Morgunblaðið - 17.02.2010, Blaðsíða 17
17
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 17. FEBRÚAR 2010
Stiklur Starfsmaður Hafnarfjarðarbæjar þrífur stétt við lækinn í Hafnarfirði á meðan ungur piltur stiklar á steinum innan um endur og álftir sem kippa sér ekki upp við athafnir mannfólksins.
Golli
SÍÐUSTU vikur
hefur almenningur á
Íslandi horft upp á
aðgerðir í bankakerf-
inu sem hafa leitt til,
og munu leiða til
þess, að menn í við-
skiptalífinu, sem
bera mikla ábyrgð á
því efnahagshruni
sem hér varð, og
sæta jafnvel rann-
sóknum, fá umfangs-
miklar afskriftir himinhárra
skulda sinna, en halda fyr-
irtækjum sínum eins og ekkert
hafi í skorist. Nægir þar að nefna
mál tengd Jóhannesi Jónssyni og
Högum og Ólafi Ólafssyni og
Samskipum og jafnvel fleiri fyr-
irtækjum. Eigendur smærri fyr-
irtækja sem lent hafa í rekstrar-
vanda í kjölfar efnahagshrunsins
kannast fæstir við að hafa hlotið
sambærilega meðferð í banka-
kerfinu og eigendur stórfyr-
irtækjanna. Á sama tíma hækkar
höfuðstóll lána venjulegs fólks
sem á enga von um að fá sam-
bærilega meðferð í bankakerfinu.
Heimilin í landinu hafa einfald-
lega þurft að sætta sig við að
skuldavanda þeirra sé slegið á
frest, að minnsta kosti á meðan
verið er að afskrifa skuldir útrás-
arvíkinganna.
Venjulegu fólki misbýður
Það er engin furða að venju-
legu fólki skuli misbjóða þessi
vinnubrögð. Með þessari máls-
meðferð og verklagi senda bank-
arnir eftirfarandi skilaboð út í
samfélagið: Eftir því sem þú
skuldar meira, því meiri fyrir-
greiðslu færðu í bankakerfinu og
því meiri möguleika áttu á að
halda eignum þínum.
Þetta er það „Nýja Ísland“
sem hin norræna velferðarstjórn
Jóhönnu og Steingríms býður Ís-
lendingum upp á nú þegar hún
fagnar ársafmæli sínu. Jafnræð-
issjónarmið virðast
ekki gilda lengur og
engin leið er að átta
sig á því eftir hvaða
reglum er farið við
afskriftir skulda,
endurfjármögnun og
endurskipulagningu
fyrirtækja. Þó virð-
ist sem á skulda-
málum þeirra aðila
sem mest ítök höfðu
í bankakerfinu fyrir
bankahrun sé tekið
með silkihönskum á
meðan varnarlaust
og venjulegt fólk, sem ekkert
hefur til sakar unnið, þarf að
sætta sig við að vera tekið mun
fastari tökum. Með þessu er ég
ekki að segja að ekki megi gera
neitt fyrir neinn. Það er hins
vegar grundvallaratriði að jafn-
ræði ríki, sömu reglur gildi fyrir
alla, reglurnar séu gagnsæjar og
að þeim sé beitt með sann-
gjörnum og skynsamlegum hætti.
Því er ekki að heilsa um þessar
mundir.
Svör forsætisráðherra
Á blaðamannafundi ríkisstjórn-
arinnar fyrir helgi sagði Jóhanna
Sigurðardóttir, forsætisráðherra
Íslands, að sér fyndist óeðlilega
að málum staðið, en ríkisstjórnin
gæti ekki gripið til neinna að-
gerða. Það væri eftirlitsnefndar
og Bankasýslu ríkisins að bregð-
ast við. Í Kastljósi sjónvarpsins á
dögunum var Jóhanna innt álits á
því sem er að gerast í bankakerf-
inu. Þá sagði hún meðal annars:
„Veistu það að það er margt
sem ég hef séð hérna í fréttunum
sem ég er yfir mig hneyksluð á
og alveg sammála fólkinu í land-
inu með það.“ Svo bætti hún við:
„Já, ég hef margsinnis bara verið
agndofa yfir sjónvarpinu, að sjá
þessar fréttir.“
Ekki gera ekki neitt
Af framgöngu Jóhönnu Sigurð-
ardóttur síðustu daga og vikur
virðist það því miður hafa farið
framhjá henni að það er hún
sjálf sem er forsætisráðherra í
þessu landi, en ekki einhver ann-
ar.
Misbjóði forsætisráðherranum
það sem er að gerast í banka-
kerfinu eða annars staðar í þjóð-
félaginu nægir ekki að hún
hneykslist bara með okkur hin-
um, lýsi sig sammála fólkinu í
landinu og haldi svo áfram að
horfa á sjónvarpið. Forsætisráð-
herrann getur ekki skýlt sér á
bak við embættismenn og stofn-
anir sem þeir starfa við. Henni
og ríkisstjórninni ber að grípa til
raunverulegra aðgerða til þess
að koma í veg fyrir að þeir hlutir
sem almenningi misbýður haldi
áfram. Það telur núverandi for-
sætisráðherra sig því miður ekki
geta gert og virðist auk þess
hvorki hafa vilja né burði til þess
að grípa til aðgerða sem allir sjá
að nauðsynlegt er að ráðast í.
Hún ætlar ekki að gera neitt. Á
meðan ná þeir sem síst skyldi
fram vilja sínum í bankakerfinu
og almenningi er áfram misboðið.
Forsætisráðherra sem þannig
bregst við þeim alvarlegu að-
stæðum sem uppi eru hlýtur að
velta því alvarlega fyrir sér
hvort hún og ríkisstjórn hennar
eigi eitthvert raunverulegt erindi
lengur við fólkið í landinu.
Eftir Sigurð Kára
Kristjánsson » Það er hins vegar
grundvallaratriði
að jafnræði ríki, sömu
reglur gildi fyrir alla,
reglurnar séu gagn-
sæjar og að þeim sé
beitt með sanngjörn-
um og skynsamlegum
hætti.
Sigurður Kári
Kristjánsson
Höfundur er varaþingmaður
og aðstoðarmaður formanns
Sjálfstæðisflokksins.
Nýja Ísland
SAMFÉLAG sem
byggist á sterkum sjáv-
arútvegi sem með sjálf-
bærum veiðum skapar
þjóðarbúinu miklar
gjaldeyristekjur, þiggur
ekki ríkisstyrki og skap-
ar örugga atvinnu fyrir
fjölda fólks þykir víðast
hvar um heiminn öf-
undsvert. Íslenska fisk-
veiðistjórnunarkerfið
hefur ásamt því harð-
duglega fólki sem starfar í greininni,
skapað slíkar aðstæður í íslensku
samfélagi. Þrátt fyrir það hefur kerfið
frá tilkomu þess verið umdeilt og hafa
skoðanakannanir sýnt að meirihluti
þjóðarinnar er á móti kerfinu enda
keppast sumir stjórnmálamenn við að
draga úr trúverðugleika þess. Stað-
reyndin er sú að þrátt fyrir að núver-
andi kerfi sé ekki gallalaust frekar en
önnur mannanna verk er það besta
fyrirkomulagið sem völ er á. And-
stæðingar þess hafa ekki getað mót-
mælt þeirri staðreynd með fullnægj-
andi rökum enda hafa engar
heildstæðar raunhæfar tillögur um
annað betra kerfi litið dagsins ljós.
Háskaleg hugmyndafræði
Stefna ríkisstjórnarflokkanna um
að hefja ríkisvæðingu aflaheimild-
anna 1. september nk. byggist á
háskalegri hugmyndafræði sem ekki
hefur verið hugsuð til enda. Viðbrögð
sveitarstjórnarmanna, útgerð-
armanna, sjómanna og annarra sem
starfa í greininni hafa ekki látið á sér
standa og hafa öll verið á einn veg. Sú
vísbending um útfærslu fyrning-
arleiðarinnar sem birtist í skötusels-
frumvarpi sjávarútvegsráðherra sem
nú er til umfjöllunar á Alþingi stað-
festir þá skoðun. Leiðin virðist vera
sú að auka aflaheimildir
þvert á ráðleggingar vís-
indamanna og þar með
er sjálfbærni kerfisins
fórnað. Arðseminni verð-
ur miðað við umræðuna
af hálfu vinstrimanna
einnig fórnað líkt og
strandveiðarnar sanna.
Auðlindin í hafinu er tak-
mörkuð og sagan segir
okkur að þegar takmörk-
uð verðmæti eru til
skiptanna verða alltaf
einhverjir sem telja sig
ekki fá næg gæði í sinn hlut. Úthlutun
takmarkaðra gæða verður alltaf um-
deild, sama hvaða kerfi er notað.
Réttlæti og sátt er því ekki í augsýn,
sérstaklega ekki á þeim forsendum
sem vinstriflokkarnir leggja fram.
Í hnotskurn
Íslenskur sjávarútvegur er burðar-
ás í íslensku atvinnulífi og ein sterk-
asta stoðin sem við þurfum nú sem
aldrei fyrr á að halda til að styrkja ís-
lenskan efnahag til framtíðar. Við eig-
um sjálfbæran sjávarútveg sem skilar
arði án ríkisstyrkja. Ég er stolt af
þeirri staðreynd og legg til að við leyf-
um okkur að njóta þess að vera ábyrg
fiskveiðiþjóð sem er öðrum fyrirmynd
á þessu sviði.
Sjálfbær
sjávarútvegur
án ríkisstyrkja
Eftir Unni Brá
Konráðsdóttur
Unnur Brá
Konráðsdóttir
» Íslenskur sjávar-
útvegur er sjálfbær,
skilar arði og er óháður
ríkisstyrkjum. Ég legg
til að við leyfum okkur að
vera stolt af þeirri stað-
reynd.
Höfundur er þingmaður Sjálfstæð-
isflokksins í Suðurkjördæmi.