Faxi - 01.06.1962, Blaðsíða 10

Páll H. Jónsson:
SLÓÐIN
Höfundur þessarar fallegu
sögu er Páll H. Jónsson,
[yrrum kennari að Laug-
um, en núverandi for-
stöðumaður fræðsludcild-
ar Sambands íslenzkra
samvinnufclaga. Eftir Pál
hafa komið út tvær ljóða-
bækur og einnig nokkrar
smásögur og greinar hafa
birzt í blöðum og tímarit-
um. — Páll H. Jónsson er
mikill smekkmaður á íslenzkt mál og ræður
yfir mikilli frásagnargleði, eins og þessi litla
saga, sem hér birtist, ber með sér.
Vegna góðs kunningsskapar, fór ritstjóri
Faxa þess á leit við Pál, að hann sendi blað-
inu sögukorn til birtingar, og varð hann vin-
samlega við þeim tilmælum.
„Hvernig lízt þér á veðurútlitiS?“ spurSi
ég mann af næsta bæ, sem tekiS hafSi aS
sér gegningarnar og forsjá heimilisins fyrir
pabba, á meSan hann sjálfur og mamma
voru ekki heima. Hann var aS koma frá
morgunverkunum og ég mætti honum á
leiS minni kringum bæinn, þegar ég var
sjálfur aS athuga útilitiS og gá til veSurs
í öllum áttum. Hann leit til lofts óvitandi
um þá miklu ábyrgS, sem orSum hans
fylgdi. „Eg sé ekkert viS þaS aS athuga.
ÞaS er engin augljós veSrabreyting í
nánd.“ Eg sneri í skyndi inn í bæinn og til-
kynnti ráSskonunni, aS ég færi hiS bráS-
asta á dorg, og þyrfti skjótan heimanbún-
aS. ViS engan var aS ráSgast um ferSalag-
iS — aS ég taldi. Mér hafSi fyrir löngu
verið lofaS þessari ferS. Ég hafSi leyfi
pabba til þess aS fara hana á meSan hann
væri ekki heima, aS því til skyldu, aS veSur
væri einsýnt. ÞaS átti aS verSa mér eins
konar sárabætur á meSan pabbi og
mamma, sem ég þoldi illa án aS vera, voru
fjarverandi. Um ferSina hafSi mig dreymt
í vöku og svefni undangengnar vikur. Eg
hafSi rifjaS upp allar þær veiSimannasög-
ur, sem ég kunni, enda orSiS mér úti um
ýmsar nýjar, og fyrir sjónum mér blöstu
nótt og dag dökkbleikar silungakippur,
og ég fann svo greinilega, hvernig kippt
var í færiS í hendi mér jafn skjótt og öng-
ullinn kom í vatniS. ÞaS var meira aS
segja ekki örgrannt um, aS ég hefSi æft
mig svolítiS í kyrrþey, þegar enginn sá til,
og rennt færi mínu í fjósstampinn eSa þá
aSeins fram af stigapallinum viS baSstofu-
dyrnar. Allt slíkt varS hins vegar aS fara
fram meS mikilli leynd — eins og raunar
allur hernaSarundirbúningur. Annars gat
þaS kostaS aShlátur, sem í öllu falli var
óþægilegur, og svo litu sumir svo á, aS
slíkar æfingar meS hárbeittan silungsöngul
inni í bæ væri hættulegur glannaskapur.
Nú hafSi mér hugkvæmzt aS láta ferS-
ina ekki lengur undir höfuS leggjast, og
í þá daga var því svo variS — og er raunar
enn — aS þegar ég hafSi áformaS eitthvaS
eirSi mér illa aS slá því á frest. Veigalítil
mótmæli orkuSu því engu, og eftir litla
stund var ég stiginn á skíSinn meS lítinn
mal bundinn á bak mitt, og þreytti göng-
una upp Kvíahólinn.
Ég vissi fyrir víst hvar vatniS var — á
sumrin. Eg þekkti hvern ás, hvert sund,
hvern mýrarfláka. Eg gat taliS á fingrum
mér hvert leiti og hverja lægS, allt frá því
aS fyrsta Bæjarásnum sleppti og til þess
er Vatnsáshlíðinni lauk, lítinn spöl frá
stargrónum bakkanum — á sumrin. Ég
hafði að vísu sjaldan komið alveg að vatn-
inu. Það lá utan þess hrings, sem ég smal-
aði kvíaánum kvölds og morgna, eða gætti
þeirra fyrst eftir fráfærur. En ótal sinnum
hafði ég séð það inn á milli ásanna, eins
og himinblátt auga í andliti heiðarinnar.
Eg var því ekki í neinum vafa um, að mér
mundi ganga greitt að finna það, þó fann-
breiðan hyldi nú öll nánari kennileiti.
Stórlátir veiðimenn myndu máske ekki
vilja kalla þetta vatn, svo lítið sem það var
og yfirlætislaust. En vatn var það og vatn
hét það, meira að segja Arnarvatn, sem er
göfugt nafn og stórt. Silungur var í því,
smár og lítilsháttar að mestu, en þó ein
og ein allvæn branda innan um. Það voru
þær, sem ég ætlaði að veiða. Að vísu gerði
ekki til þó þær litlu slæddust með. Þær
voru svo til valdar aS auka töluna, þegar
sagt yrði frá þessari eindæma veiði. Þær
stóru og spretthörðu voru það hins vegar,
sem ég fann svo greinilega nú þegar grípa
girnilegan maðkinn og kippa í dorginn,
sem enn, að vísu, var vafið innan í poka
niður í mal mínum.
Ég hélt leiðar minnar upp ásana og stik-
aði stórum, eftir því, sem tólf ára veiði-
maður getur stikað, sem þá líka er lágur
í loftinu og þó, að tiltölu, enn grennri. Ég
átti í fangið að sækja fyrst lengi vel, og þó
skemmri hluta vegarins. Síðan tók heiðin
við, með aflíðandi ásum og eggsléttum
mýrasundum á milli. Hvergi sá á dökkan
díl. Svo vandlega fól vetrarfönnin hverja
laut og lækjardrag, að þeirra sáust engin
merki. Fyrst höfðu haustfrostin lagt ís-
breiður bárugarðanna á milli í hvern flóa,
gjört haglegan svellbunka úr hverri lind-
arseiru og hestís á hvert kviksyndi. Síðan
höfðu fyrstu snjóar fyllt þúfnanna á milli
í móunum. Þá hafði skafrenningurinn
jafnað hvern slakka og hverja hvilft í ása-
röðunum, fyrst af austri og síðan af vestri,
til þess að gera báðum brekkum jafnt til.
Síðast hafði ofanhríðin lagt loðfeld af
mjallarbreiðu yfir allt saman.
Leið mín lá þvert á alla ásna. Ahyggju-
laus og glaður, fullur seiðandi eftirvænt-
ingar og vissunnar um alveg óvenjulega
veiði, knúði ég skíðin og sóttist vel. Upp
brekkurnar hljóp mér kapp í kinn, niður
í næsta sund naut ég hvíldarinnar og sval-
ans, sem lék um brennheita vangana. Ég
var hamingjusamur, eins og allir tólf ára
drengir, sem unna skíðunum sínum og
hvítum, dúnmjúkum snjó. Loks, eftir á að
gizka eins tíma gang, stóð ég á síðasta ásn-
um. Ég leit til baka yfir mjallarbreiðuna.
Ormjó dökk rönd bugðaði sig yfir ásana,
hvarf að baki eins þeirra, en kom í ljós að
nýju á þeim næsta, eins og grannur þráður,
sem lagður hefði verið um fannhvítt flos-
ið. Það var skíðaslóðin — slóðin mín. Síðan
renndi ég mér síðustu brekkuna niður á
breiðuna fyrir fótum mér, sem hlaut að
vera vatnið.
Þetta litla heiðarvatn hafði einn ókost
fyrir bæði silung og veiðimann. Því hætti
til að botnfrjósa, mestum hluta þess, á
hverjum vetri. Þó voru í því tvö upp-
sprettuaugu, sem aldrei frusu og milli
þeirra áll, sem ekki heldur botnfraus og
sem lá út í ós lækjarins, sem úr vatninu
rann. Til þess að nokkur von væri um
veiði, varð að finna þessi uppsprettuaugu,
því umhverfis þau og í álnum á milli
þeirra varð hinn bráðfeigi, stóri silungur
að halda sig — þessi, sem ferðin var gerð
til að færa í búið. Eg fór því að svipast um
eftir þeim. Um leið féllu fáein snjókorn
rétt við nefið á mér. Hvað? Ekki ætlaði þó
að fara að hríða? Eg leit til lofts, en það
hafði ég ekki gert síðan ég hélt að heiman.
Jú, það leyndi sér ekki. AS vísu hafði
aldrei verið heiðskír himinn þennan dag,
94 — F A XI