19. júní - 19.06.1959, Page 8

orðum um hina göfugu hugsjón kvenréttinda-
hreyfingarinnar og sagði, að körlum bæri skylda
til að styðja hana af fremsta megni.
Forsætisráðherrann sagði m. a., að þótt náttúr-
an gerði mismun kynja, gerði andinn það ekki.
Þessi kynjamismunur hefði einkennt veraldarsög-
una allt til þessa dags, en færi nú stöðugt minnk-
andi. Afleiðing þess hlyti að verða sú, að hver
mannvera ætti að geta notið hæfileika sinna án
tillits til kyns. Hann hældi grísku konunum fyrir
margháttuð störf í þágu þjóðfélagsins, þátttaka
þeirra væri ómetanleg í því viðreisnarstarfi, sem
nú er hafið eftir langvinnan ófrið og styrjaldir.
Ennfremur sagði hann, að persónuleiki grískra
kvenna, frumkvæði og hæfileikar til að stjórna
hefðu oft varpað skugga á karlmennina í sögu
Grikklands. Jafnrétti kynjanna gæti ekki framar
mætt alvarlegri mótspyrnu í Grikklandi.
Aora Theodoropoulos, formaður gríska kvenrétt-
indasambandsins, flutti Alþjóðafélaginu þakkir
fyrir, að það hafði fyrir 38 árum átt frumkvæðið
að stofnun þess. Það væri gleðilegur árangur af
starfi félagsins, að nú hefðu næstum því allar þjóð-
ir, er fulltrúa ættu á þessu þingi, veitt konum
stjórnmálalegt jafnrétti. Á fundum félagsins lærð-
um við að þekkja hver aðra, fyndum, að við ætt-
um sameiginleg vandamál og gætum sameinazt
um lausn þeirra. Þessi öld hefði verið tími mikilla
erfiðleika fyrir okkur allar. Tvær heimsstyrjaldir
hefðu skilið eftir sár, sem enn væru ekki grædd,
en við hefðum lært, að konur austur og vesturs
tengja bönd, sem eru sterkari en hatrið — bönd
þjáninga og vináttu.
I gær, í clag, á morgun.
Þetta voru kjörorð þingsins, og átti að gera
grein fyrir, hver aðstaða kvenna til þátttöku í
þjóðmálum hefði verið, hvernig hún væri nú og
hvers mætti vænta í framtíðinni.
Fundir hófust kl. 9 og stóðu til kl. 2, með stuttu
hléi til að fá sér svaladrykk. Mættir voru nær
100 fulltrúar víðs vegar að. Á kvöldin voru veizl-
ur, annaðhvort hjá ríkisstjórninni, borgarstjórn-
inni eða félögum. Tvisvar voru opnir fundir að
kvöldinu, sem allur almenningur átti aðgang að.
Stjórn félagsins hafði snemma á árinu spurzt
fyrir um það hjá sambandsfélögunum, hversu
margar konur ættu sæti á þjóðþingum í hverju
landi, og einnig, hvern hlut þær ættu í bæjar- og
sveitarstjórnum. Árangurinn af þessum fyrirspurn-
um var ekki glæsilegur.
Hæst hlutfallstala kvenna á þingi er í Finn-
landi. Þar fengu konur kosningarétt og kjörgengi
1906 og eru alls 15 af hundraði allra þingmanna,
en þar eru 30 konur á þingi. Næst að hundraðs-
tölu er Jamaica. Þar fengu konur kosnnigarétt
1944, en vegna þess, hve þingmenn eru þar fáir,
verður hundraðstala þeirra 14, þótt ekki séu nema
tvær konur á þingi.
I Svíþjóð eiga 37 konur sæti á þingi og 9 eru
varaþingmenn (6%), í Frakklandi 30 (3,2%),
Italíu 24 (3%), Danmörku 16 (9%), Israel 12
(10%), Noregi 10 (6%) og Tyrklandi 8 (1,3%),
en þingmannafjöldi þessara ríkja veldur því, að
hundraðstala þeirra verður lægri. Alls voru send-
ar fyrirspurnir til 35 rikja, en í flestum þeirra, er
ótalin eru, er ein kona á þingi, sums staðar 3 eða
4 og annars staðar engin.
Þá var einnig rætt um, hverjar mundu vera
orsakir þessa lélega árangurs eftir margra ára
stjórnmálaréttindi, og þær reyndust vera marg-
ar. Fimm ríki, sem nýlega hafa fengið sjálfstæði:
Filippseyjar, Ceylon, Pakistan, Trinidad og Níg-
ería, telja orsökina þá, að í þessum ríkjum að-
hyllist bæði konur og karlar þá hefðbundnu skoð-
un, að staða og starf konunnar eiga að vera bund-
in við heimihð. Þess vegna fái konur ekki þann
stjórnmálaþroska og þekkingu, sem þarf til þess
að berjast um þingsæti við karla, sem bæði leynt
og ljóst séu mótfallnir þátttöku þeirra í stjórn-
málum. Pakistan hefur þá sérstöðu, að þar eru
lög fyrir þvi, að 10 af hundraði þingmanna skuli
vera konur. Þetta þykir þó ekki heppileg leið til
að fjölga konum á þingum, enda bráðabirgðaráð-
stöfun. Fjárhagsörðugleikar koma einnig til greina,
og svo þykir konum oft stjórnmálabaráttan óhrein-
leg og mannskemmandi. Til bóta var m. a. nefnt:
sams konar uppeldi fyrir stúlkur og drengi, að
flokkarnir beri kostnað af kosningabaráttunni, og
endurskoðun kosningalaga.
Þá kemur álit nokkurra ríkja, þar sem konur
hafa haft kosningarétt í 10 ár eða lengur. öllum
kemur saman um, að konur hafi ekki eins mikinn
áhuga á stjórnmálum og karlar. I Englandi vilja
konur heldur vinna í kvenfélögum, samvinnufé-
lögum og að ýmsum félagslegum endurbótum en
að taka beinan þátt í eða beita áhrifum sínum í
stjórnmálabaráttunni. Giftu konurnar segja, að
Frh. á bls. 34.
6
19. JÚNÍ