Atli - 01.06.1944, Qupperneq 19

- 19 -
Pe ■gax* mjoxk rciPö-am
jöfnun .arsvæðinu O v’ Jl j
lítra. Er þarn :;l tíkfc.
fær do ri-1 G"". ■P-nÖ Mjqi:
tajólk 0 O ai 3 4ý 1 a er i 1
ingur hetxir ver Ið að
rækxr 23 mjólkurbuði:
Mikið hefu.r veri?) de.ilt um afurbaverbib innanlands og verbuppbætur á
utfluttum afurbum. 1942 voru greiddar 2?2 miljonir í uppbætur á útfluttu
kjötio Tali.ð er aS uppbætur á ull verði 4j>5 miltionir og 8?85 miljonir á
gærum J>að sama ár« Meirihluti fjárveitinganefndar lagbi til að 1943
yr’ðu greiödar iO miljon kr.. úr ríkissjóbl til upp’oota á landbúnaðarafurðum.
Skipun xnjclkurmálanna. hefur einnig verib mikib deiluefni eins og oft
ábur,. M,1 olSoirnegrtendur í Seykjavdík hafa oskað ab hafa xneiri. íhlutun um
»ðlu og dreifingu mjolkurinnar en hingab til. f pinginu hafa korr.ið frum-
vörp senx m«a« nofbu þetta markmið. En eftir ]því sem mer- hefur skilist
Cj dl i. 'i-ii-i ivorpin ekkl fram ab ganga og skipulag mlólkursölunnar bvi óbreytt.
mjólkur«amsalan hóf starf sitt 1934 var sala mjólkur á verb~
miljónir lítra. 1942 var máólkursalan 15?5 mil.jánir
mebtalib þab sem amerxzki herinn kaupir* en hann
.rbúi Plóamanna einu saman 5000 lítra af mgólk. Öll
Reykjavík er seld í lausri vikt sökum pess ao ógern-
ir-yverlö a& útvega tap^a e&a efni í pá. Mjólkursamsalan starf-
"jólkurbúöir í Heykjavík. Auk pess selja nokkur bakarí og aörar
verslanir mjólk £ umboössölu. Reksturskostnaöur mjólkursamsölunnar undan-
farið á að hafa veri'ö aðeins 6% af heildsöluverði mjólkuririnar. Tíminn
segir errnfr mur að vegna móólkurskipulagsins fái verkamenn nu meiri mjólk
fyrir klukkustundar vinnu en þeir fengu áður en mjólkursamsalan tók til
starfao Þá fengu þeir 3? 10 lítra en nú 3?25 1- fyrir kl.stundar vinnu.
í^fljótu bragði virðist J>að einkennilegt hvað hinar ýmsu stéttir
þjóðfélagsins eru ósammála um hvernig exgi ao stjörna fjármálum landsins.
Plokkarnir hafa verið svo ósáttir um þetta atriði aö það hefur ekki tekizt
að mynda þingræðislega stjqrn. Sn ef betur er að gáð þá'er þetta mjög
eðlileg afleiðing þeirrar óhemju f járhagsbyltingar sem átt hefur sér stað
í landinu sxðustu 4.-5 érin. Laun verkamahna hafn stigið frá 2-3000 og
upp í 15 þúsund á ári og vinnufconurnar gánga úr vistinni af því að þeim er
boðið 1000 kr0 kaup í vez^zlun eða verksiniðju» og svo mætti lengi telja.
Jafnframt þessu háa kaupgjaldi hefur orðið gífurleg verðhækkun 1 landinu»
sem illa gengur að stöova.
Ny auðæfi hafa skapast innanlands og fleiri og fleir'i framleiðendur,
bæði til sjávar og sveita, ^eiga^nú orðið framleiðslutæki sín sjálfir.,
Hilmar Stefansson bankastjóri Bunaðarbankans segir að allar líkur bendi
tii að aðeins fá kreppulán muni verða ógreidd þegar bændur hafi fengið
borgaðar sláturfjárafurðlr sínar á haustinu 1943*
Jafnframt |)essari f járhagslegu þróun virðist hafa komið sundrung £
flesta etjórnmalaflokka í landinu. Sosíalistarnir hafa þannig unnib
mikið fylgi, aðal'lega frá jafnaðarmönnum og jafnaöarmenn tapað að sama
skapio Sn mest víröist þó> ólgan vera í hinum tveim ótöldu flokkunum,
Sjálfstæðis- qg Pramsóknarflokknum.
í vetur hóf göngu sína^ab því er virðist ópólitiskt blað sem heitir
tfBóndinn". Það var gefið út í þeim tilgan§i að hnekkja ýmiskonar ároðri
gegn bændum og frnmleiðslu þeirra. Ritstjori blaðsins var Gunnar Bjarna-
son hrossaræktarráðunautur. f blaöið skrifuðu menn úr bæði Sjálfstæðis-
og Pranjsólm.trflokknum. Ekki vitum^við gjörla hvaða boðskap blaðið flutti,
en eftir^grein að dæma, sem ritstjóri þess skrifaði í Tímann rétt áður en
blaðið^fór að koma út, má geta sór til um^að blaðið hafi óskað samvinnu
um stj0rnarmyndun milli Pramsóknar- og Sjálfstæðisflokksins. Innan Sjálf-
stæðisflokksins hefur verið stofnuð svokölluð bændadeild og er málgagn
hennar ísafold, en risst jól*i hénnar er Jon Pálmason. Hann hefur skrifað
að aðeins tveir flokkar hefðu rott á scr í landinu. Plokkur séreignar-
og flokkox* sameiguarrnanna« Jón á Reynistíu) hefur verið ásakaður fyrir
það að af einhverjum flofcfcsbrsxöi’um- sxnura, að hami væri ao verða framsókn-
armaður. Jónas Jórsson hefur tekið í scaaa strenginn og Jón á Akri um
'•eðlilega" flokkasktftingu _i landinu. Að' loltuw hefur svo Egill í Sig-
tunum lagt til 1 grein í Bondanum að Frnroóknurflokkuriixn verði lagður
niður, sökum þess að hami geti okki longxr varib málstað bændastéttarinnar.
Sennxlega er hér átt við að Pramsókíiarf 1 okkurinn hefur ekki getað komist
1 stjórnarstöðu sökum ósamlcomulags £ flokknurc. ^N'ú má efclci halda ab þessir
menn.c sem í orði virðast stefna að sama marfci séu sáttir og samlyndir.
Það er öðru nær. Enginn virðist þora að gerast liðhlaupi, og skammar hver
annan fyrir að gera eldci það* sem þeir þora ekfci sjálf'ir,
í einhverju blabanna er sagt frá því að íhaldsflokkurinn í Kanada
hafi breytt um nafn og kalli sig nú Pramsóknar-fhaldsflokk. (The pro-
gressive-eonservative Party). Hver veit nema þetta nafn muni eiga vel
við þann flokk, sem að því er virðist margir menn í bændastétt heima Óska
eftir að verði stofnaöur.
Pyrsta fjórðungsþing Austfjarða skoraði á félagsmálaráðherra að gera
ráðstáfanir t.il þess að reist yrði kauptún og sveitahverfi í miöju Fljóts-