SunnudagsMogginn - 04.04.2010, Blaðsíða 37

4. apríl 2010 37
F
yrstu merki vorsins eru komin til Prag eftir gríðarlega langan og
harðan vetur. Hann kom víst óvenjusnemma, í lok október, og er
ekki að fara fyrr en núna. Það verður bjartara yfir öllum í borginni,
eins og sólin dragi fram brosið í andliti fólks. Sem á mun betur við
hinar fallegu byggingar Pragborgar.
Pragbúar hafa sloppið gríðarlega vel út úr þeim hörmungum sem dunið
hafa yfir Evrópubúa síðastliðin tvö hundruð ár. Á meðan Varsjá var lögð í
eyði í seinni heimsstyrjöldinni, nánast hvert einasta hús borgarinnar var
jafnað við jörðu, þá sprakk eitt hús í Prag. Það sem meira er að það voru
Tékkarnir sjálfir sem sprengdu það. Til að minna á að Tékkar lögðu sitt af
mörkum til stríðsins hefur þetta hús ekki verið endurbyggt. En fyrir vikið er
borgin fallegt kraðak ýmissa strauma og stefna í byggingarlist.
Prag var byggð af Tékkum, Þjóðverjum og gyðingum á fimmtán hundrað
árum. Mikinn hluta þess tíma var borgin nokkurs konar höfuðborg Mið- og
Norður-Evrópu. Nokkrum sinnum urðu kóngarnir í Prag að keisurum hins
heilaga rómverska veldis eða nokkurs konar yfirkóngar evrópskra kónga.
Því lá straumurinn af lista- og vísindamönnum til Prag. Bestu þálifandi
arkitektar fengu að spreyta sig. Hér eru einhver fallegustu dæmi bygging-
arlistarinnar um barokkstílinn, endurreisnina og jafnvel kúbismann, allt í
sömu götunni. Enda koma fjórar til fimm milljónir túrista til borgarinnar á
ári hverju.
Þótt maður vildi óska þess að það væri aðeins vegna arkitektúrsins eru
uppi kenningar um að til dæmis stöðugt flóð breskra bjórdrykkjumanna yfir
stræti og torg borgarinnar á sumrin hafi meira með ágæti tékknesks bjórs að
gera. Núna í byrjun vors eru síðustu stundirnar þar sem Tékkar eru í meiri-
hluta í miðbænum því þegar sumarið kemur eru þeir vandfundnir innan um
herdeildir af fullum túristum. Á slíkum stundum kemur stundum upp til-
hlökkun til vetrarins því þá endurheimta Tékkar miðborgina sína.
Börkur Gunnarsson
Börkur Gunnarsson
’
Pragbú-
ar hafa
sloppið
gríðarlega vel
út úr þeim
hörmungum
sem dunið
hafa yfir Evr-
ópubúa síð-
astliðin tvö
hundruð ár.
rammri taug í Afríku enda er margt í menningu álfunnar
bundið heiðnum siðum.“
Að dómi Jakobs er staða kvenna í Pókot áhyggjuefni.
„Konur eru mikill grundvöllur alls efnahags í héraðinu.
Auðsæld karla markast af því hversu margar konur þeir
eiga. Hver kona stendur fyrir einu búi. Þær sjá um mest-
alla ræktun og uppskeru, matlagningu og klæða- og
húsagerð. Karlarnir sjá hins vegar um skepnuhaldið,
veiða og verja búsmalann og búið fyrir þjófnaði. Þar sér
stundum glitta í Kalashnikov-riffil í rjóðrinu.“
Dag einn var Jakob að kenna úti í sólskininu og veitti
athygli konu sem var að gefa barni brjóst. Hún var nefni-
lega örum sett um kviðinn. Hann var eins og færsluyfirlit
úr banka eða Excel-skjal. „Ég hafði séð ýmis merki á lík-
ömum kvenna en ekki þetta. Það mun vera gert vísvit-
andi til að ófríkka þær. Fyrir mér var þetta táknrænt
færsluskjal yfir misgjörðir gagnvart þessari konu og öðr-
um allt frá bernsku hennar. Lengi hefur þurft að berjast
gegn þrælkun og almennri misnotkun á kvenfólki og
varnarleysi þeirra gagnvart öllu og öllum er algjört. Ekk-
ert má gefa eftir í þeirri baráttu.“
Jakob sér Pókotkonur iðulega bera mikla byrði af eldi-
við, sem hann hefði ekki viljað bera sjálfur. „Og er ég þó
vel að manni.“
Mæðurnar verja sig tilfinningalega
Hefð er fyrir því að mæður í Pókot bindi ekki ást við lítil
börn – af ótta við að þau komist ekki á legg. Barnadauði
er mikill á þessum slóðum. „Mæðurnar hafa tilhneigingu
til að verja sig tilfinningalega en á móti kemur að allir í
fjölskyldunni láta sér annt um börnin sem þau væru
þeirra eigin.“
Jakob notar oft dæmi úr bernsku sinni til að hvetja fólk
í Pókot. Íslendingar hafi brotist úr örbirgð til velmegunar
á þremur kynslóðum og það geti Keníumenn líka. „Ég
hvet þá til að koma börnum sínum til mennta, bæði
drengjum og stúlkum. Almennt séð eru þeir opnir fyrir
þessu en það er hægara sagt en gert fyrir fólk sem sér
aldrei neinn pening – og þá meina ég aldrei neinn pening
– að kosta börn sín til náms. Selja þarf tvo kálfa á ári til að
kosta ungling í gegnum nám. Það er mörgum um megn.“
Íslenska kristniboðssambandið hefur reynt að leggja
sitt af mörkum og Jakob vinnur nú í því að koma á safn-
aðatengslum milli Íslands og Pókot. Ekki þarf mikið til en
vöfflusala eftir messu hér heima fyrir skömmu tvöfaldaði
árstekjur safnaðar eins í Pókot.
Jakob segir Pókotmenn geta kennt okkur sitt af hverju
tagi í staðinn, svo sem hvað lífið er dýrmætt og viðkvæmt
og að við megum vera þakklát fyrir það sem við njótum
hér heima. Þrátt fyrir allt
Prestunum í Pókot fjölgaði um 200% í fyrra. Lopeta biskup
fyrir miðju og Lokipuna dómkirkjuprestur honum við hlið.
’
Í þeirra huga er dauðinn aldrei
lausn, aðeins hryllingur. Flökt
anda í dimmu og myrkri.
Pókot manjatta, inni í hefðbundnum bústað hirðingjanna.
Póstkort frá
Prag
Draumaferð um Kína þar sem allt það sem landið er frægast fyrir verður skoðað á tveimur vikum. Hér
má nefna Terrakotta herinn, einn merkilegasta fornleifafund veraldar, en herinn fannst fyrir tilviljun árið
1974 og eru engar af hinum 7.000 styttum eins. Farið verður í siglingu á skemmtiferðaskipi um Yangtze
fljót sem er þekkt fyrir gljúfrin þrjú og farið í gegnum skipastiga hjá Yangtze stíflu sem er stærsta
byggingaframkvæmd af þessu tagi í heimi. Helstu borgir Kína, Shanghai og Peking, sóttar heim, gengið um
Torg hins himneska friðar og Forboðna borgin skoðuð. Kynnumst sveitum landsins, heimsækjum bóndabæ,
förum á loftfimleikasýningu, ferð með Ricksha og snæðum pekingönd. Í lok ferðar er að sjálfsögðu gengið
á hinum fræga Kínamúr og síðan farið í Sumarhöllina. Hér gefst tækifæri til að kynnast bæði hinu þjóðlega
Kína en einnig þeim ótrúlega miklu breytingum sem orðið hafa á síðustu áratugum. Sagan er heillandi og
menningin ólík okkar, við kynnumst hefðum og smökkum á þjóðlegum réttum.
Ítarleg ferðalýsing og allar nánari upplýsingar eru á www.baendaferdir.is
ÆvintýraheimurKína
16. - 30. september
Fararstjóri: Inga Ragnarsdóttir
www.baendaferdir.is s: 570 2790
A L L I R G E T A B Ó K A Ð S I G Í B Æ N D A F E R Ð I R
Sp
ör
eh
f.