Frjáls verslun - 01.04.2004, Blaðsíða 51
VIÐTAL ÞDRSTEINN VILHELMSSON
„Þegar sjávarútvegsfyrirtækin fóru
fyrst á markað var umræðan mjög jákvæð.
I dag er ekki svo og fyrir því eru ýmsar
ástæður, t.d. þessi endalausa urnræða um
sjávarútvegsmál sem hefur oftast verið
neikvæð og óskiljanleg," segir hann og
telur rangt að leggja á auðlindagjald „af
því að sjávarútvegsfyrirtækin græði svo
mikið. Staðreyndin er bara ekki þannig.
Alltaf þegar greinin skilar góðum arði í eitt
eða tvö ár verður allt vitlaust hjá ákveðnum þingmönnum. Það
er eins og greinin fái aldrei frið til að lifa eða standa sig. Það er
stundum eins og allir megi græða aðrir en sjávarútvegurinn.
Ég geri enga athugasemd við það að þessi félög hafi farið af
markaðnum. Það er þá bara þannig. Þeir sem taka þau af mark-
aði ráða þá einfaldlega ferðinni. En svo má spyija hvernig að
þessu er staðið. Það verður að gera þetta á eðlilegan og sann-
gjarnan hátt þannig að allir séu keyptir út á sama verði.“
Vill óbreytt ástand Sjávarútvegsumræðan hefúr að hans mati
verið greininni skaðleg. Hann vill fá frið um sjávarútvegsmálin,
helst með því að núverandi fyrirkomulag haldist í stórum
dráttum óbreytt frá því sem er í dag. Sjávarútvegurinn segir
hann að sé ekki sá gróðavegur að hann megi við því að vera
skaðaður mikið. Útvegurinn sé gagnrýndur fyrir það að nýir
menn eigi erfitt með að komast að og engin endurnýjun eigi
sér stað. Það sé bara rangt. Inn í útgerðina séu komnir margir
nýir menn sem ekki hafi verið þar áður.
Deilur um sjávarútveginn og kvótakerfið eru daglegt brauð
á íslandi. „Ég held að núverandi kerfi sé í stórum dráttum það
besta sem við höfum og skili mestri arðsemi. Það er það sem
mér finnst skipta máli. Ég sé t.d. ekki fyrir mér sóknarmark þar
sem allt gæti farið í bál og brand, menn myndu sækja mjög
óskynsamlega - íslendingar eru bara þannig - og veiðin myndi
ekki dreifast yfir árið. Hún myndi færast alltof mikið á stuttan
tíma sem þýddi náttúrlega bara lægra afurðaverð, lélegri vöru
og erfiðleika á mörkuðum. Við erum búnir að hafa sóknarmark
áður. Auðvitað eru ekki allir sáttur við kerfið eins og það er. Ég
er ekki alltaf sáttur við allt en maður á ekki að horfa á þetta
þannig. í stórum dráttum er kerfið að skila þvi sem er best fyrir
þjóðarbúið. Svo geta menn endalaust deilt, Ld. á fiskifræðinga.
Þeir eru lærðir menn og gera eins vel og þeir geta. Fiskifræðin
eru erfið vísindi, örugglega erfiðustu vísindi í heimi.“
Sumt heppnast 09 annað ehhi Þorsteinn er nú kominn út úr
öllum sjávarútvegsfyrirtækjum nema Granda. Hann á hlut í
tveimur félögum á hlutabréfamarkaði, Atorku og Afli. Atorka,
sem á 40% í Afli, er ekkert í sjávarútvegi en Afl á um 4% í Granda
hf. Þorsteinn hafði að vísu áhuga á því um áramótin að kaupa
ÚA ásamt KEA en það gekk ekki eftir. Honum fannst félagið
selt alltof dýru verði miðað við að reksturinn yrði litið breyttur
en segir auðvitað hægt að kaupa félagið og gera á því miklar
breytingar. „Það hefði ekki verið gott fyrir mig að koma aftur til
Akureyrar og rústa ÚA. Ég hefði ekki haft áhuga á því.“ Hvað
aðrar eignir varðar þá á Atorka ijárfestingarfélag stóran hlut í
Sæplasti og Jarðborunum sem eiga Björg-
un og Iif. Einnig á Afl stóran hlut í Low
and Bonar í Bretlandi en það félag er í iðn-
aði og er til að mynda næststærsti fram-
leiðandi gervigrasvalla í heimi og stærsti
teppaflísaframleiðandi í heiminum.
- Það hefur gengið mjög vel hjá Jarð-
borunum sem hafa verið einn afhástökkv-
urum ársins í Kauphöll Islands en það
hefur gengið upp og ofan hjá Sœplasti.
„Það er rétt. Við höfum ekki verið ánægðir með árangurinn. I
útrásinni hefúr sumt heppnast og annað ekki. Reksturinn í
Kanada er erfiður. Noregur hefur líka verið erfiður en við sjá-
um batamerki þar. Þetta eru einingar sem höfðu verið keyptar
er við komum að félaginu og erum við að vinna í að snúa þess-
um rekstri við. En við höfum líka gleðitíðindi að færa, Sæplast
hefur tjárfest í tveimur mjög spennandi félögum síðan við
komum að félaginu. Félagi í Hollandi sem heitir Plastined.
Þetta félag gengur vel og er í miklum vexti. Og í félagi á Spáni,
í Vigo, og það gengur vel og hefur mikla vaxtarmöguleika. Fé-
lagið á Indlandi og félagið á Dalvík hafa lika gengið vel. Þó að
sumt hafi heppnast þá hefúr annað ekki heppnast."
Ræturnar eru homnar suður Þegar framtíðina ber á góma þá
segist hann hafa haft nóg að gera síðustu árin. Hann er stjórnar-
formaður Afls og situr í stjórn Atorku. Hann á hlut í mörgum
félögum, mest í gegnum þessi félög, og hann situr í stjórn
margra þeirra. Það tekur sinn tíma. Afl og Atorka hafa bara einn
starfsmann, Styrmi Þór Bragason framkvæmdastjóra, en
stjórnir þessara félaga eru mjög virkar þannig að tími Þorsteins
fer mikið í að vinna fyrir öll félögin. Þorsteinn er líka með sitt
eigið félag, Ránarborg, og er það til húsa að Laugavegi 182, í
sama húsi og Kauphöll íslands, en það hús keypti hann og átti
um tíma. Hjá Ránarborg segir hann að sé einn starfsmaður,
Magnús Jónsson framkvæmdastjóri, sem jafnframt situr í stjórn
félaganna og er hann m.a. stjórnarformaður Atorku og
Sæplasts. „Við erum að Ijárfesta í ýmsu og hann sinnir dag-
legum rekstri. Ég sé svo sem ekkert fyrir mér annað en að
halda þessu áfram. Verkefnið næstu árin er að byggja þessi
félög upp sem ég hef nefnt þannig að þau skili þeirri arðsemi
sem tíl er ætlast. En rekstur þeirra hefur gengið mjög vel og var
hagnaður Atorku 1,7 milljarðar fyrir skatta nú fyrstu þijá
mánuði ársins og samanlagður hagnaður Afls og Atorku rúmir
2,3 milljarðar."
- Langarþig að flytja aftur til Akureyrar?
„Nei, ég hef engan áhuga á því. Mér finnst gott að koma tíl
Akureyrar og fer oft þangað en við kunnum ákaflega vel við
okkur hér fyrir sunnan. Þetta hefúr snúist við, núna finnst mér
ég vera kominn heim þegar ég kem aftur í Kópavoginn. Ég er
mjög ánægður þar. Það hefur orðið alveg ótrúleg breyting á
Kópavogi á síðustu tíu árum. Ræturnar eru komnar suður og
þótt ég hefði keypt ÚA með öðrum um áramótín þá stóð ekki
til að flytja aftur norður," segir hann. H3
Þorsteinn er nú kominn út úr
öllum sjávarútvegsfyrir-
tækjum nema Granda. Hann
á hlut í tveimur félögum á
hlutabréfamarkaði, Atorku og
Afli. Atorka, sem á 40% í Afli,
er ekkert í sjávarútvegi en Afl
á um 4% í Granda hf.
51