Morgunn - 01.12.1985, Blaðsíða 84
ið að ræða. Ef sjo eða átta ágizkanir reynast réttar af
tuttugu til tuttugu og fimm svona afar einföldum hug-
skeytum, sem viðtakandanum er send, takast tilrauna-
mennirnir í loft upp af gleði. Ég veit, hvað ég er að segja,
því að ég hefi tekið þátt í sumum af þessum tilraunum
sjálfur.
Æfðir miðlar fara langt fram úr þessu, og þráfaldlega
eru upplýsingarnar, sem þeir fá um sambandsverurnar,
ákaflega margbrotnar og flóknar, og skynjun þeirra er
víðs fjarri því, að vera takmörkuð við einhver einföld tákn,
eins og áður var sagt frá. Þeir veita viðtöku allskonar
áhrifum. Þegar skilyrðin eru góð, getur miðlinum tekizt
að ná frá ósýnilegu sambandsverunni langri, samfelldri
röð af staðreyndum (sönnunargögnum), þótt það sé frem-
ur sjaldgæft. Allt sannfærir þetta oss um, að með miðils-
gáfunni er hægt að ná langtum fullkomnara fjarhrifasam-
bandi en tilraunamönnunum hefir tekizt að ná í tilraunum
þeim, sem þeir hafa gert með þúsundir og aftur þúsundir
manna, sem ekki eru miðlar. Vafalaust er ástæðan sú, að
miðlarnir hafa fengið langa þjálfun undir handleiðslu
hinna svo köliuðu andaleiðtoga þeirra, eða stjói’nenda.
Þegar alls þessa er gætt, sem ég hefi nú sagt frá, munuð
þér verða sammála mér og öðrum sálarrannsóknamönnum
um það, að vér höfum miklu meiri ástæðu til að undrast
það, hvað miðlunum tekst, en hinu, sem þeim mistekst. Vér
krefjumst ekki að jafnaði mikils fjölda upplýsinga, til að
sannfærast um að verið sé að lýsa réttilega manni eða
einhverjum hlut. Vissulega látum vér oss í flestum atriðum
daglegs lífs nægja líkur og æði þýðingarlitlar sannanir.
T. d. þurfa læknar ekki að sjá bakteríurnar, sem orsaka
sjúkleika manna. örlítil hækkun líkamshitans, örlítið hrað-
ari sláttur slagæðar eða hósti gerir þeim kleift að semja
sjúkdómsgreiningu. Ekki þarf lögfræðingurinn heldur að
vita alla skapaða hluti um skjólstæðing sinn til að ganga
úr skugga um, hvort hann eða andstæðingurinn haf á
réttu að standa. Leynilögreglumenn þurfa ekki að sjá
82
MORGUNN