19. júní - 19.06.1952, Blaðsíða 33
SVAFA ÞÓRLlilFSDÓTTlR:
BARNAVERNDARFELOG
Slysfarir þykja jafnan ill tíðindi, hvort sem þau
gerast á sfó eða landi, og því hörmulegri eru slys-
in, sem fleiri eiga um sárt að binda af þeirra
völdum. Átakanlegast er þó, ef séð verður, að
hægt hefði verið að afstýra hörmungunum, ef ráð
hefði verið í tíma tekið eða almenn samtök getað
haft áhrif í þá átt að sporna við óförunum. Sjálf-
sagt var það líka einmitt þetta, sem knúði for-
sprakkana til þess að stofna Slysavarnafélag ís-
lands, þá er það var gert, og efast nú enginn um
gagnsemi þess félagsskapar. í upphafi munu þó
án efa hafa verið til þeir menn, er ekki bjuggust
við miklum árangri, en „verkin sýna merkin“ og
tjóar nú engum að reyna að rýra gikli þess félags.
Enn gerast þó hörmuleg tíðindi með þjóð
vorri, þótt mörgum mannslífum takist árlega að
bjarga fyrir atbeina slysavarnanna, enda er sí og
as sótt fram á þeim vettvangi. Því rniður steðja og
annars konar ,,slys“ að og valda margvíslegum
vandræðum og neyð. Börn og unglingar frernja
ýmis konar afbrot, stór og smá, sem hverjum ein-
stökum uppalanda er um rnegn að sporna við.
»,Eitt einasta syndar augnablik" verður of mörg-
um ungmennum þessa lands „ævilangt eymdar-
strik“. Feður og mæður harma örlög barna sinna
og fá ekki að gert. Kennarar og barnaverndar-
nefndir standa ráðþrota.
Kennurum eru fengin til uppfræðingar og
gæzlu fullkomlega heilbrigð börn, enda er
kennslan í almennum skólum miðuð við slík
börn. En jafnframt eru svo með í hópnum af-
brotabörn eða andlega vanheil og vangefin. Slík
börn eiga ekki santleið með þeim Iteilbrigðu. Þau
berum gjöldum. Það er eitt af grundvallaratrið-
unum í þeim breytingum, senr gera þarf, að fullt
réttlæti komist á um skattgreiðslur hjóna.
Munu allir þeir, sem áliuga hafa fyrir þessum
málum, liugsa gott til þess, er frumvarp um ný
skattalög verður lagt fyrir næsta Alþingi.
19. JÚNÍ
þurfa sérstakrar leiðbeiningar sérfróðra manna,
ef þau eiga að ná þeim þroska, sem auðið er.
Skólarnir eiga því enga sök á því, þótt þessir
vesalingar hafi engin not skólagöngu sinnar og
séu, að skólagöngu lokinni, engu þroskameiri en
þegar skólagangan liófst. Hitt er þó enn verra, að
andlegu meinin, sem þessi börn eru haldin af,
hafa ef til vill náð tökum á einhverjum lieilbrigð-
um börnum, sem vanheilu börnin voru samvist-
um við. Andlegu vanheilindin smita ótrúlega,
þótt þau séu hvorki bakteríu- né virussjúkdómar.
Enn sem komið er hefur andlega lteilsugæzlan í
skólunum verið vanrækt um of, þótt liennar sé '
engu síður þörf en hinnar líkamlegu. í bæjum
og kauptúnum eru börn og ungmenni auðvitað
víðar saman en í skólnnum og verður ekki við
því spornað, að vanheilir vesalingar smiti út frá
sér á meðan ekki er betnr séð fyrir uppeldi þeirra
en ennþá er gert hér á landi. En það er hægt að
snúa sér til barnaverndarnefndanna, mun marg-
ur segja. Satt er það og ekki efast ég um, að slíkar
nefndir vilji vinna starf sitt samvizkusamlega.
En ef að er gáð, kemur það í ljós, að þeim er
þannig í hendur búið, að úrræðin verða fá og
smát. Eina úrræðið til þess að hér hefjist ný og
batnandi viðhorf varðandi mál ungmennanna er
öflugt samstarf fjöldans, sterk félagsleg samtök,
er lyfti Grettistaki hliðstætt við það, sem Slysa-
varnafélagið hefur gert á sínu sviði, svo að eitt-
hvað sé til samanburðar. Barnaverndarfélögin
eiga að vera augað, sem sér, hvar skórinn kreppir,
heilinn ,sem hugsar úrræðin til að bæta úr mis-
fellunum og liöndin, sein út er rétt til verndar
og viðreisnar. Þau þurfa að verða svo öflug, að
þau verði styrk stoð öllum þeim, sem lagalega og
siðferðilega ber sérstök skylda til að annast upp-
eldi æskulýðsins. Miklu sterkari ábyrgðartilfinn-
ing meðal alls almennings gagnvart börnum og
ungmennum þarf að skapast, svo að enginn þjóð-
félagsþegn telji eftir það fé, sem fer til uppeldis-
málanna, enda sé vel fyrir því séð með sívakandi
19