Morgunblaðið - 17.11.2009, Qupperneq 20

20 Umræðan MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 17. NÓVEMBER 2009
HVERGI er gjáin jafn skelfileg og
þegar að því kemur að leita til tann-
læknis varðandi viðhald og viðgerðir á
þessu fyrirbrigði,
sem kallast munn-
hol og tennur. Það
er aðeins á færi
efnafólks að sinna
þessum málum
svo vel sé. Okkur
er talin trú um að
þátttaka sjúkra-
trygginga sé 50%
af kostnaðarverði.
Það eðlilega væri
að sjálfsögðu, að litið væri á þessar
lækningar sömu augum og aðrar
lækningar og þá greitt fyrir þjón-
ustuna í samræmi við það, enda er
það staðreynd að svo er í raun. Því
miður þá fer því víðs fjarri. Ástæðan
er sú að þeir snillingar, sem um þetta
véla hafa ekki leiðrétt gjaldskrá
sjúkratrygginga, sem miðað er við, að
neinu marki í um 20 ár, sem kemur
þannig út að sjúklingar fá end-
urgreidd aðeins 16–30% af raun-
kostnaði.
Ég veit um dæmi þess að eldra fólk
og ellilífeyrisþegar hafa einfaldlega
ekki efni á því að láta gera við tennur
eða fá sér nýjar, sem oft á tíðum er
mjög nauðsynlegt og aðkallandi. Ef
ellilífeyrisþegi þarf að fá nýtt „stell“,
þá þarf hann að greiða fyrir það um
350 þúsund krónur og fær end-
urgreidd um það bil 26% eða um 90
þúsund. Situr sjálfur uppi með um
200 þúsund krónur.
Mér er spurn: Hvernig á ellilífeyr-
isþegi, sem hefur um 200 þús kr. á
mánuði sér til framfæris að leggja í
slíkan kostnað?
Ég tel að með þessu kerfi sé verið
að mismuna fólki herfilega og skerða
þau lífsgæði, sem allir eiga rétt á.
Ég skora á heilbrigðisyfirvöld að
lagfæra þessi mál þegar í stað, sem
eru þjóð okkar til skammar, að ég nú
tali ekki um að nú situr við völd rík-
isstjórn sem kennir sig velferð, rétt-
læti og norrænt velferðarkerfi þó erf-
itt sé að koma auga á það.
Við þurfum að búa við kerfi, þar
sem tannhirðu og nauðsynlegum
lækningum er sinnt frá vöggu til graf-
ar án þess að sjúklingum sé íþyngt
fjárhagslega í þessu efni. Það er stað-
reynd að þar sem þessum málum er
sinnt eins og vera ber, þá er það mikið
hagkvæmara að öllu leyti bæði fyrir
neytendur og veitendur. Þetta er aug-
ljóst þegar litið er til nágranna okkar
á hinum Norðurlöndunum.
HELGI K. HJÁLMSSON,
viðskiptafræðingur og formaður
Landssambands eldri borgara.
Eru tannlækningar á Íslandi
aðeins fyrir efnafólk?
Frá Helga K. Hjálmssyni
Helgi K. Hjálmsson
✝ Millý Birna Har-aldsdóttir fæddist
í Reykjavík 4. mars
1933. Hún lést á
Landspítalanum við
Hringbraut 5. nóv-
ember sl. eftir stutta
sjúkdómslegu. For-
eldrar hennar voru
Jóhanna Sigbjörns-
dóttir frá Vík í Fá-
skrúðsfirði, f. 10. maí
1902, d. 2. ágúst 1986,
og Haraldur Björns-
son frá Sporði í Vest-
ur-Húnavatnssýslu, f. 12. nóvember
1901, d. 7. september 1977. Systkini
Millýjar Birnu eru Sjöfn Jóhanna, f.
7. júní 1931, Auður, f. 28. apríl 1935,
d. 10. apríl 1993, og Bolli Daníel, f. 1.
febrúar 1938, d. 21. september 1974.
Eiginmaður Millýjar Birnu var
Ólafur Kristján Vilhjálmsson, f. 18.
mars 1928, d. 4. mars 2009. For-
eldrar hans voru Nikólína Jónsdóttir
frá Holti í Mjóafirði, f. 15. júlí 1900,
d. 4. ágúst 1958, og Vilhjálmur Jóns-
son, f. í Bólstað í Hvammshreppi í
Vestur-Skaftafellssýslu
23. janúar 1893, d. 15.
júlí 1971. Systur Ólafs
eru Sigríður, f. 7. apríl
1927, og Guðrún Þor-
gerður, f. 21. janúar
1933.
Börn Millýjar Birnu
og Ólafs eru 1) Ragnar,
f. 26. nóvember 1963, d.
1. mars 2009, unnusta
Valey Björk Guðjóns-
dóttir, f. 17. janúar 1963,
og 2) Líney, f. 28. júlí
1965, gift Karli Tóm-
assyni, f. 17. ágúst 1964, börn þeirra
eru Ólafur, f. 28. apríl 1990, unnusta
Erla Hrund Halldórsdóttir f. 8. mars
1990 og Birna, f. 10. apríl 2000.
Millý Birna lauk prófi frá Gagn-
fræðaskóla Austurbæjar. Hún starf-
aði um árabil við ýmis verslunarstörf
í Reykjavík og síðar við ræstingar
hjá Heilsuverndarstöð Reykjavíkur
og á Reykjalundi í Mosfellsbæ.
Útför Millýjar Birnu fer fram frá
Lágafellskirkju í dag, 17. nóvember,
og hefst athöfnin kl. 15.
Elsku hjartans mamma mín og
besta vinkona.
Það er sárt að þurfa að kveðja þig,
þú sem varst órjúfanlegur hluti af
mínu lífi alla tíð.
Við vorum einstaklega nánar og
samrýmdar mæðgur sem brölluðum
margt skemmtilegt saman. Ég
minnist allra ferðanna okkar í sum-
arbústaðina, í leikhúsin, á listsýning-
arnar, á kaffihúsin, bæjar- og bíl-
túrsferðanna um gömlu göturnar í
Reykjavík, gönguferðanna og svo
mætti lengi telja. Sem barn minnist
ég þess sérstaklega hve natin þú
varst að syngja fyrir mig nær öll
skólaljóðin úr bókinni góðu og kunni
ég þau öll þegar ég átti að standa
skil á þeim í skólanum.
Þú varst ekki einungis góð eig-
inkona og móðir heldur varstu ein sú
allra besta amma sem hægt er að
hugsa sér. Börnin okkar, þau Óli og
Birna, hafa misst einn sinn besta fé-
laga sem var alltaf boðin og búin að
gæta þeirra, leiðbeina þeim og vera í
samvistum við þau. Þú studdir vel
við bakið á þeim í þeirra tómstund-
um og fylgdist með þeim í öllu sem
þau tóku sér fyrir hendur. Samband
þitt við Kalla minn var alla tíð mjög
náið og innilegt og voruð þið miklir
vinir, þó að á stundum þætti þér
hann full stríðinn og uppátækjasam-
ur. Hann reyndist þér alltaf ákaflega
vel og elskaði þig mikið. Þið voruð
alltaf góð saman. Fráfall elsku
pabba og Ragnars bróður í mars síð-
astliðnum var okkur erfitt og þú
stóðst þig eins og hetja í þeirri miklu
sorg og söknuði. Það er huggun að
vita að nú sért þú komin til þeirra
enda voru þeir alltaf ómögulegir án
þín.
Ég gæti setið hér og skrifað enda-
laust um hversu góð, hjálpsöm og
yndisleg manneskja þú varst. Ástar
þakkir fyrir allt elsku mamma mín.
Minninguna um þig mun ég geyma
alla tíð, innst í hjarta mér.
Því meir,
ég minnist þín,
– sá minningar,
í fjarlægð opnast sýn,
í Guðsljóma skín,
í ljósið, sem lifir inn í mér.
Sama hvert ég fer
um lífsins veg,
þú ávallt fylgir mér.
Eins og sólin er
yndisleg,
ertu þar eins og hér.
Í mistri,
grámóðu fortíðar
gleymast sporin hver.
Samt þú lifir ein
svo hrein og bein
innst í hjarta mér.
Eins og sólin er
yndisleg,
ertu þar eins og hér
innst í hjarta mér,
– þar eins og hér.
Styrk við stöndum nú
í sterkri trú.
Í mildum höndum hans
hvílir sála manns
sem lifði hér
– líkist bara þér.
(Þórir Kristinsson.)
Að lokum sendi ég starfsfólki á deild
11-E á Landspítalanum, Hring-
braut, mínar bestu þakkir fyrir ein-
staklega góða og fallega umönnun
móður minnar og elskulegt viðmót
við aðstandendur.
Þín dóttir Lína.
Líney Ólafsdóttir.
Elskulega tengdamóður mína,
Millýju Birnu, kveð ég nú eftir stutta
sjúkdómslegu, með miklum söknuði,
fráfall hennar kom öllum að óvörum.
Allra góðu áranna sem ég var svo
lánsamur að eiga með henni mun ég
alla tíð minnast með þökk og hlýju.
Allt hennar líf einkenndist af mikilli
ást og umhyggju til sinna nánustu og
til allra sem á vegi hennar urðu.
Tengdamamma var vinmörg kona
og talaði alltaf jafnfallega um allar
sínar góðu vinkonur sem reyndust
henni svo traustar og góðar. Mínir
vinir hafa oft haft orð á því við mig
hversu einlæg hún var í öllum sam-
skiptum við þá og þeim áhuga sem
hún sýndi alltaf tónlistaráhuga mín-
um. Þegar ég skrifa nú þessi minn-
ingarorð um tengdamóður mína eru
aðeins átta mánuðir liðnir frá því að
feðgarnir elskulegu, Ólafur tengda-
pabbi og Ragnar mágur, létust. All-
ur minn hugur er því nú hjá elsku-
legri Línu minni og börnum okkar,
Óla og Birnu. Söknuðurinn er meiri
en orð fá lýst. Mamma og amma,
pabbi og afi og Ragnar bróðir og
frændi hafa nú kvatt okkur, öll á
sama árinu. Huggun mín og okkar
allra í þeirri miklu sorg og söknuði
sem nú ríkir er samt alltaf að hafa
fengið að njóta samvista við svo fal-
legar og góðar manneskjur sem
höfðu svo mikið og gott til að bera.
Öll áttu þau það sameiginlegt að
njóta lífsins og tilverunnar algerlega
laus við þörf eða kappsemi gagnvart
efnislegum gæðum. Allt snerist um
að njóta þess sem var þeim næst,
fullkomlega sæl með sitt. Þegar
barnabörnin hennar Millýjar tvö, Óli
og Birna, komu inn í líf hennar var
ástin og umhyggjan gagnvart þeim
alltaf einstaklega falleg og hlý. Þau
áttu hug hennar allan.
Elsku hjartans Lína mín, styrkur
þinn og öll þau fallegu orð sem þú
hefur sagt undanfarna mánuði eftir
fráfall feðganna og nú síðastliðna
daga eftir fráfall móður þinnar eru
mér og börnum okkar dýrmætari en
nokkuð annað. Sú ást og vinátta sem
þið mæðgur báruð hvor til annarrar
alla tíð var einstaklega falleg og lær-
dómsrík öllum sem sáu og upplifðu.
Manstu, Lína mín, hvað ég hafði oft
orð á því við þig þegar við kynnt-
umst og í gegnum árin hvað mér
fannst samband ykkar mæðgna allt-
af fallegt. Það breyttist ekkert í ár-
anna rás, öðru nær. Það var alltaf
einlægt, hreinskiptið og gott. Feg-
urð þess náði hæstu hæðum á dán-
arbeði móður þinnar, þar sem þú
hugsaðir svo fallega um hana.
Blessuð sé minning Millýjar Birnu
Haraldsdóttur.
Karl Tómasson.
Elsku mágkona mín, Milly, örfá
kveðjuorð. Þú varst gift honum Óla
bróður mínum, sem lést 4. mars sl.
Sonur ykkar Ragnar lést af slysför-
um 1. mars sl. Svo mikið er búið að
dynja yfir fjölskylduna, sorgin knúið
á dyr heldur óþyrmilega. Þú stóðst
þig eins og hetja í gegnum þetta allt
saman, hugsaðir mjög vel um bróður
minn sem var sjúklingur í allnokkur
ár, barst harm þinn í hljóði, varst
sterk fram á síðustu stundu. Nú ert
þú farin, vegir guðs eru svo sann-
arlega órannsakanlegir.
Guð styrki hana Líneyju frænku
mína og hennar fjölskyldu, systur
Millýjar og aðra vini og ættingja.
Elsku Millý, vertu kært kvödd og
guði falin.
Þín mágkona
Sigríður Vilhjálmsdóttir (Sísí).
Millý Birna
Haraldsdóttir
 Fleiri minningargreinar
um Millý Birnu Haralds-
dóttur bíða birtingar og munu
birtast í blaðinu næstu daga.
Bergþór Hávarðsson
✝ Bergþór Háv-arðsson fæddist í
Nýborg í Fáskrúðsfirði
5. september 1946.
Hann varð bráð-
kvaddur á Landspít-
alanum Hringbraut
þriðjudaginn 10. nóv-
ember 2009. Foreldrar Bergþórs voru
Hávarður Bergþórsson, f. 2.2. 1921, d.
7.4. 1997 og Dagrún Fjóla Þórlindsdóttir,
f. 18.7. 1925, d. 13.1. 2000. Bergþór var
tekinn í fóstur af Kjartani Vilbergssyni, f.
6.3. 1921, d. 20.4. 1993 og Þóru Jóns-
dóttur, f. 13.4. 1921, d. 20.10. 1998.
Fóstursystur Bergþórs eru Kristrún
Guðnadóttir, f. 24.6. 1942 og Þóra Björk
Nikulásdóttir, f. 20.10. 1959. Bergþór á
einnig eina alsystur, Stefaníu Maríu Háv-
arðsdóttur, f. 1943. Systkini Bergþórs
samfeðra eru Aðalheiður H. Háv-
arðardóttir, f. 1954, Bjarni Hávarðsson, f.
1959, Björg Hafdal Hávarðardóttir, f.
1960 og Þórarinn Árni Hafdal Háv-
arðsson, f. 1962. Systur Bergþórs sam-
mæðra eru Hrönn Hauksdóttir, f. 1954,
Sigrún Harpa Hauksdóttir, f. 1956, Guð-
björg Alda Hauksdóttir, f. 1961 og Sig-
urlaug Hauksdóttir, f. 1965. Bergþór
eignaðist fjögur börn. Einn son átti hann
með Sigrúnu Ragnarsdóttur, f. 1944,
hann er 1) Rögnvaldur Bergþórsson, f.
25.7. 1967. Bergþór kvæntist Bryndísi
Þórhallsdóttur árið 1971. Foreldrar henn-
ar eru Ásthildur Pálsdóttir, f. 5.10. 1925
og Þórhallur Halldórsson, f. 21.10. 1918.
Bergþór og Bryndís slitu samvistum en
eignuðust saman þrjú börn. Þau eru 2)
Ragnheiður Bergdís Bergþórsdóttir, f.
18.12. 1968, gift Þórarni Hróari Jak-
obssyni. Börn þeirra eru Bryndís Þóra
Þórarinsdóttir, f. 10.8. 1994 og Jakob Jó-
el Þórarinsson, f. 3.3. 2000 3) Páll Björg-
vin Bergþórsson, f. 18.11. 1970, maki
Eleanor Goulding. 4) Kjartan Hávarður
Bergþórsson, f. 30.10. 1975, maki Þor-
björg Rún Eysteinsdóttir, Kjartan á einn
fósturson, Þröst Stein Vöggsson, f. 11.10.
2004.
Bergþór ólst upp á Stöðvarfirði og bjó
þar þangað til hann fluttist til Reykjavík-
ur árið 1980. Bergþór lauk vélstjóranámi
frá Vélskóla Íslands árið 1974 og starfaði
sem vélstjóri um langt skeið. Hann
stundaði ýmis störf og ferðalög, meðal
annars skútusiglingar um heimsins höf.
Útför Bergþórs fer fram frá Háteigs-
kirkju í dag, 17. nóvember, og hefst at-
höfnin kl. 13.
Meira: mbl.is/minningar
HEYRST hefur að
prestar séu ósýnilegir
sex daga vikunnar og
óskiljanlegir þennan
eina sem þeir messa.
Eins er talað um að
kirkjur eigi meira að
vera opnar þeim sem
þangað vilja leita,
hvort sem er til næðis í
einrúmi eða til að njóta
þar samfélags.
Mörgum er þó kunnugt og ljóst að
flestar kirkjur, a.m.k. í þéttbýli, eru
opnar lungann úr deginum og öllum
velkomið að leita þangað.
Kirkjan er opin
Grensáskirkja er dæmigerð hverfis-
kirkja í borginni. Hún er opin frá því
kl. 9 á morgnana og langt fram eftir
degi, oft fram á kvöld. Mismunandi
aldurshópar í barna- og unglingastarfi
eiga fasta tíma á stundatöflu vikunnar,
sömuleiðis starf með eldri borgurum,
AA-fundir, fræðslustarf, sjálfshjálp-
arhópar og tónlistarstarf, bæði innan
safnaðarins og kórar sem fá aðstöðu í
húsakynnum kirkjunnar.
Einnig er nokkuð um að einstak-
lingar komi og eigi hljóða stund í ein-
rúmi í sjálfri kirkjunni eða litlu kapell-
unni.
Í hverri viku skipta þau hundruðum
sem koma í Grensáskirkju einhverra
ofangreindra erinda og enn fleiri þær
vikur sem útfarir eru. Hið sama á við
um allar hinar hátt í þrjátíu kirkjurnar
á höfuðborgarsvæðinu.
Kyrrðarstundir í hádegi
Því fer einnig víðs fjarri að hefð-
bundin messa á sunnudegi sé eina
fasta helgihaldið í kirkjunni. Kyrrð-
arstundir eru í Grensáskirkju í hádeg-
inu á þriðjudögum. Kyrrðarstund er
stutt helgistund með orgelleik, sálma-
söng, ritningarlestri, fyrirbæn og alt-
arisgöngu. Að henni lokinni býðst ein-
faldur málsverður í safnaðarheimilinu.
Stundin í kirkjunni hefst kl. 12:10 og
þátttakendur hafa lokið við að næra
sig kl. 12:50. Þannig er vel unnt að
sækja kyrrðarstundina innan þess
tímaramma sem klukkustundar há-
degishlé gefur. Mörgum finnst gott að
geta þannig horfið um
stund út úr erli starfsins
og sótt sér andlega upp-
byggingu og endurnær-
ingu í dagsins önn.
Fimm daga vikunnar
er hægt að sækja slíkar
kyrrðarstundir í ein-
hverri kirkju á höf-
uðborgarsvæðinu, suma
daga í fleiri en einni.
Hversdagsmessur
Í Grensáskirkju eru
hversdagsmessur á fimmtudögum kl.
18:10 og bera nafn með rentu. Auk
þess að vera á venjulegum vinnudegi
eru þær ögn einfaldari í sniðum og
formið hversdagslegra en í hefðbund-
inni messu á sunnudagsmorgnum.
Þorvaldur Halldórsson tónlist-
armaður leiðir tónlistina sem ein-
kennir hversdagsmessuna og ber
hana uppi. Auk þess er ritning-
arlestur, stutt hugvekja á hversdags-
máli, fyrirbænastund og alt-
arisganga. Messunni lýkur kl. 18:50.
Helgihald við allra hæfi
Í Grensáskirkju eru svonefndar
Tómasarmessur annað sunnudags-
kvöld í mánuði. Tómasarmessur eru
einnig í Breiðholtskirkju og hafa ver-
ið þar á annan áratug, oftast síðasta
sunnudagskvöld í mánuði.
Í öðrum kirkjum eru batamessur,
djassmessur, kvennamessur, létt-
messur, poppmessur, æðruleysis-
messur, þjóðlagamessur, þ. e. a. s.,
mismunandi form af því að við erum
ólík. Innihaldið er samt alltaf það
sama: Að eiga með öðrum samfélag
við Guð sem nærir trúna, styrkir von-
ina og eflir kærleikann. Til þess er
kirkjan opin.
Lifandi kirkja,
opin þér
Eftir Ólafur
Jóhannsson
Ólafur Jóhannsson
» Innihaldið er samt
alltaf það sama: Að
eiga með öðrum sam-
félag við Guð sem nærir
trúna, styrkir vonina og
eflir kærleikann. Til
þess er kirkjan opin.
Höfundur er sóknarprestur.
BRÉF TIL BLAÐSINS