Morgunblaðið - 11.03.2009, Page 4

4 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 11. MARS 2009
Eftir Helga Bjarnason
helgi@mbl.is
„MÉR hefur verið talin trú um að ég væri að
hjálpa einhverjum. Maður gerir það þegar
maður getur, ef maður er þannig þenkjandi,“
segir Rúnar Sveinsson lofskeytamaður sem
gefið hefur blóð í 150 skipti. Hann var heiðr-
aður sérstaklega á aðalfundi Blóðgjafafélags
Íslands á dögunum.
Rúnar hefur gefið blóð reglulega frá því
hann var átján ára. „Ég var í Loftskeytaskól-
anum og þá var öllum nemendum smalað nið-
ur í Blóðbanka, þeim sem voru að læra vél-
stjórn, stýrimönnum og loftskeytanemum,“
fara í Blóðbankann og gefa blóð,“ segir hann.
Rúnar vinnur vaktavinnu í Fjarskipta-
miðstöðinni í Gufunesi og gat því nýtt
vaktafríin til að fara Blóðbankann. „Það var
einu sinni hringt í mig. Ég var við vinnu utan
bæjar. Það lá svo mikið á að ég var beðinn að
taka leigubíl og koma. Ég gerði það og spurði
aldrei hvað hefði gerst,“ segir Rúnar.
67 í hópi hundraðshöfðingja
Á aðalfundi Blóðgjafafélagsins kom fram
að 67 blóðgjafar hefðu náð því marki að gefa
blóð 100 sinnum eða oftar. Þeir eru nefndir
hundraðshöfðingjar. Sjö í þessum hópi hafa
gefið oftar en 125 sinnum.
segir Rúnar. Hann gaf blóð reglulega í fimm-
tíu ár, enda var blóðið úr honum eftirsótt, O-,
þar sem það gat nýst mörgum. Venjulega
hætta blóðgjafar við 65 ára aldur en Rúnar
fékk undanþágu í fjögur ár gegn því að fara
reglulega í læknisskoðun. Viðurkennir hann
að það hafi kitlað að ná 150 gjafa markinu.
Aðeins einn maður hefur áður náð því, Guð-
björn Magnússon, sem einnig er loft-
skeytamaður. Rúnar hætti í haust, þegar
settu marki var náð, segir að þetta hafi verið
orðið gott.
Rúnar er einn af þeim sem alltaf koma ótil-
kvaddir á þriggja mánaða fresti til að gefa
blóð. „Það var orðinn hluti af tilveru minni að
Talin trú um að ég væri að hjálpa
Blóðgjafar Rúnar Sveinsson, Björn Harð-
arson og Ólafur Helgi Kjartansson.
Eftir Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
UM 14 þúsund heimili, eða 18% allra
heimila í landinu, eru komin með nei-
kvæða eiginfjárstöðu, það er þau
skulda meira en þau eiga. 20,6%
heimila eru með eiginfjárstöðu sem er
á bilinu núll til fimm milljónir. Alls
eru því um 30 þúsund heimili í landinu
með neikvæða eiginfjárstöðu eða eru
á leiðinni í þá stöðu.
Þetta kom fram á blaðamanna-
fundi, sem Jóhanna Sigurðardóttir,
forsætisráðherra, og Steingrímur J.
Sigfússon, fjármálaráðherra, héldu í
gær eftir ríkisstjórnarfund, þar sem
m.a. var rætt um aðgerðir fyrir ein-
staklinga sem eru í greiðsluvanda.
Jóhanna sagði að bráðabirgðanið-
urstaða lægi fyrir um fjárhagsstöðu
um 80 þúsund einstaklinga, að því frá-
töldu að enn vantaði upplýsingar um
stöðu þeirra hjá lífeyrissjóðum, um
bílalán og yfirdráttarlán.
Jóhanna segir að gengið verði end-
anlega frá aðgerðunum í vikunni. Þær
eru m.a. fyrir fólk sem á í erfiðleikum
vegna myntkörfulána. „Þar erum við
að ræða um greiðsluaðlögun gengis-
tryggðra fasteignalána og að mögu-
legt verði að breyta gengistryggðum
lánum yfir í hefðbundin verðtrygging-
arlán,“ sagði hún.
Þá afgreiddi ríkisstjórnin frumvarp
um hækkun vaxtabóta þannig að há-
marksupphæð greiddra vaxtabóta og
viðmiðunarfjárhæðir vaxtabóta munu
hækka um 25%. „Það er gert ráð fyrir
að það fjármagn sem við fáum af
skatttekjum af séreignasparnaði
verði nýtt til þessara hluta og þetta
gæti verið um tveir milljarðar króna,“
sagði Jóhanna.
Ákveðið var að koma á greiðsluað-
lögun vegna fasteignaveðkrafna en
frumvarp sem nú liggur fyrir þinginu
nær eingöngu til samningskrafna. Jó-
hanna sagði að með þessu yrði
greiðsluaðlögunin mun víðtækari en
fyrri ákvarðanir gerðu ráð fyrir þann-
ig að hún næði einnig til fasteignaveð-
lána. Ríkisstjórnin er einnig að vinna
að samkomulagi við Samtök fjármála-
fyrirtækja og lífeyrissjóði um að öll
greiðsluerfiðleikaúrræði Íbúðalána-
sjóðs nái til þeirra sem eru í við-
skiptum við aðra en ríkisbankana. Jó-
hanna segist vonast til að gengið verði
frá þessu samkomulagi á næstu dög-
um. Ljóst verði að fólk fái sömu úr-
ræði hjá öðrum lánastofnunum og það
fær hjá Íbúðalánasjóði. „Við erum
líka að skoða nýjan lánaflokk hjá
Íbúðalánasjóði en það eru endur-
fjármögnunarlán, sem heimila Íbúða-
lánasjóði að veita einstaklingum
íbúðalán til að greiða upp íbúðalán hjá
bönkum og sparisjóðum,“ sagði for-
sætisráðherra.
Auk þessa samþykkti ríkisstjórnin
frumvarp um stofnun eignaumsýslu-
félags. Er því ætlað að starfa í fimm
ár og leysa úr málum þjóðhagslega
mikilvægra fyrirtækja, „sem eru það
annað hvort vegna undirstöð-
ustarfsemi sinnar í samfélaginu,
vegna innviða samfélagsins eða vegna
þess að öryggishagsmunir, í víðum
skilningi þess orðs, eru á bakvið. Þá
erum við að tala um hluti á borð við
fæðuöryggi, samgönguöryggi og fjar-
skiptaöryggi [...],“ sagði Steingrímur.
25% hækkun vaxtabóta
 Hægt verði að breyta gengistryggðum lánum í hefðbundin
verðtryggð lán  14 þús heimili eiga ekki fyrir skuldum
Eftir Þórð Snæ Júlíusson
thordur@mbl.is
MP Banki féll í gær frá mótmælum
sínum við áframhaldandi greiðslu-
stöðvun Hansa ehf. Eina eign Hansa,
sem er að fullu í eigu Björgólfs Guð-
mundssonar, er enska knattspyrnu-
liðið West Ham United.
Margeir Pétursson, stjórnarfor-
maður MP, segir að samkomulag
hafi náðst milli kröfuhafa Hansa.
Efnisatriði þess séu hins vegar trún-
aðarmál. ,,Staðan er sú að við föllum
frá þessum mótmælum um áfram-
haldandi greiðslustöðvun. Ástæðan
er að kröfuhafar Hansa hafa náð
samkomulagi sín á milli um fram-
haldið. Þar á meðal er Straumur fjár-
festingarbanki og er það með fullu
samþykki skilanefndar Straums.“
Engar kröfur í forgang
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins snýst samkomulagið um að
allar kröfur verði jafn réttháar. Áður
höfðu aðstæður verið þannig að félög
tengd Björgólfi Guðmundssyni, sem
eru þorri kröfuhafa, höfðu átt for-
gangskröfur í búið.
Aðalmeðferð í málinu átti að fara
fram fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur í
gær. Til stóð að forsvarsmenn
Hansa, þeir Björgólfur Guðmunds-
son og Ásgeir Friðgeirsson, bæru
vitni. Auk þess átti að kalla fyrir
William Fall, fyrrverandi forstjóra
Straums. Af því verður þó ekki og
tók dómari sér frest til föstudags til
að kveða upp úrskurð.
Aðrir lánardrottnar en MP banki
höfðu ekki sett sig á móti greiðslu-
stöðvun Hansa. Félagið fær væntan-
lega greiðslustöðvun í allt að þrjá
mánuði til viðbótar. Eigendur félags-
ins vilja nýta greiðslustöðvunina til
að selja West Ham.
Skuldir 38 milljarðar
Skuldir Hansa ehf. eru, sam-
kvæmt kröfuhafakynningu sem
haldin var 4. desember síðastliðinn
og Morgunblaðið hefur undir hönd-
um, um 38 milljarðar króna.
Þegar Björgólfur keypti West
Ham í nóvember 2006 ásamt Eggerti
Magnússyni var kaupverðið 85 millj-
ónir punda auk yfirtöku á 22 milljóna
punda skuld. Sú upphæð er í dag um
16,5 milljarðar króna. Því er ljóst að
skuldir félagsins eru töluvert meiri
en kaupverðið var á sínum tíma.
Stærsti einstaki kröfuhafinn er
Straumur fjárfestingarbanki, sem
var tekinn yfir af Fjármálaeftirlitinu
(FME) á mánudag vegna lausafjár-
erfiðleika. Hansa skuldar bankanum
um 14 milljarða króna. Íslenska ríkið
hefur ábyrgst innstæður í Straumi
fyrir um 60 milljarða króna og á því
töluvert undir því að fá kröfur á borð
þá sem bankinn á í bú Hansa greidd-
ar.
Allar kröfur
jafn réttháar
Í HNOTSKURN
»Í greinargerð sem lögð varfyrir dóm í desember
héldu forsvarsmenn Hansa því
fram að þeir teldu raunhæft
að fá allt að 250 milljónir
punda, um 40 milljarða króna,
fyrir West Ham.
»Þeir rökstuddu það meðþví að Manchester City,
annað enskt knattspyrnufélag,
hefði verið selt á 230 milljónir
punda í ágúst 2008. Síðan hef-
ur alþjóðleg kreppa dýpkað.
Sjálfstæðisflokkurinn
Stillum upp sterkum listum
Landssamband sjálfstæðiskvenna
hvetur alla sjálfstæðismenn til að
stilla upp sterkum listum í prófkjörum
sjálfstæðismanna 13. - 14. mars og
kjósa konur til jafns á við karla. Ríkisstjórnin hefur ákveðið að
koma samningaviðræðum milli
nýju bankana, gömlu bankanna og
kröfuhafa gömlu bankanna í fast-
an farveg.
„Þetta mál er komið í mjög
traustan vinnufarveg í nefnd undir
forystu Þorsteins Þorsteinssonar
[rekstrarhagfræðings] og al-
þjóðlega ráðgjafarfyrirtækið
Hawkpoint [...] er komið með þessi
samskipti og heldur á hagsmunum
ríkisins gagnvart samskiptum nýju
og gömlu bankanna. Inn í þá mynd
koma að sjálfsögðu hugmyndir um
hvort erlendir kröfuhafar komi í
einhverjum mæli að bönkunum
sem eignaraðilar,“ segir Stein-
grímur J. Sigfússon fjármálaráð-
herra. Er markmiðið m.a. að
tryggja rekstrargrundvöll bank-
anna þannig að þeir taki ekki á sig
meiri skuldbindingar en þeir ráða
við vegna yfirtöku eignanna.
Viðræður í fastan farveg
RÆTT var um hin umdeildu stjórnskipunarlög á Al-
þingi í gær. Umræðan hófst upp úr miðjum degi og stóð
til rúmlega ellefu í gærkvöldi. Meðal annars benti Geir
H. Haarde, þingmaður Sjálfstæðisflokks, á að þetta
væri í fyrsta skipti síðan árið 1959 sem stjórnarskrá
ætti að breyta án samþykkis allra flokka.
Morgunblaðið/Golli
Karpað um stjórnskipunarlög
14 þúsund heimili eiga bara skuldir
MBL.IS | SJÓNVARP