Bankablaðið - 01.12.1967, Side 53

Guð verið látinn víkja fyrir Lenin. „Það er
haugalygi,” sagði hún. „Við eignum Lenin
enga guðlega eiginleika, en ég veit sjálf, að
hann var vitur maður og góður maður. Hon-
um sveið sárt niðurlæging þjóðar sinnar, og
hann lagði allt líf sitt að veði, til að leysa af
henni þrældómsokið. Hann reyndi alltaf að
komast hjá aftökum og þarflausum mann-
vígum og freistaði þess alltaf að sannfæra
andstæðinginn, heldur en afmá hann. En
bylting í svona stóru ríki verður ekki fram-
kvæmd sársaukalaust, ekki sízt þegar mestu
herveldi heims reyna að bregða fyrir hana
fæti. Fyrir byltingu var hér hungur, hvers-
kyns eymd og fáfræði, en nú hafa allir nóg
að bíta og brenna og mennmn er almenn og
góð. Lenin var foringi okkar í byltingunni
og hélt fyrstur um stjórnvölinn eftir hana.
Hann var auðvitað ekki annað en mennskur
maður, eins og við, en hann vildi okkur vel
og hafði bæði vit og djörfung til að fram-
kvæma það, sem okkur var fyrir bezm. Þess-
vegna heiðrum við minningu hans meira en
minningu nokkurs annars manns og hvetjum
börnin okkar til að taka hann sér til fyrir-
myndar." — Hefur ekki einmitt þetta sama
átt sér stað um allar jarðir, hvaðan sem við
höfum haft sögur af? Þjóðir hafa heiðrað
minningu mesm og göfugustu manna sinna
og hvatt börn sín til að taka þá sér til fyrir-
myndar, og illa væri sú þjóð komin, sem hefði
gleymt eða varpað fyrir borð minningu sinna
ágæmstu feðra. Það er okkar gæfa, að við
heiðrum enn minningu manna eins og Jóns
Sigurðssonar og Jóns Arasonar.
Bak við grafhýsi Lenins er ógnarlöng,
grasigróin fjöldagröf, þar sem hvíla þeir,
sem féllu í bardögunum um Kreml í bylting-
unni; nöfn ýmissa hetja eru letruð á steina
og Kremlarvegginn (Rauða torgið er utan-
vert við Kremlarmúrana), og bak við sjálft
grafhýsið eru heiðursgrafir fáeinna af fremstu
mönnum Sovétríkjanna. Meðal þeirra er gröf
Stalins. Á henni er steinn með nafni hans og
fæðingar- og dánardægri, en ekki brjóstmynd,
svo sem er á hinum gröfunum. Aðspurðir
svöruðu Rússar, að myndin væri ekki full-
gerð ennþá, en væntanleg. Þegar ég nálgaðist
gröfina, vék sér kona til hliðar út úr röðinni
og lagði rauðan nellikuvönd á leiði Stalins.
Eftir margskyns dægrastyttingar og ævin-
týri í Moskvu héldum við Björn ásamt hópi
útlendinga til sveitaþorps, sem Abramtsevo
„Allt vald í hendur ráðunum".
nefnist og er um 65 km í norðaustur frá
Moskvu. Þar var fyrrum landsemr auð-
manna, sem kunnir voru að dáleikum við
listamenn, og dvöldust þar á sínum tíma
frægir rithöfundar, svo sem Gogol, og málar-
ar ágætir, svo sem Vasnétsof og margir aðr-
ir, sem lesendur Bankablaðsins munu að lík-
indum hvorki vita haus né sporð á. Þar er
nú safn í gamla íbúðarhúsinu, en umhverfis
BANKABLAÐIÐ 51