19. júní - 19.06.1952, Qupperneq 45

BJÖRG GUBNADÓTTIR:
UM HÚSNÆÐISMÁL
Húsnæðis- og byggingamál eru
að mínum dómi mál, sem þarft
og nauðsynlegt er um að tala og
skrifa. Þau hljóta alltaf að vera
ofarlega á baugi og lausn þeirra
eitt af megin viðfangsefnum líð-
andi stundar. Enda þótt margt
°g mikið hafi áunnizt í þessum
efnum á síðari tímum, er því þó
ekki að neita, að íbúðarhúsnæði
fjölda fólks, bæði við sjó og í
sveit, er langt frá því að vera for-
svaranlegt. í sveitum landsins má
að vísu sjá allmikið af stórum og
vel byggðum húsum en jafnframt
alltof mörg og illa byggð hús og
af vanefnum og ófær til að vera mannabústaðir.
Sama er að segja um íbúðarhúsnæði kauptúna og
kaupstaða. Ef til vill er þó mismunurinn á hús-
næðinu hvergi eins áberandi mikill og í liöfuð-
borginni, Reykjavík. Þar er meira af stórum og
veglegum húsum en annars staðar. í sumum
þeiiTa býr aðeins fátt fólk, kannski tvær til þrjár
rnanneskjur, sem liafa til umráða fjölda herbergja
°g öll nútíma þægindi. En allmargir aðrir verða
að gera sér að góðu lítilfjörlegar kjallaraíbúðir
eða bragga. Hjón með mörg börn verða jafnvel
að kuldrast í 1—2 herbergjum og örlítilli kompu
úl að elda í, aðstaða til þvotta lítil eða engin og
geymslur af skornum skannnti. Alltof margir búa
enn í bröggum, sem voru hermannabústaðir eða
geymslur frá síðasta stríði, hrófað upp til notkun-
at um skannnan tíma. Enda efnið í þeim að mestu
endingarlítið. Húsnæðisvandræðin í stríðslok og
öeima fyrir, og sundstaðurinn þyrfti á meðan að
Vera lokaður öðrum en konum.
Ollum ,sem þetta mál er kunnugt, er ljós nauð-
syu þess. Þeim peningum, sem varið nnin í það
starf, mun vel varið þjóðinni í lieild til gagns og
blessunar.
!9. JÚNÍ
hinn mikli innflutningur til bæj-
arins neyddi fólk til að taka sér
bólfestu í þessum grenum, sem
aldrei virðast geta orðið viðhlít-
andi mannabústaðir þótt miklu
sé til þeirra kostað.
Við bregðum okkur inn í einn
braggann. Þar búa gömul hjón
með veikan son. Hvorugt gömlu
hjónanna er vinnufært. Kolaelda-
vél liitar upp allan braggann,
sem er nokkuð stór. Þegar lrost
eru verður kuldinn óbærilegur
inni og vatnið frýst í vatnsleiðsl-
unni. Ekkert frárennsli er til og
verður því að bera allt skolp
langar leiðir. Þegar rignir lekur þakið hér og
hvar. Braginn er sundurþiljaður með gömlum
kassafjölum og ónýturn pappa. Rottur hafa það
til að gera sig heimakomnar bæði að nóttu og
degi, þegar vel liggur á þeim, og láta ekki sitt eft-
ir liggja að skennna híbýlin og aðrar eignir.
Gömlu hjónunum er algerlega um megn að út-
vega sér annað og betra húsnæði. Ævistarfi þeirra
er að mestu lokið. Þau hafa unnið baki brotnu
alla ævi, reynt að tryggja framtíð hins veika son-
ar, en getan ekki orðið meiri en þetta. Ef til vill
ættu þau þó betra skilið.
I öðrum bröggum búa að sjálfsögðu hjón með
mörg börn, stórar fjölskyldur. Hvernig fer með
heilsu þessa fólks? Það segir sig sjálft. Börnin
þrífast illa, eru næm fyrir öllum sjúkdómum og
beinlínis veiklast strax á unga aldri. Það kemur
í þau kyrkingur eins og allan gróður, er ekki nýt-
ur sólar.
Það er vitað mál, að mjög lélegar íbúðir eru
hreinustu ræktunarstöðvar fyrir berkla og aðra
liættulega sjúkdóma. Með því að láta okkur hús-
næðismálin litlu skipta, sýnum við hver og einn
mikinn menningarskort.
Blöðin birta iðulega með stórum fyrirsögnum,
greinar um íslenzka listamenn og íþróttamenn og
31