Skólablaðið - 01.04.1988, Síða 31
ástar.“
Hún steig út og gekk svartklædd
yfir snæviþakta ströndina, veiklu-
leg í kulinu, eins grannvaxin og
hún var. Hún laut niður og þrýsti
flötum lófum á snjóinn, bræddi geil
með hita handa sinna, einbeitt.
Hún mótaði skál úr samofnum
lófunum og drakk áður en vökvinn
seytlaði niður grýtið. Síðan reis
hún á fætur, og breiddi út faðminn
mót briminu.
Hann hnipraði sig saman í kóln-
andi sætunum og sá hana lúta
höfði, hún var líkust krossmarki.
Kófið þyrlaðist um hana. Hann bar
óljósan beyg í brjósti, fannst sem
rás atburða tæki stefnu fjarri hans
skilningi, nýtt og hrollvekjandi
bættist í öngþveiti reynslunnar. A
einu andartaki hafði hún útmáð þá
mynd sem hann gerði sér af henni,
bjargast vikið fyrir víðfemri óviss-
unni. Stúlkan sem hann þekkti við
hlið sér í álögum svefnsins og nekt
vökunnar, heitum faðmlögum,
kvalræði ágreinings, þögn og sam-
ræðum, brothættum töfrastundum
ástarleiksins, gleði sem sorg, stóð á
meðal ókunnugra. Skelfingin laust
hann.
Hún lagðist í snjóinn og hann
bærðist undir henni, blés upp og
bylgjaðist áfram, ein bunga elti
aðra, klófesti og skildi dæld eftir að
baki sér. Snjóöldurnar hófust til
himinhæða, hlykkjuðu eins og höfr-
ungar að leik, fullir af græskulausum
gáska, beygðu sig síðan fyrir
boðum þyngdarlögmálsins; strönd-
in hvarf sjónum í hvífysstu flóði
fallandi snjós. Rétt eins og himn-
arnir hryndu. Hann gangsetti
þurrkublöðin, en þau höfðu ekki
undan; hann rýndi út um hélað
gler, bifreiðin var alþakin snjó-
flygsum og enn sáldruðust þær yfir.
En þegar um hægðist birtist honum
magnþrungin sýn, tröllaukin í
ótrúlegu umfangi sínu, gríðarlegri
hæð og ekki minni breidd. Þar sem
helhvít sæng strandarinnar hafði
áður legið útbreidd, var risið fjall-
mikið ferlíki í einhverri afskræm-
ingu mannsmyndar, eins og
afsprengi trölls og skepnu.
Hávaxin mjög var hún, þó að hún
hvíldi á hækjum sér, hefði maður
við hlið hennar verið tífalt minni,
eins og putalingur. Hárið var
dökkt og strítt, hékk niður á bert
bakið í þykkvöfðum, flókak-
enndum fléttum sem rúnum ristir
silfurbaugar sameinuðu. Skepnan
var hvasstennt, blóði roðið á
ennið. Eyra var bara öðrum megin
höfuðs. Andlitið var krímótt, kinn-
beinin há og útstæð á örum þöktu
andlitinu. Augabrúnirnar þykkar,
rauðleitar og uxu saman, undir
djúpum skugganum, sem þær
vörpuðu, sáust engin augu, aðeins
hvíta sem daufu annarlegu skini
stafaði frá: Tröllið horfði blindum
augum út í heiminn. Eað var svír-
amikið, þykkt um herðar og
breiddin hélst um brjótskassa og
maga. Líkaminn var allur náhvít-
ur, þar sem í húð sást fyrir óhrein-
indum, var hún þunn, næstum
gagnsæ. Upp af ströndinni, undan
snjónum hafði gríðarlegur jötunn
verið vakinn af værum blundi, ógn-
vænlegur, þungbúinn, Flikkið
mælti ekki orð af munni.
En þar sem hann sat í skjóli
bílsins, lamaður af óttablandinni
furðu, undrunin uppglennti augun,
ómaði rödd í huga hans, eins og
gljáfrandi vatn.
Manndýrið mælti: „Guðirnir
köstuðu þér, vegna doða þinnar
sköpunar, niður til heljar öfganna.
Úrvalið náttúru réð því, listamenn
án listar eru sem fugl án vængja,
ófærir um að reisa sköpunarverki
guðanna viðeigandi, verðuga
minnisvarða. Pér var búið víti leið-
inda. Ekkert ætti að bjarga þér
þaðan, enginn fengi leyst fjötrana.
En eitt sást guðunum yfir; eitt var
svo nærri að fjarskinn faldi:
Stúlkan. í hjarta sér og huga ber
hún mátt, öflugri þeim þráðum
örlaga sem að guðanna undirlegi
eru ofnir um líf allra manna, mátt
sem getur fæðst og dáið í skamm-
vinnri samfellu en einnig þegar
duttlungar einhverra afla, jafnvel
meiri guðunum, fá ráðið, staðið af
sér eyðingu örlagavefs nútíðar,
framtíðar og fortíðar, storkað iðnu
nornunum þremur. Máttur er
læddist sem í dularhjúp inn í hug-
skot og hjartafylgsn stúlkunnar, án
vitundar og vilja guðana, var ástin.
Stúlkan hóf hana upp mót þeirra
dómi, þeir hopuðu á hæli. Vegna
þessa er þér nú veitt tækifæri til að
svamla úr drulludíki leiðans og um
tærari vötn gleðinnar. Þér verður
fenginn lykill að kvalarfullri og
langri vegferð, en launin, takist þér
að fóta gildrum varða stigu gleð-
innar sem liggja í krákustigum um
lendur leiðans, er eilíf, fyrirhafnar-
laus hamingja. En svo ómetanleg
laun krefjast ótal fórna, vægðar-
leysis og þrákelkni. Stefna verður
þú rakleiðis að settu marki, ef þú
hikar einungis brot úr sekúndu og
lítur efafullur um öxl, tekur
faðmur leiðans við. Og hann er
þungbær og þéttur, tök hans
kæfa.“
Jötunninn reis upp í fulla hæð,
svo hátt að höfuðið huldist myrkri.
Síðan gekk hann í sjóinn. djúpin
tóku hvítan líkamann og földu.
í mjúkbólstruðum sætum bílsins
sat hann slyttislega, agndofa, ófær
um að marka sýninni og boðskap
hennar bás í veruleika sínum og
heimsmynd. Hann lokaði því aug-
unum, myrkur huldi hugsanir
hans, óðamála sannfærði hugurinn
sjálfan sig um eigin blekkingar-
mátt, að draumurinn biði ávallt
rétt handan hornsins, reiðubúinn
ástleitni vegfaranda. En samtímis
ruddist inn um leyndustu gloppur
ímyndunaraflsins sálarvana sann-
leikur staðreynda, knúinn af rót-
djúpum rökum: Að afneita því,
sem svo fastformað og efniskennt
hafði risið fyrir sjónum hans, jafn-
gilti því að hann úrskurðaði sig