Skólablaðið - 01.04.1981, Qupperneq 9
DfBUT
D UNE LUTTE
PROLONCEE
þau sifellt harðnandi. 6. mai kom til bardaga
milli stúdenta og lögreglu á götunum kringum
Sorbonne og stóð i sólarhring. Um 600 slös-
uðust. En dagana eftir fengu stúdentar frið
til að halda fundi við Sorbonne. Par komu
fram kröfur um róttækar bjóófélagsumbætur i
átt til jafnræðis og um skjótar umbætur i
menntamálum. Gaullistastjórnin hafói þá ný-
verið tekió upp menntastefnu sem m.a. tak-
markaði fjölda stúdenta i húmaniskar greinar.
En á sama tima veitti hú fjárhæð til kjarn-
orkuvopnarannsókna, sem var hærri en fór i
allt menntakerfi landsins.
Aðfaranótt 11. mai settu stúdentar upp götu-
vigi viðs vegar um Latinuhverfið. Leiddi það
til nýrra átaka við lögregluna. Breskur
blaðamaður lýsti ástandinu svo: „Petta gæti
alveg eins verið á dögum Parisarkommúnunnar.
Göturnar eru huldar þykkum reyk. A götuvíg-
unum , sem eru mannhæðarhá, glittir öðru hver
hverju i gegnum reykinn á rauða fána gegnt
svörtum himninum. öðru hverju heyrðust háværar
sprengingar frá logandi bilflökum og raðir
brynjaðra lögreglubjóna þokast áfram um göt-
urnar. Stúdentar steytandi hnefa, hrópandi
vigorð, sjúkraliðar hlaupandi til og frá með
særða.... Hugrakkir stúdentar hlupu öðru
hverju yfir götuna og köstuðu Molotoff-kokteil-
um að lögregluhersingunni og óku bílum á
fullri ferð til að tvistra henni."
Meðan þessu fór fram, voru forsetinn, de
Gaulle,og forsetisráóherrann, Pompidou, erlend-
is. Pompidou kom 11. mai heim, en de Gaulle
var áfram i Rúmeniu. Pegar við heimkomuna
fyrirskipaði Pompidou opnun Sorbonne. En það
hafði frekar öfug áhrif en hitt. Sorbonne og
nánasta umhverfi, svo sem Odeon-leikhúsið,
var hertekið. En leikhúsið notuðu stúdentar
fyrir fundi; það var öllum opið, sem vildu
hafa áhrif á framvindu byltingarinnar. Flestum
háskólum Frakklands var lokað 12. mai, annað-
hvort vegna uppþota eða af hræðslu við uppþot.
Stuðningur almennings vió uppreisnina var
mikill. Fólk hvaðanæva að kom i Odeon-leik-
húsið, bæði til að sjá og taka bátt í umræðum
um þjóðfélagsmál, sem þar voru sifellt rædd
fram og aftur. Þótt umdarlegt sé, var afstaða
Kommúnistaflokksins til stúdentanna fjandsam-
leg i fyrstu. En eftir þvi sem baráttan harðn-
aði og almenningur snerist á sveif með stúdent-
um, neyddist flokksforystan til að breyta um
stefnu. Eftir götubardagana 11. mai, lýsti
Kommúnistaflokkurinn yfir samstöðu með stúdentl-
um. Verkalýðssambandið C.G.’T., sem Kommúnista-
flokkurinn stjórnaði, boðaði siðan til alls-
herjar samúóarverkfalls 13. mai. Verkfallinu
var ekki ætlað annað hlutverk en réttlæta
flokkinn og verkalýðssambandið í hugum beirra,
eem höfðu verið óánægðir með fyrri afstöðu
þeirra. Þetta var eins og neisti i púðurtunnu.
Þótt af hálfu verkalýðssambandsins hefði ekki
verið lýst yfir nema sólarhringsverkfalli,
lögðu verkamenn um allt Frakkland niður vinnu
næstu daga, tóku á sitt vald verksmiðjur og
jafnvel heil bæjarfélög (Nantes). Pátttakendur
voru um 10 milljónir.
PARÍsiÚn;
Þegar de Gaulle sneri frá Rúmeniu 19. mai,
var allt Frakkland i uppnámi. Nú kom hann
ekki til Parisar með pálmann i höndunum eins og
ætið áður.
Áhrif stúdentauppreisnarinnar voru oróin
meiri en forystumenn hennar höfðu átt von á.