Freyja - 01.12.1902, Síða 29
21
mest mð, verða. Mynclir lians eru langt frfi að vera sannar, Af þeim
gæti maður íinvndað sér liann bónda eða gripasala, en að mæta honum
augliti til auglitis líkist hann helzt veðurteknum 131x3715:11111 sjóliðsfor-
ingja, með fjöida af hrukkum. Ifann er' tiltölulcga ungur, tæplega
'flmmtugur, með hrafnsvart híir ósnert af clli. Hann er ckki alveg eins
hái' og Botha en þreknari.
Eftir söguin þeim er af honum gengu, hefði maður ímyndað sér
hann talsvert léttari á hestbaki. Uúahestarnir hijóta að vera styrkir
víir stærð fram.
Do Wet var í Magulabardaganum 1881, En fyrst kom hann þ:5
opinberlega fram á leiksviðið þegar hann hjálpaði til að hertaka brezku
lierflbkkana hjá Nksholsons Ncc’c í Natal. Eins og hann þá byrjaði,
þannig h.élt hann áfram þar til stríðið endaði, og má spgja að hluttaka
hans í stríðinu liafi vcrið ein löng tíslitin frægðarför. Hann hertók 5000
menn af Brelnm — dágtíður fengur fyrir léttan og siéttan bónda, livors
nafn ekki hafði heyrst utan suður Afriku á undan stríðinu, De Wet
var cinnig í stríðinu 1880, þl bjó hann í Transvaal. Eftir það flutti
hann til Eríríkisins og- var þá kosinn fulltrúi á Fríríkisþingið.
Þessi maður, sem öll blöðin höfðu borið svo illu söguna fyrir grimmd
og dónaskap, er þvert á móti kurteis og siðprúður. Frægðarverk hans
vitna um þreklyndi hans og ósigrandi viljakraft, en í viðmóti cr hann
engu síður mildur og vegiyndur, sein iíkist meir göfgi liinnar eldri sið-
menningar, en því er menn eiga nú almennt að venjast. Eretar brenndu
hús lians til öslcu og eyddu öllu er honum til heyrði, í hefndarskyni
fyrir úthald hans og hreysti. Þegar hann sá heimili sittstanda í björtu
báli varð honum þetta að orði: ,,Það (húsiðj kostaði mig £2,000 en það
skal kosta Breta £2,000,000,“ og hann efndi vel það lieit sitt.
En í mína áheyrn sagði hann ekkert sem gæíi til kynna óvild eða
hatur til Breta fyrir mannvonskuverk þeirra, og þó búa nú kona lians
og börn í tjaldi núlægt rústuni hins fyrra skrautiega heimilis lians.
De Wet, eins og- Steyn forseti, var þegar í byrjun meðmæltur stríð-
inu og hefði hæglega getað haidið því áfrain eitt árið enn í Gape-nýlend-
unni, og með meiri erviðleikum í Orange, Fríríkinu, en í Transvaal var
það öðru máli að gegna, þar voru uin 7000 börn og konur Búanna, seni
hvorki fengu að fara til lierbúðanna eða heim,' til að rækta sín eigin
lönd, og það var hörnmngarástand þeirra sem á endanum kom Búum
til að lcggja niðui' vopn sín.
Þá ei’ nú ílcst s-agt seni seg ja þarf um hershöfðingja Búanna. Fram-
koma þeirra liefir verið þeim vel sæmandi í alla staði og þjóð þeirra til
sóma, þó þeir eklci þæðli rilboð Chamberlains að vera við krýninguna.