Fréttablaðið - 10.09.2011, Qupperneq 10

10. september 2011 LAUGARDAGUR
í dag.
Fjöldi tilboða
í tilefni dagsins.
Opið frá 10 til 16.
Nóatúni 4 · Sími 520 3000
www.sminor.is
Sölusýning
FRÉTTIR VIÐSKIPTI ÍÞRÓTTIR LÍFIÐ UMRÆÐAN
MÁ BJÓÐA YKKUR MEIRI VÍSI?
Stærsti frétta- og afþreyingarvefur landsins.
FLUG Um þessar mundir eru 70 ár
síðan breski herinn lauk við gerð
Reykjavíkurflugvallar. Af því til-
efni mun Flugmálafélag Íslands, í
samstarfi við Isavia, halda Flugdag
á flugvellinum í dag og hefst dag-
skrá á hádegi.
Þar verður meðal annars vegleg
flugsýning þar sem 25 til 30 sýn-
ingarflugvélar taka þátt auk þess
sem sögu vallarins verður gerð skil
með ljósmyndum.
Sérstakir heiðursgestir flugdags-
ins verða sex breskir flugmenn sem
þjónuðu hér á landi á stríðs árunum.
Einn sex menninganna, Hugh
Eccles, flaug einmitt fyrstu flug-
vélinni sem lenti á Reykjavíkur-
flugvelli vorið 1941.
Sagnfræðingurinn Þór White-
head segir í samtali við Fréttablaðið
að tilkoma flugvallarins hafi mark-
að kaflaskil í stríðsrekstri Breta.
„Alveg tvímælalaust, og það
kom strax fram hjá Bretum 1941
að hann hefði verið lagður á elleftu
stundu. Þýskir kafbátar voru þá að
færa sig vestar á hafið og engin leið
hefði verið að vernda skipa lestir
úr lofti ef ekki hefði verið fyrir
aðstöðuna hér á landi. Svo má segja
að mikilvægið hafi aukist stöðugt
allt þar til að orrustan á Norður-
Atlantshafi náði hámarki árið 1943.
Þá voru það langdrægu flugvélarn-
ar sem flugu héðan sem lokuðu því
gati sem var suður af Grænlandi og
ekkert skjól lengur fyrir kafbátana
sem hörfuðu af skipaleiðum.“
Þór bætir því við að mikilvægi
flugvallarins hafi einnig falist í
því að Ísland hafi verið afar mikil-
vægur hlekkur til millilendinga
flugvéla milli Ameríku og Bret-
lands.
Nokkrir kostir voru í stöðunni
þegar kom að því að velja staðsetn-
ingu fyrir völlinn, en í bók Friðþórs
Eydal segir að meðal annars hafi
flugvöllur í Vatnsmýrinni í Reykja-
vík verið talinn hentugur sökum
þess að þá yrði styttra og auðveld-
ara um aðdrætti.
Það var þó ekki óumdeilt þar
sem Bjarni Benediktsson, þáver-
andi bæjarstjóri í Reykjavík, mót-
mælti staðsetningu vallarins, við
ríkisstjórnina. Taldi hann að flug-
völlurinn gæti aukið hættu á því að
Reykjavík yrði fyrir hernaðarárás.
Flugvallarframkvæmdir fóru
á fullt vorið 1941 og í maílok var
fyrsta flugbrautin í Reykjavík til-
búin. Flugvöllurinn var svo að fullu
tilbúinn til notkunar í júlí og þaðan
gátu breskar vélar verndað skipa-
lestir allt að 400 sjómílur suður af
Íslandi. thorgils@frettabladid.is
Bjóða til flug-
sýningar í dag
Um þessar mundir eru 70 ár frá gerð Reykjavíkur-
flugvallar. Bretar notuðu flugvöllinn til að gera út
langdrægar flugvélar til verndar skipalestum.
SKIPTU SKÖPUM Langdrægar flugvélar af gerðinni Liberator voru gerðar út frá
Reykjavík til að vernda skipalestir Bandamanna.
SÉÐ YFIR VATNSMÝRINA Flugvöllurinn í byggingu. Bæjaryfirvöld í Reykjavík óttuðust
að með tilkomu flugvallarins væri meiri hætta á að árás yrði gerð á Reykjavík.
MYND/JÓN SVAVARSSON
TYRKLAND, AP Tyrknesk herskip
munu fylgja skipaflota mótmæl-
enda til Gasasvæðisins og koma
í veg fyrir að Ísraelsher ráðist á
flotann, eins og gerðist í fyrra með
þeim afleiðingum að níu manns létu
lífið.
Þetta sagði Recep Tayyip Erdog-
an, forsætisráðherra Tyrklands,
sem hefur harðlega gagnrýnt ísra-
elsk stjórnvöld undanfarið, einkum
fyrir að þau hafa neitað að biðjast
afsökunar á því sem gerðist í fyrra.
Tyrkir ráku nýverið ísraelska
sendiherrann úr landi og slitu
stjórnmálasambandi ríkjanna. - gb
Forsætisráðherra Tyrklands harður gagnvart Ísrael:
Gasafloti fær fylgd
RECEP TAYYIP ERDOGAN Forsætis-
ráðherra Tyrklands. NORDICPHOTOS/AFP