Sameiningin - 01.03.1953, Blaðsíða 18

16
Sameiningin
Sögulegt kirkjuþing
Hið íslenzka evangeliska kirkjufélag íslendinga í Vestur-
heimi er nú búið að halda 68 ársþing frá því að það var
stofnað. Þau hafa öll verið haldin innan vébanda tveggja
ríkja, og tveggja fyl'kja, í Bandaríkjunum og Kanada. Mörg
þeirra hafa verið söguleg á þann hátt, að þau hafa markað
spor í sögu kirkjufélagsins, mótað stefnu þess og starf, eins
og vera ber. Fyrstu þingin voru oft mjög mótuð af baráttu
fyrir tilveru félagsins. Var þar oft við ýmsa örðugleika að
etja. Menn skorti reynslu í samvinnu í frjálsu kirkjustarfi,
fátæktin kreppti skó félagsins, og þá ekki síður margvíslegur
skoðanamunur, flokkadrættir og andróður. En stefnan varð
brátt fullmótuð, og starfinu miðaði áfram, og naumast
verður um það deilt, að kirkjufélagið hafi orðið ekki aðeins
langlífasta, heldur og fjölmennasta og áhrifaríkasta félagið,
sem útfluttir íslendingar hafa stofnað og starfrækt nokkurs
staðar. Aðalhlutverk þess og markmið hefir verið það að
halda við og efla hina kristilegu arfleifð, eins og henni hefir
jafnan verið haldið fram í hinni alþjóðlegu lútersku kristni;
en auk þess hefir kirkjufélagið, beint og óbeint, unnið að
íslenzkum þjóðræknismálum, þar sem prédikunar- og
fræðslustarf þess hefir, til skamms tíma, að mestu farið
fram á íslenzkri tungu. Mörgum þeim, sem um þjóðræknis-
mál tala nú, og bera fram sára kveinstafi um afturför í
þeim málum, gleyma því að íslenzka kirkjan hér vestan
hafs, þrátt fyrir alla misklíð fyrri ára, hefir verið „þarfasti
þjónninn“ í viðhaldi íslenzks máls og menningar hér vestan
hafs, og því að efla samtök og sérstæða þjóðernismeðvitund
meðal landa vestan hafs. Fyrir íslendinga vestan hafs, hefir
það jafnan reynzt svo, að það hefir verið skammt á milli
guðrækni og þjóðrækni. Þannig hefir það jafnan verið í
flestum söfnuðum lúterska kirkjufélagsins alt fram á
þennan dag.
Nú er viðhorfið að vísu nokkuð breytt í kirkjufélaginu,
frá því er áður var, að því er snertir fræðslustarf og pré-
dikanir á íslenzku. Framvinda tímans hefir útheimt nýjar
starfsaðferðir, og þá einkum aukna notkun enskrar tungu.
Hefði ekki sá háttur verið tekinn að nota hina almennu
tungu landsmanna, mundi kirkjufélagið nú liðið undir lok.
En þótt íslenzk tunga sé að allmiklu leyti horfin af vörum