SunnudagsMogginn - 22.11.2009, Side 21
22. nóvember 2009 21
Þykir leitt að
hafa ekki fundið
hana fyrr
heldur kerfið sem er alltof stíft,“ segir Gunnhildur.
Sjúkraþjálfarinn er hluti af sjúkrateymi á Landspít-
alanum í Fossvogi sem kemur reglulega í heimsókn til
Gunnhildar „til að ganga úr skugga um hvort ég sé lífs
eða liðin,“ eins og hún orðar það kímin. Í teyminu eru
einnig læknir og hjúkrunarfræðingur.
Þangað til í vikunni hafði Gunnhildur ekki farið í
bað í tvö ár. Móðir hennar, Inga Jóna Kristjánsdóttir,
sem orðin er 81 árs gömul, getur ekki hjálpað henni
ofan í baðkarið. „Það er ekki hægt að leggja það á
hana. Í staðinn hjálpar hún mér að þvo mér með
þvottapoka. Mamma stendur sig eins og hetja.“
Gunnhildur óskaði eftir rennibraut í loftið á baðher-
berginu og fékk hana fyrir skemmstu. Fyrir vikið er
mun auðveldara fyrir hana að komast í baðið. „Það var
yndisleg kona, Guðrún Hafsteinsdóttir iðjuþjálfi, sem
gekk í það mál fyrir mig. Okkur var bent á hana og
Guðrún hefur lyft Grettistaki. Er stoð okkar og stytta.
Ég var margbúin að nefna þetta við sjúkrateymið á
Borgarspítalanum en ekkert gerðist. Ég var hér um bil
búin að kaupa rennibrautina sjálf.“
Horfði djúpt í augun á lækninum
Gunnhildur hefur um tíma barist fyrir að fá tæki sem
sérhannað er til að flytja hjólastóla upp og niður
tröppur. Þótti henni sú barátta ganga hægt og dag einn
þegar læknirinn var hjá henni gat hún ekki orða bund-
ist. „Mamma bað mig að sitja á mér, hún segir alltaf að
maður fái engu framgengt með frekju, en ég gat það
ekki. Mælirinn var fullur. Ég settist á móti lækninum,
horfði djúpt í augun á honum og sagði: Ég er ekki dauð
ennþá og ætla ekkert að taka upp á því á næstunni.
Kjafturinn á mér er líka í góðu lagi og ég lofa því að
verði ég ekki búin að fá þennan róbóta til að flytja mig
upp og niður tröppurnar fljótlega mun ég fara með
þetta mál í alla fjölmiðla. Hann starði á mig í for-
undran en viti menn, skömmu síðar var róbótinn
kominn. Segið svo að það borgi sig ekki að hnykla
brýnnar.“
Þá var allur tækjakostur til staðar. Eitt mál var þó
óleyst: Þjónustan. „Mig vantar aðstoðarmann til að
hjálpa mér að baða mig og fara með mig út,“ segir
Gunnhildur sem ritaði Kópavogsbæ og svæðisskrifstofu
málefna fatlaðra á Reykjanesi bréf og óskaði eftir lið-
veislu. Helst notendastýrðri þjónustu. Svæðisskrif-
stofan synjaði henni með þeim rökum að ekki væri
lagastoð fyrir svona aðstoð. Svar Kópavogsbæjar var á
þá lund að hún ætti rétt á aðstoð til að baða sig einu
sinni í viku, auk þess sem henni var boðin tíu tíma
útivist á mánuði.
Hvenær á bæjarstjórinn að fara í bað?
„Þetta er í áttina en betur má ef duga skal. Mín ósk er
að fá liðveislu þegar mér hentar, ekki þegar Kópa-
vogsbæ hentar. Tíu útivistartímar á mánuði er ekki
mikið, ein klukkustund þriðja hvern dag. Myndi það
nægja fullfrískum manni? Síðan er óþolandi að þurfa að
fara í bað klukkan tíu á föstudagsmorgnum bara af því
að Kópavogsbær ákveður það. Ætli bæjarstjórinn yrði
hrifinn ef ég myndi ákveða hvenær hann baðaði sig?“
Gunnhildur segir málið hverfast um mannréttindi.
„Ég þarf að fara til tannlæknis. Ég þarf að fara til
augnlæknis. Ég þarf að komast út í búð og kaupa í
matinn. Ég þarf að komast í banka til að sækja mér
nýtt debtekort, það gamla rann út árið 2006 og bank-
inn má ekki afhenda mömmu kortið. Þetta þrái ég að
gera þegar mér hentar. Ekki einhverjum öðrum. Er það
til of mikils mælst?“
Síðan er óþolandi
að þurfa að fara í
bað klukkan tíu á
föstudagsmorgn-
um bara af því að
Kópavogsbær ákveður
það. Ætli bæjarstjórinn
yrði hrifinn ef ég myndi
ákveða hvenær hann
baðaði sig?“
Gunnhildur fer yfir málin
með Guðjóni Sigurðssyni
og Sigursteini Mássyni.
Gunnhildi hjálpað niður
stigann. Hjólastólnum
er komið fyrir á sér-
hönnuðu tæki og rennt
niður stigann.
Guðjóni Sigurðssyni, formanni MND-félagsins á
Íslandi, brá í brún þegar hann frétti af að-
stæðum Gunnnhildar. „Þetta er hræðilegt mál
og ég vona innilega að ekki séu fleiri ein-
staklingar týndir með þessum hætti í kerfinu.
Mér þykir leitt að hafa ekki fundið hana fyrr.“
Guðjón segir að auðvitað séu tvær hliðar á
öllum málum og kerfið eigi ekki auðvelt með að
svara fyrir sig í einstökum tilvikum. „Það
breytir samt ekki því að það er ekki boðlegt
fyrir íslenskt velferðarkerfi að kona sé árum
saman föst í íbúð sinni án þess að komast út.
Það er líka ófært að hún hafi ekki komist í bað í
tvö ár.“
Sjálfur kveðst Guðjón vera svo lánsamur að fá
aðstoð þrisvar í viku til að baða sig. „Það er
kraftaverk inni í kerfinu. Yfirleitt er talið nóg
að fatlaðir fari í bað einu sinni í viku.“
Guðjón segir þau Gunnhildi sammála um að
gera gott úr málinu og berjast áfram fyrir bættri
þjónustu á bjartsýninni og húmornum. „Von-
andi erum við búin að brjóta ísinn. Ég treysti
því að Kópavogur – eins gott og er að búa þar –
sjái sóma sinn í að tryggja Gunnhildi fullnægj-
andi þjónustu. Við getum ekki horft upp á
svona lagað.“