Sameiningin - 01.10.1925, Blaðsíða 33

287
minna en það, að leggja Island aftur undir páfastóUnn, og að hun
gerir sér hinar glœsilegustu vonir um að það muni takast, ef nóg' er
lagt fram af fé og mannafla til þess að au'ka starfiÍS og efla. NiS-
urstaðan er enn fremur sú, a‘5 kaþólska kirkjan hafi unniö á undan-
fariö og vinni sífelt á, þótt hægt fari, já, vinni jafnvel bezt á, þah
sem hún fer hægast og gætilegast, og kemur a5 mönnum grun-
lausum.
En stefna þessara hugleiöinga eöa tilgangur er sá, aö vekja
prestastétt íslands og aöra kristna áhugamenn þjóöarinnar til íhug-
unar um þetta fnál, og til einhverra aðgeröa, ef unt væri og þörf
þætti. Aö sjálfsögðu getur framsókn .kaþólskar kirkju gefið oss
bendingar um ýmislegt, sem betur mætti fara hjá oss, svo sem þaö,
að kirkjuhúsunum lútersku ætti að sýna meiri rækt og sóma, að auka
ætti á lotning og hátíðarblæ viö guðsþjónustur vorar, að ekki ætti
að láta hina köldu skynsemi slökkva trúna á 'hiö dásamlega og dul-
arfulla, aö auka ætti kærleiksafskifti kirkjunnar af sjúkum og þjáö-
um og öllum, er mæðast tmdir þungum byrðum, aö vinna ætti enn
meira starf af kirkjunnar hálfu fyrir trúarlegt og siöferðilegt upp-
eldi barna og unglinga, og að vinna ætti að því aö breyta skóla- og
iræðslufyrirkomulagi voru í þá átt. Margt annað fleira mætti
sjálfsagt nefna. En eg nefni að eins eitt enn, þaö sem felur alt
,þetta og annaö í sér, aö íslenzk-evangelisk kirkja iprédiki Krist,
,kraft Guös og speki Guðs, í orði og verki, utan kirkjuhúss sem inn-
an, prédiki Krist þannig, aö hann höndli og haldi föstum hjörtum
landsins barna nieð sigurmætti sannleikans, hann sjálfan, án nokk-
urrar mannlegrar milligöngu eða mannadýrkunar. Kaþólskir vildu
láta allsherjar þing sitt í Amsterdam 1925 verða Kirsti og páfanum
til dýrðar.*J — En sannevangeliskir menn vilja, að allar þeirra
samkomur og alt þeirra líf megi verða Kristi og honum einum til
dýrðar. Það sýnir mun hins kaþólska og evangeliska viöhorfs frá
einni hliö. Og eg efast eigi um, að hið evangeliska viðhorfiö er
vort, og að vér viljum í samræmi við það gæta Guðs hjarðar.
En svo var það í öðru lagi tilgangur þessa erindis, að beina
því til biskups og pretsastefnunnar, hvort það álitist æskilegt eða
mögulegt, að verða við þeirri beiðni þýzkra mótmælenda, að senda
héðan í nafni íslenzkrar kirkju og þjóðar mótmæli gegn röngum
staðhæfingum van Rossums, er oss snerta. — Eins og eg gat um i
upphafi, hafa þrjú Norðurlöndin, sem eg veit um með vissu, sent
sín svör. En um Danmörku er mér ekki eins kunnugt. Svörin frá
andlegum stéttum Sviþjóðar og Finnlands hefi eg við hendina, og
eru þau hin ákveðnustu, og bera vott um þunga vandlætingu og
réttláta gremju vegna þeirra undarlegu staðhæfinga, sem van
Rossum hefir látið frá sér fara um þjóðir þeirra. Og undirrituð
eru þessi svör af ágætum mönnum, svo sem Lindberg biskupi í
*) Sbr. Kristendomen och v&r tid, 19. árg., 11.-12. h„ hls. 353.