum um einstaklinga. Allt tryllist þegar reynt er að fá skor- ið úr lagaóvissu fyrir Hæstarétti. Ekki má gagnrýna það að stórfyr- irtæki í orkuframleiðslu borgi fyrir óviðkomandi verkefni eins og gsm- síma og vegi. Greinilegt er reyndar að þeir sem reiðast eru sumir vanir því að ráða og reiðast af því að þeir ráða ekki lengur. En það er lýðræð- isleg niðurstaða og þá er að vinna út frá því. Hatursræktun leysir heldur ekki þeirra vanda. Þeir sem vilja fara vel með umhverfið eru að hugsa um barnabörnin sín. Viljum við það ekki öll? Þannig ber allt að þeim brunni að við eigum að geta náð samstöðu um þau stóru mál sem hér hafa verið nefnd án þess að opna fyrir haturs- flóðin. Auðvitað eru ekki allir sam- mála. Auðvitað eru einhverjir sem vilja rækta hatrið af gömlum vana. En væri þá kannski sterkur leik- ur að þeir hinir sömu opnuðu sína eigin flóðgátt, eins konar sameig- inlegt holræsi, nýjan vef: hatur.is? Því ekki? Hatur punktur is Þjóðmál Svavar Gestsson fv. þingmaður, ráðherra og sendiherra Dapurlegt er þegar ungt fólk fellur fyrir kokhraustri þjóðrembu af því tagi sem einkenndi tal út- rásarvíkinga og málsvara þeirra. Atvinnuleysið er ljótasta birtingarmynd auð- valdsþjóðfélagsins. Allir eiga rétt á at- vinnu. Auk þess birtist í atvinnuleysinu fráleit sóun. Ekki á atvinnu- leysisbótum heldur á arðinum af vinnuafli þeirra sem ekki fá vinnu. FRAMKVÆMDIR VIÐ SUÐURLANDSVEG Greinarhöfundur fjallar meðal annars um atvinnumál í grein sinni og bendir á að hatursumræða um einstaklinga skapi ekki atvinnu. Það leysi ekki vanda atvinnulausra að rækta hatrið. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM

x

Fréttablaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.