Morgunblaðið - 17.02.2010, Blaðsíða 18

18 Umræðan
BRÉF TIL BLAÐSINS
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 17. FEBRÚAR 2010
FÖSTUDAGINN 29. janúar síðastliðinn á
hinu háa alþingi svaraði forsætisráðherra og
formaður Samfylkingarinnar, Jóhanna Sigurð-
ardóttir, undirbúinni fyr-
irspurn samflokksmanns
síns, Þórunnar Sveinbjarn-
ardóttur, sem felur í sér að
landbúnaðar- og sjáv-
arútvegsráðuneytið verði
lagt niður í núverandi
mynd, nokkuð sem er lengi
búið að vera baráttumál
fyrst Alþýðuflokksins og nú
Samfylkingarinnar, sem
tengir þetta baráttu fyrir
aðild að Evrópusambandinu. Í svari sínu vísar
forsætisráðherra ítrekað til „stjórnarsáttmála“
flokkanna tveggja, Samfylkingar og Vinstri-
hreyfingarinnar – græns framboðs og segir
orðrétt, „enda er þetta kirfilega neglt niður í
stjórnarsáttmálann og það sem er í stjórn-
arsáttmálanum hefur auðvitað ríkisstjórnin
skyldur til að framkvæma, báðir flokkarnir“.
Eftir áratugi í stjórnmálum hlýtur Jóhanna
að vita að talsverður munur er á stjórnarsátt-
mála og yfirlýsingu um samstarf, eins og
plaggið heitir í raun og veru. Og, ef um ein-
hverjar skyldur er að ræða í þessu samstarfi,
væri þá ekki nær að forgangsraða í þágu al-
mennings. Í yfirlýsingunni segir m.a. „Mark-
mið allra endurbóta í heilbrigðisþjónustu og
almannatryggingakerfi eiga að vera jöfnuður,
gott aðgengi, gæði, öryggi og hagkvæmni“ og
„Dregið verði úr vægi verðtryggingar í lána-
viðskiptum.“ Ekki verður betur séð en að
Samfylkingin leggi mun meiri áherslu á að
koma íslenskri þjóð undir erlend yfirráð en
hagsmuni almennings í landinu. Þess ber að
minnast að í sitjandi ríkisstjórn sitja þrír ráð-
herrar, sem sátu í ríkisstjórn Geirs H.
Haarde í aðdraganda hrunsins og gætu þurft
að svara fyrir ábyrgð sína sem ráðherrar
þann tíma. Í svari Jóhönnu kemur einnig
fram að undirbúningur að afsetningu landbún-
aðar- og sjávarútvegsráðuneytisins sé á fullu í
forsætisráðuneytinu og frumvarp komið lang-
leiðina þrátt fyrir andstöðu Vinstri grænna,
a.m.k. hluta þeirra eins og hún orðaði það.
Hún minnist ekki á að fjölmörg hagsmuna-
samtök í landbúnaði og sjávarútvegi hafa
ályktað gegn þessu, auk sveitarstjórna. Fjöl-
mennur flokksráðsfundur VG samþykkti sam-
hljóða ályktun til varnar landbúnaðar- og
sjávarútvegsráðuneytinu, þar með talinn for-
maður og varaformaður flokksins. Sam-
ræðustjórnmál Samfylkingarinnar þessa dag-
ana virðast snúast um að beita afli og óvægni
gegn öllu og öllum, með hótun um stjórn-
arslit, til að koma gæluverkefnum sínum í
framkvæmd. En eitt er víst að landsmenn
vilja áfram öflugt sjávarútvegs- og landbún-
aðarráðuneyti. Öflugt eins og ráðuneytið hef-
ur reynst undir stjórn Jóns Bjarnasonar.
Hvað sem óskum Samfylkingarinnar líður um
annað.
GÍSLI ÁRNASON,
Skagafirði.
Við sama heygarðshornið
Frá Gísla Árnasyni
Gísli Árnason
UNDIRRITAÐUR birti grein í Morgunblaðinu
hinn 6.2. síðastliðinn undir fyrirsögninni „Sann-
leikurinn um gjafakvótann“. Við vinnslu grein-
arinnar fór undirritaður inn
á vef Fiskistofu til að fá
staðfestingu á þeim var-
anlegu aflaheimildum sem
hann hefur keypt. Undirrit-
aður áttaði sig ekki á því að
á vef Fiskistofu kemur ein-
ungis fram núverandi nafn
skips í upplýsingum um
aflahlutdeildarfærslur, hafi
nafni skips verið breytt frá
því að aflahlutdeildar-
færslan átti sér stað kemur
fyrra nafn skipsins ekki fram. Í einhverjum til-
fellum hafa skip skipt um eigendur og þar af
leiðandi um nafn frá því að undirritaður keypti
kvótann.
Í greininni kemur fram að árið 2006 hafi ver-
ið keypt 110 tonn af þorski, 16 tonn af ýsu og
sex tonn af ufsa af Sveinbirni Jakobssyni SH-10
(1054), undirritaður vill taka fram að þessi
kvótakaup tengjast ekki á neinn hátt núverandi
eiganda bátsins sem er Útgerðarfélagið Dverg-
ur hf. í Ólafsvík. Kvótinn var keyptur af fyrri
eigendum bátsins sem hét þá Sæbjörg ST-7
(1054). Í samtölum undirritaðs við núverandi
eigendur bátsins kom fram að þeir hafa aldrei
selt frá sér kvóta, heldur einungis keypt og leigt
til sín aflaheimildir. Ennfremur kemur fram í
grein minni að keypt hafi verið árið 2005 77
tonn af þorski, fjögur tonn af ýsu og 15 tonn af
ufsa af Val ÍS-18 (1324). Þessi bátur hefur einn-
ig skipt um eigendur og nafn frá því að kaupin
voru gerð og tengjast þessi viðskipti núverandi
eigendum bátsins ekki á neinn hátt. Þegar und-
irritaður keypti aflahlutdeildina af bátnum hét
hann Bjarni Gísla SF (1324).
Að auki hefur undirritaður fengið upplýs-
ingar um það að eitt tonn af þorski, sem und-
irritaður keypti árið 2008 og var flutt af Esjari
SH-75, hafi einungis verið í geymslu hjá þeim
bát, seljandi þess kvóta hafi verið eigandi báts-
ins Gróttu KÓ-3 (1777). Vill undirritaður biðja
hlutaðeigandi aðila velvirðingar á þessum rang-
færslum. Ástæðan fyrir því að undirritaður tók
fram nafn þeirra báta sem keyptar varanlegar
aflaheimildar voru fluttar frá, frekar en eig-
endur að bátunum, er sú að hægt er að sann-
reyna á vef Fiskistofu aflahlutdeildarfærslur á
milli báta síðustu tíu kvótaár. Eftir sem áður
stendur efnisinnihald greinar minnar, í gegnum
árin hefur undirritaður keypt til sín af var-
anlegum aflaheimildum 717 tonn af þorski, en
úthlutun á þorskkvóta fyrir kvótaárið 2009-
2010 er 551 tonn af þorski. Þennan „gjafakvóta“
ætla stjórnvöld að fara að taka eignarnámi.
MATTHÍAS ÓSKARSSON,
útgerðarmaður Bylgju VE-75.
Meira um sannleikann
um gjafakvótann
Frá Matthíasi Óskarssyni
Matthías
Óskarsson
Blessaður Össur.
Mér hefur alltaf
þótt barnsleg ein-
lægni þín gera þig
trúverðugan stjórn-
málamann. Það gerir
þig svo mannlegan í
þessum pólitíska
stormi sem gengið
hefur yfir Ísland. Það
var gaman að sjá þig í
fréttum RÚV sl.
föstudagskvöld þar sem þú horfðir
á EXPO 2010 prufuuppsetninguna
og gast varla ráðið þér fyrir kæti.
Þú áttar þig á nauðsyn þess að
taka þátt í EXPO, til að kynna
land og þjóð fyrir umheiminum.
Sérstaklega núna þegar álit út-
lendinga á okkur er í sögulegu lág-
marki. Eins og þú veist þá er
EXPO 2010 íslenskt hugverk sem
samanstendur af kvikmynduðu
myndmáli, umhverfishljóðum og ís-
lensku tónverki. Mikla fagmennsku
þarf til að halda utan um verkefni
sem þetta og framkvæma. Það
mætti segja mér að yfir 50 manns
hafi haft atvinnu af þessu verkefni
með einum eða öðrum hætti. Það
kom fram í fréttum að þessi kynn-
ing kostaði íslenska ríkið um 200
milljónir og að þér finnist það síst
of mikið. Ég er sammála þér.
Þarna hefur tæknin sem Íslend-
ingar eru svo fljótir að tileinka sér
hjálpað öðru fremur við að halda
kostnaðinum niðri. Sem dæmi, þá
var myndmálið í EXPO 2000
myndað á 35 mm filmu en það var
tekið upp stafrænt fyrir EXPO
2010. Þetta þýðir að fyrir 10 árum
þurfti að kaupa filmuna erlendis
frá, síðan leigja myndavélina frá
útlöndum sem og linsurnar og flest
það sem kom nálægt myndavélinni.
Átekna filman var síðan send út í
framköllun og framkallaða efnið
sent aftur heim, til að hægt væri
að klippa það saman. Þegar klipp-
ingu myndefnisins var lokið þá fór
leikstjóri og/eða tökumaður út til
að litaleiðrétta lokaútgáfuna. Þetta
er mjög kostnaðarsamur ferill og
fer nær allur fram í erlendum
gjaldmiðli. Í dag þarf ekki að not-
ast við filmu, og því helst stór hluti
af þeim peningum, sem annars
hefði þurft að nota er-
lendis, í landinu.
Framleiðslufyrirtæki
hafa auk þess á liðn-
um árum fjárfest í
stafrænum upp-
tökubúnaði, linsum og
flestu því sem þarf að
nota við kvikmynda-
töku.
Til að átta sig á
þessari framþróun þá
voru árið 2009 frum-
sýndar fimm kvik-
myndir í fullri lengd
sem áttu það sameiginlegt að vera
kvikmyndaðar stafrænt. Þá eru
ótalin önnur verk eins og heim-
ildamyndir, stuttmyndir og annað
sem einnig rötuðu í kvikmynda-
húsin. Árið 2006 var ein kvikmynd
í fullri lengd kvikmynduð stafrænt
samkvæmt Kvikmyndamiðstöð Ís-
lands.
Tilgangur þessa bréfs er að
vekja ráðherra til umhugsunar.
Hvernig hefur hann hugsað sér að
standa að nauðsynlegri landskynn-
ingu eins og t.d. EXPO 2015 þegar
stjórnin sem hann er meðlimur í
áformar niðurskurð sem mun
ganga af íslenskri kvikmyndagerð
dauðri? Nú hef ég ekkert á móti
eðlilegum niðurskurði og átta mig
á því að það er nauðsynlegt að
skera niður út af ástandinu í þjóð-
félaginu. Ég meira að segja mælist
til þess að frekar verði skorið nið-
ur í kvikmyndagerðinni heldur en í
t.d. mennta- og heilbrigðismálum.
Það sem ég vil er að jafnræðisregl-
unni sé haldið til haga og að nið-
urskurður í kvikmyndagerðinni sé
sá sami og í sambærilegum at-
vinnugreinum.
Virðingarfyllst.
Opið bréf til
utanríkisráðherra
Eftir Tómas Örn
Tómasson
» Það sem ég vil er að
jafnræðisreglunni sé
haldið til haga og að nið-
urskurður í kvikmynda-
gerðinni sé sá sami og í
sambærilegum atvinnu-
greinum.
Tómas Örn Tómasson
Höfundur er kvikmyndatökumaður
og starfar við íslenska kvikmynda-
gerð.
ÞESSA spurningu
hefur mátt lesa á net-
inu frá ársbyrjun
2009 á www.hann-
arr.com, jafnframt
var félagsmálaráð-
herra og Vinnu-
málastofun sent er-
indið.
Þá voru 10.000 at-
vinnulausir á landinu.
Nú rúmu ári síðar
eru atvinnulausir
orðnir 17.000 sam-
kvæmt Vinnu-
málastofnun og fer
enn fjölgandi. Svarið í
flestra huga við fram-
angreindri spurningu
er og hefur auðvitað
verið nei, en til að-
gerða til að sporna við
þróuninni hefur ekki
verið gripið, a.m.k.
ekki sem hafa dugað.
Sé það haft í huga
að í opinbera geir-
anum varð fjölgun
starfa um 300 sam-
kvæmt nýjustu frétt-
um, á árinu 2009, í
stað þess að þar hefði átt að fækka
störfum um 3.000 til að halda í við
fækkun á almenna vinnumark-
aðnum, þá má halda því fram að á
þessu tímabili hafi atvinnulausum
fjölgað um 10.000 alls og hafi at-
vinnuleysið því nú þegar náð fram-
angreindu marki, þ.e. 20.000 manns
atvinnulausir. Laun þessa fólks
greiðast jú með sköttum okkar
hinna.
Einnig má nefna brottflutta um-
fram aðflutta sem eru á árinu um
3600 (2700 jan.-sept.) og sem er í
raun útflutningur á atvinnuleysi, en
þeir eru ekki teknir með í þessum
tölum, enda erum við ekki í bili að
greiða þeim atvinnuleysisbætur.
Atvinnulausir kosta samfélagið
mikið í beinum útgjöldum og einnig
í glötuðum skatttekjum. Sé reiknað
með að hver atvinnulaus kosti sam-
félagið 2,5 miljónir króna á ári
(ónákvæm tala) og að atvinnuleysið
sé 17.000 manns þá er heildar-
upphæðin 42,5 milljarðar á ári. Sé
miðað við 20.000 manns er sú upp-
hæð 50 miljarðar.
Á þetta er bent
vegna þess gríð-
arlega kostnaðar sem
samfélagið ber vegna
þessarar stöðu og nú
einnig vegna þess að
ekki hefur tekist að
snúa þessari þróun til
betri vegar. Grein
okkar fyrir ári var
sett fram sem við-
vörun um það hvert
stefndi og samtímis
var þar sett fram
hugmynd um það hvað mætti gera
til að snúa þróuninni við á sem
skemmstum tíma og með sem
minnstu fjármagni. Einnig var á
það bent að þó að aðferðin myndi
binda töluvert fé í nokkurn tíma
þá kostuðu aðgerðirnar ekkert,
þvert á móti myndu þær skila
góðum hagnaði inn í samfélagið.
Hér var sem sé um að ræða að
ríkið legði fram pening í formi
lána sem það fengi til baka á
nokkrum árum á sama verðgildi
a.m.k. og fengi í staðinn ákveðinn
fjölda starfa hjá þeim sem ættu
kost á þessari lánafyrirgreiðslu.
Valdar væru greinar sem skiluðu
flestum störfum og jafnframt sem
bestri afkomu og eftirlit væri haft
með að þetta skilaði þeim störfum
sem samið væri um.
Í dag (8.2. 2010) birtist í fjöl-
miðlum frétt um það að Actavis
ætlaði að fjárfesta hér á landi um
900 milljónir króna og skapa með
því 50 störf í sinni lyfjafram-
leiðslu. Með afleiddum störfum
verða þetta væntanlega 100-150
störf og miðað við það er fjárfest-
ingin 6-9 milljónir króna á hvert
starf. Þetta er nákvæmlega það
sem við bentum á fyrir ári, bæði
upphæðir og atvinnugrein. Þetta
má gera miklu víðar, gera strax
og gera kerfisbundið þannig að at-
vinnutækifærin verði til á þeim
stöðum þar sem þau verða flest og
jafnframt verðmætust til lengri
tíma litið.
Hagnaður hins opinbera af nýj-
um störfum kemur fyrst og fremst
fram í minni greiðslum til atvinnu-
lausra, en einnig í auknum skatt-
tekjum hins opinbera frá þessum
sömu einstaklingum og þeirra
vinnuveitendum. Auk þessa
mundu þeir einstaklingar sem
fengju vinnuna verða eðlilegir
neytendur að nýju og gætu staðið
undir sínum skuldbindingum í rík-
ari mæli en nú og keypt vöru og
þjónustu á eðlilegan hátt og stuðl-
að þanig að því að koma á eðlilegu
ástandi í þjóðfélaginu á ný.
Viljum við sjá 20 þúsund
manns atvinnulausa á Íslandi ?
Eftir Sigurð
Ingólfsson
» Grípa þarf til að-
gerða gegn atvinnu-
leysi í landinu, til hags-
bóta fyrir einstaklinga
og þjóðfélagið í heild –
eftir hverju er verið að
bíða?
Sigurður Ingólfsson
Höfundur er framkvæmdastjóri
Hannarr ehf.