Morgunblaðið - 21.08.2009, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 21. ÁGÚST 2009
– meira fyrir áskrifendur
Glæsilegt sérblað um heilsu
og lífstíl fylgir Morgunblaðinu
föstudaginn 28. ágúst
Heilsa og
lífstíll
Fáðu þér áskrift á
mbl.is/askrift
Í blaðinu Heilsa og lífstíll verður kynnt
fullt af þeim möguleikum sem í boði eru
fyrir þá sem stefna á heilsuátak og
bættan lífstíl haustið 2009.
Pöntunartími auglýsinga er fyrir klukkan 16
mánudaginn 24. ágúst.
Nánari upplýsingar veitir Katrín Theódórsdóttir
í síma 569 1105 netfang: kata@mbl.is
Meðal efnis verður :
• Ný og spennandi námskeið í
heilsuræktarstöðvum
• Flott föt í ræktina
• Andleg vellíðan
• Afslöppun
• Dekur
• Svefn og þreyta
• Matarræði
• Skaðsemi reykinga
• Fljótlegar og hollar uppskriftir
• Líkaminn ræktaður heimafyrir
• Ásamt fullt af fróðleiksmolum og
spennandi efni
Eftir Jóhönnu Maríu Vilhelmsdóttur
jmv@mbl.is
„VIÐ myndum vilja að Evrópusam-
bandið styrktist í norðri svo raddir
norrænna þjóða verði öflugri innan
sambandsins,“ segir Urmas Paet,
utanríkisráðherra Eistlands, sem
átti fund með Össuri Skarphéðins-
syni utanríkisráðherra á fullveldis-
degi Eista í gær.
Paet segir að stuðningur almenn-
ings í Eistlandi við ESB hafi aukist
á þeim fimm árum sem liðin eru frá
inngöngu Eista. „Aðeins 68% þjóð-
arinnar kaus með aðild að ESB á
sínum tíma, nú eftir fimm ára veru
er stuðningurinn 84%,“ segir Paet.
– En hvernig er andinn í þjóð-
félaginu við þær erfiðu aðstæður
sem nú eru uppi?
„Merkilega góður. Þjóðin skilur í
raun ástæður þeirra erfiðleika sem
við erum í og hvað verður að gerast
til að við komumst út úr þeim.
Þjóðin hefur gengið í gegnum efna-
hagserfiðleika síðustu tvo áratugi.
Ástandið í dag er til dæmis ekki
sambærilegt við það sem við geng-
um í gegnum snemma á níunda ára-
tugnum, um það leyti sem við end-
urheimtum fullveldið,“ segir Paet.
„En auðvitað er erfitt fyrir fólk að
missa vinnuna eða geta ekki greitt
lánin. Andrúmsloftið er þó ekki of
neikvætt, það ríkir von um að á
næsta ári verði hlutirnir farnir að
lagast,“ segir Paet.
„Það lítur út fyrir að nú höfum
við náð botninum en spurningin er
hversu lengi við verðum þar og
hlutirnir fari að færast upp á við,“
segir Paet. „En á liðnum tveimur
mánuðum hafa horfurnar verið
betri en fyrstu tvo mánuði ársins
svo stöðugleiki virðist vera að
nást,“ segir Paet.
– Hvers vegna eru bestu horf-
urnar meðal Eystrasaltsríkjanna í
Eistlandi?
„Ein ástæðan er sú að meðan á
góðærinu stóð lögðum við fyrir af
hagnaðinum. Nú á erfiðistímum
höfum við þurft að nota sjóðina en
þeir hafa á margan hátt gert okkur
hlutina auðveldari en fyrir ná-
grannaríkin,“ segir Paet.
Hann segir yfirvöld einblína á
fjárfestingar og útflutning til að
rétta efnahagslífið við. „Fyrir lítil
hagkerfi eins og Eistland eru út-
flutningur og fjárfestingar mjög
mikilvæg. Hingað til hefur 80% út-
flutnings okkar farið til annarra
ESB-landa, 10% til Rússlands, 5%
til Bandaríkjanna og aðeins 5% á
önnur svæði. Í efnahagskreppunni
hafa allir útflutningsmarkaðir okk-
ar átt í erfiðleikum. Svo nú þegar
tekur að birta verða fyrirtæki okk-
ar að gæta að aukinni fjölbreytni og
finna markaði í Asíu og víðar,“ seg-
ir Paet.
– Hvernig hefur gengið að vinna
að upptöku evrunnar?
„Upp og ofan. Við ætlum okkur
að taka upp evruna því hún mun
gefa okkur jákvæðari stöðu gagn-
vart fjárfestum og meira traust á
hagkerfið. Fyrir efnahagskreppuna
var mikil verðbólga helsta fyrir-
staða evruupptökunnar. Í dag bú-
um við hinsvegar við verðhjöðnun.
Fjárlagahallinn er aðalvandinn nú
og í ár höfum við þegar skorið rík-
isfjárlögin þrisvar niður og munum
þurfa að gera það á ný. Við erum
því nálægt því að uppfylla skilyrði
varðandi fjárlögin og vonumst til að
hafa fengið evruna til Eistlands árið
2011 eða 2012,“ segir Paet.
Hafa náð botninum
og vilja nú upp á við
Almenningur í Eistlandi tekur kreppunni með jafnaðargeði
Morgunblaðið/Heiddi
Vongóður Urmas Paet er vongóður um að Eistar taki upp evru árið 2011.
Í HNOTSKURN
»Eistland gekk í ESB ogNATO árið 2004.
»Verg landsframleiðsla íEistlandi dróst saman um
16,6% á öðrum fjórðungi árs-
ins miðað við í fyrra en nokkuð
hefur hægt á samdrættinum.
»13,5% atvinnuleysi er íEistlandi en fyrir ári var
það 4%.
Eftir Jóhönnu Maríu Vilhelmsdóttur
jmv@mbl.is
„ÁKVÖRÐUNIN um lán var mjög mikilvæg því við trú-
um af öllum hug á samstöðu norrænna þjóða. Íslend-
ingar virðast vinna að því að uppfylla skilyrði lánsins svo
við höfum ekki yfir neinu að kvarta á þessu stigi,“ segir
Alexander Stubb, utanríkisráðherra Finnlands.
Hann vonast til að ákvörðun verði senn tekin á Alþingi
vegna Icesave-skuldbindinganna þar sem vissulega
tengist þau mál lánveitingum Norðurlandanna. „Ég las
grein forsætisráðherra ykkar í Financial Times og þótti
hún mjög góð og okkur þykir mikilvægt að boltinn fari að
rúlla á Íslandi,“ segir Stubb. „Hægt er að segja að þetta
sé einskonar þríhyrningur, Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn,
Icesave og lán Norðurlandanna. Takast verður á við
vissar skuldbindingar í þeim pakka og ég er vongóður
um að á því finnist lausn.“
Röddin heyrist betur fyrir innan en utan
Stubb segist mjög ánægður með umsókn Íslands að
Evrópusambandinu. „Því fyrr sem Ísland fær aðild að
Evrópusambandinu því betra,“ segir Stubb. „Snjallar
raddir heyrast alltaf,“ segir Stubb aðspurður um hvort
rödd Íslands muni kafna innan ESB. „Rödd ykkar heyr-
ist mun betur fyrir innan en utan. Nú þegar á stór hluti
löggjafar ykkar rætur innan sambandsins en þið sitjið
ekki við borðið þegar ákvarðanir eru teknar.
En leiðin er löng. Það tók nærri þrjú ár frá því að
Finnland lagði inn umsókn og þar til það var orðið aðild-
arríki. 350 síðna spurningalistinn sem framkvæmda-
stjórnin sendir mun reyna á stjórnsýsluna og það verður
erfitt,“ segir Stubb.
– Mun Finnland veita Íslendingum lið?
„Við myndum gera það með ánægju og ég tel það mjög
mikilvægt. Við munum ræða hvernig við getum hjálpað
og ég útiloka ekki að við sendum mann úr utanríkisráðu-
neytinu til að aðstoða við tæknileg atriði því ég held að
íslenska stjórnsýslan muni eiga fullt í fangi með þetta,“
segir Stubb.
„Það sem er mikilvægt er samstaða um aðildarviðræð-
urnar. Í Finnlandi voru allir helstu flokkar að baki um-
sókninni auk verkalýðsfélaga og iðnaðarins og það skap-
aði jákvætt andrúmsloft. Því við samninga á maður við
óvin að etja og í þessu tilfelli er það framkvæmdastjórn-
in. Samstaða er því mikilvæg til að ná góðri niðurstöðu.“
– Sérðu möguleika á sérlausnum í sjávarútvegi og
landbúnaði?
„Já, en þess verður að gæta að vera ekki með of miklar
væntingar. Doktorsritgerðin mín fjallaði um möguleika
ólíkra landa til að gera ólíka hluti á ólíkum tímum innan
sambandsins. Allskyns fyrirkomulag hefur verið notað í
sögu ESB. Vandinn fyrir Ísland jafnt og öll umsóknar-
ríki er hinsvegar að fimm málaflokkar lúta sameiginlegu
valdsviði og þar á meðal eru landbúnaður og sjávar-
útvegur.“
„Snjallar raddir heyrast“
Utanríkisráðherra Finna segir samstöðu lykil að góðri
niðurstöðu í samningaviðræðum við Evrópusambandið
Morgunblaðið/Heiddi
Bjartsýnn Stubb segir leiðina í ESB stranga en færa.