Morgunblaðið - 26.05.2009, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 26. MAÍ 2009
– meira fyrir áskrifendur
Glæsilegt sérblað fylgir með
Morgunblaðinu 6. júní
Garðablað
Fáðu þér áskrift á
mbl.is/askrift
Meðal efnis verður :
• Skipulag garða
• Garðblóm og plöntur
• Sólpallar og verandir
• Hellur og steina
• Styttur og fleira í garðinn
• Garðhúsgögn
• Heitir pottar
• Útiarnar
• Hitalampar
• Útigrill
• Matjurtarækt
• Kryddrækt
• Góð ráð við garðvinnu
• Ásamt fullt af spennandi efni
Garðablaðið verður með góðum
upplýsingum um garðinn, pallinn,
heita potta, sumarblómin,
sumarhúsgögn og grill.
Garðablaðið verður stílað inn á allt
sem viðkemur því að hafa garðinn
og nánasta umhverfið okkar
sem fallegast í allt sumar.
Nánari upplýsingar veitir Katrín Theódórsdóttir
í síma 569-1105 eða kata@mbl.is
Tekið er við auglýsingapöntunum til kl. 14.00,
þriðjudaginn 2. júní.
Það eru ógnandi klær áblárri hendi sem blasa viðsýningargestum þegargengið er upp stigann á
efri hæð Hafnarborgar í Hafnarfirði
þar sem nú stendur yfir einkasýn-
ing Jónínu Guðnadóttur. Hvort hér
er vísað til „bláu handarinnar“ svo-
nefndu skal látið ósagt en ráða má
af yfirskrift sýningarinnar „Vættir“
að hér sé þó vissulega bent á ógn, af
mannavöldum, sem steðjað hefur að
landinu. Verkin eru m.a. unnin úr
leir, járni, blýi, áli, gleri og postu-
líni.
Ýmsar myndir landvættanna
fjögurra standa vörð um salinn:
bergrisi í formi járnstangar í berg-
hnullungi á gólfi, griðungahorn
standa út úr vegg og beinast að
sýningargestum, fuglar úr steinleir
„svífa“ á öðrum vegg og leirdrekar
með áluggum hringa sig á þriðja
veggnum. Fleiri vættir í einhvers
konar fugls- og fiskslíki sjást í
hnapp í verkinu Vættir, í Dreyra-
foss virðist blóð renna í taumum og
vindur sverfa yfirborð í Vernd.
Form þessara verka hafa æv-
intýralega skírskotun og þau ein-
kennast af næmri efnistilfinningu
og hrjúfri áferð sem felur í sér sér
frásögn í sjálfri sér: það er sem ytri
öfl hafi rist í eða rifið upp jarðveg –
en leirinn vísar óneitanlega til jarð-
ar eða lands. Blái liturinn, sem
brenndur hefur verið í yfirborð
margra verkanna, er táknrænn fyr-
ir Ísland.
Náttúruöfl, land og íbúar – allt er
þetta samofið: vitund um það býr í
menningarsögunni. Jónínu virðist í
mun að kynda undir slíkri vitund og
tákngerir hana í líki verndarvætta.
Skjáverk sem ber hið skemmtilega
heiti Lambadrottning felur ekki síð-
ur í sér áminningu um gömul og góð
gildi tengd lífi í skauti náttúrunnar.
Athygli vekja falleg verk, sem bera
form fjármerkja, þar sem handverki
(prjóni og hekli) hefur verið þrykkt
eða það fellt inn í verkin.
Listrænt handbragð verkanna
eykur á kraft hugmyndanna og til-
finningu sýningargesta fyrir því að
þarna hafi landvættir sannarlega
rumskað og risið upp landi og þjóð
til hjálpar.
Landinu til varnar
Morgunblaðið/Eggert
Mörk „Athygli vekja falleg verk, sem
bera form fjármerkja, þar sem hand-
verki (prjóni og hekli) hefur verið
þrykkt eða það fellt inn í verkin.“
Hafnarborg – Menningar- og
listamiðstöð Hafnarfjarðar
Jónína Guðnadóttir – Vættir
Til 21. júní 2009. Opið alla daga kl. 11-17
og fimmtudaga til kl. 21. Lokað á þriðju-
dögum. Aðgangur ókeypis.
ANNA JÓA
MYNDLIST
Kammerhópurinn Elektra(ekki að rugla við sam-nefndan rokkhóp) er þaðnýtilkominn að ég heyrði
hann fyrst sl. sunnudag. Hann er
útnefndur Tónlistarhópur Reykja-
víkurborgar 2009 og hefur nú geng-
ið til samstarfs við Listasafn
Reykjavíkur um tónleikaröð á Kjar-
valsstöðum. Var því kynlegt að sjá
hvergi tónleikanna getið á vef safns-
ins, líkt og þeir kæmu stofnuninni
ekkert við.
Kom að sama skapi á óvart
hversu vel var mætt á sunnudags-
kvöld. Fyrir utan óvenju lágan með-
alaldur áheyrenda, er kveikti vonir
um að sígildar kammerperlur höfði
enn til yngri hlustenda þrátt fyrir
fullyrðingar um annað. Undirtektir
voru alltjent með bezta móti. Leikur
hópsins, er kennir sig væntanlega
við forngrísku kóngsdótturina í Ar-
gólis, var enda samtaka og yfirveg-
aður, þótt kraftur og ástríða kæm-
ust einnig að í hljómmiklu stórverki
Brahms í lokin. Því miður virtist
húsheyrðin óþarflega glamrandi
uppi við endavegg og spurning
hvort langhliðin hefði verið heppi-
legri, að viðbættu gamla ráðinu að
skjóta teppi undir flygilinn.
Klarínettið gat verið eilítið ísk-
urkennt í „Gassenhauer“-tríóinu
(1797; upphaflega píanótríó með
fiðlu í stað klarínetts), sumpart fyrir
hvað Beethoven nýtir hæsta
clarínósviðið á kostnað lága chal-
umeau-endans í umrituninni. Hins
vegar var ánægjulegt að heyra til-
tölulega sléttan flautublástur í Moz-
art í samræmi við upphaflegan tréf-
lautustíl.
Mikið mæddi á píanistanum í
Beethoven og einkum í Brahms, en
leikur Ástríðar var vandanum vax-
inn og féll vel að vönduðum heildar-
samleik. Þar saknaði maður helzt
víðari styrksviðs – ekki sízt niður á
við – sem kann þó að hafa farið fyrir
minna í glymjanda salarins en efni
stóðu til.
Kornung kammerfíkn
Kjarvalsstaðir
Kammertónleikar
bbbnn
Mozart: Flautukvartett í D K285.
Beethoven: Klarínettkvintett í B Op. 11.
Brahms: Píanókvartett í c Op. 60.
Kammerhópurinn Elektra (Ástríður Alda
Sigurðardóttir píanó, Emilía Rós Sigfús-
dóttir flauta, Helga Björg Arnardóttir
klarínett, Helga Þóra Björgvinsdóttir
fiðla og Margrét Árnadóttir selló). Gest-
ur: Þórarinn Már Baldursson víóla.
Sunnudaginn 10. maí kl. 20:00.
RÍKARÐUR Ö.
PÁLSSON
TÓNLIST
ÍBabelsturnum heimsins búadraumar okkar; það sem viðekki þekkjum, en þráum samtákaft og heitt, því okkur grun-
ar að þar finnum við það sem seður
forvitni okkar um lífið. Er það ástin?
Er það lostinn? Er það sannleikurinn
um það hvers vegna við erum hér,
„einmana fuglar í okkar brjálæðings
garði“?
Stella Kristina og Marselíus glíma
við þessa þraut sem við öll þekkjum,
þrautina að verða fullorðin, og sviðið
er garður brjálæðingsins. Brjálæðing-
urinn veit; hann þekkir ástina, þekkir
harminn, hefur lifað allt, misst konu
sína og er kannski morðingi, og vegna
þess alls er hann skelfilegur og garð-
ur hans er freisting og synd.
Saga Williams Heinesen um ráð-
gátuna miklu er yndisleg; sveipuð
dulúð og ljóðrænni fegurð. Sunleif
Rasmussen hefur áður samið verk við
texta skáldsins og ef þetta væri ekki
prúðmannleg krítík segði ég að þar
hæfði kjaftur skel. Tónlist Sunleifs
Rasmussen býr nefnilega yfir sama
mystíska og ljóðræna þokka og skáld-
skapur Heinesens. Í tónlist sinni vef-
ur hann flosmjúkan vef sem leggst
eins og voð yfir söguna og gefur henni
nýja vídd. Tónlistin er impressjónísk,
gegnsæ og fíngerð, en full af smáat-
riðum sem lokka eyrað til fylgilags,
örsólóum hjá strengjum, klukkum í
slagverki, eða hornablæstri sem dreg-
ur hlustandann að turninum á heims-
enda, þar sem enginn veit hvað gerist.
Í óðamansgarði er óvenjuleg ópera,
því Stella Kristína og Marselíus lifa í
þremur víddum tilveru sinnar; leik,
söng og dansi. Leikurinn er eins kon-
ar resitatív, söngurinn er innri röddin
og dansinn er fantasían sem þau þrá
svo heitt að fanga. Eina hlutverkið
sem líkist óperuhlutverki er brjál-
æðingurinn, sem Bjarni Thor Krist-
insson túlkaði með þeim þrótti og
þeirri ógn sem hlutverkið býður
uppá, en líka mýkt og lýrík yfir við-
kvæmum ástarmissi.
Listamennirnir sex í hlutverkum
Kristellu og Marselíusar voru hver
um sig firnagóðir túlkendur sög-
unnar, og sérstaklega var gaman að
sjá hve dansinn skapaði sterka dýpt í
verkið, þótt plássið sem dansararnir
höfðu væri takmarkað. Hljómsveitin
var nákvæm og góð og heildarsvipur
flutningsins sterkur.
Í óðamansgarði er fallegt verk sem
fæst við það besta og mennskasta í
okkur öllum, – að vilja lifa.
Þjóðleikhúsið
Listahátíð - Í óðamansgarði
bbbbm
Í óðamansgarði, ópera eftir Sunleif
Rasmussen, byggð á smásögu eftir
William Heinesen. Óperutexti eftir Dáni-
al Hoydal. Leikstjórn: Ria Tórgarð. Leik-
arar: Gunnvá Zachariasen og Hans Tór-
garð. Söngvarar: Bjarni Thor
Kristinsson, Eyjólfur Eyjólfsson og Þóra
Einarsdóttir. Dansarar: Frank Fannar
Pedersen og Unnur Elísabet Gunn-
arsdóttir. Dansahöfundur: Lára Stef-
ánsdóttir. Sviðsmynd og búningar: Elisa
Heinesen. Lýsing: Lárus Björnsson.
Hljómsveitin Aldubáran lék og Bern-
harður Wilkinson stjórnaði. Uppfærsla
Þjóðleikhússins og Tjóðpallsins.
BERGÞÓRA JÓNS-
DÓTTIR
ÓPERA
Morgunblaðið/Eggert
Óperan Sunleif vefur flosmjúkan vef sem leggst eins og voð yfir söguna.
Í brjálæðings garði