SunnudagsMogginn - 17.07.2011, Blaðsíða 19

17. júlí 2011 19
Alvin Ailey fæddist árið 1931 og ólst upp
við kröpp kjör hjá einstæðri móður í Texas.
Varð hún fyrir þeim ósköpum þegar Alvin
litli var fimm ára að hópur hvítra manna
nauðgaði henni. Stóð drengnum stuggur af
hvíta manninum lengi á eftir.
Ellefu ára gamall flutti Ailey með móður
sinni til Los Angeles, þar sem hann fór að
fikta við dans. Það var þó ekki fyrr en hann
komst í læri hjá hinum kunna meistara Les-
ter Horton árið 1949 að Ailey fór að taka
dansinn alvarlega. Fyrst um sinn hélt hann
því þó leyndu fyrir móður sinni. Dans þótti
ekki líklegur til að gefa mikið í aðra hönd.
Ekki tíðkaðist að blökkumenn dönsuðu
með hvítum á þessum tíma en því breytti
Alvin Ailey svo að segja einn og óstuddur.
Hæfileikar hans blöstu við og fékk hann
hlutverk í ýmsum sýningum og kvikmynd-
um.
Þegar Horton féll frá árið 1953 fór Ailey
að vinna upp á eigin spýtur og fljótt kom í
ljós að hann var ekki síðri danshöfundur en
dansari. Ári síðar flutti hann sig um set til
New York, þar sem hvert verkefnið rak ann-
að. Árið 1958 setti hann síðan á laggirnar
eigin dansflokk, Alvin Ailey American
Dance Theater, sem starfar enn.
Ailey hélt uppruna sínum alla tíð hátt á
lofti í verkum sínum og greiddi án efa götu
margra blökkumanna, ekki bara í dansi
heldur í listum og þjóðlífinu almennt.
Alvin Ailey var samkynhneigður og ákaf-
lega stoltur af kynhneigð sinni. Ekki hvarfl-
aði að honum að leyna henni og ruddi hann
þar af leiðandi brautina í þeim efnum líka.
Ekki féll það hispursleysi þó öllum jafnvel í
geð enda kreddur og fordómar meiri en við
búum við í dag. Ailey átti um tíma í sam-
bandi við aðgerðasinnann David McRey-
nolds. Alvin Ailey andaðist eftir erfið veik-
indi árið 1989, aðeins 58 ára að aldri.
Banamein hans var alnæmi.
Ruddi brautina
fyrir blökkumenn
íbahafinu. Höfuðáhersla er á nútímadans
í skólanum, svo sem djass, hipphopp,
vestur-afrískan dans og stepp. Hildur
hlær þegar síðastnefnda stílinn ber á
góma. „Ég bjóst aldrei við að dansa stepp
en þar sem það er skyldufag í náminu var
engrar undankomu auðið. Eftir á að
hyggja er ég mjög fegin, steppið er þræl-
skemmtilegt. Þar sem bakgrunnur minn
er í ballett var svolítið átak að losa um
ökklana, eins og maður þarf að gera í
steppinu, en ég náði þessu ágætlega á
endanum – held ég,“ segir hún brosandi.
Hildur segir kennsluna mjög markvissa
og þess vandlega gætt að nemendur
staðni ekki, erfiðleikastuðullinn sé stöð-
ugt hækkaður og enginn látinn fá of auð-
veld verkefni. Að sögn Hildar eru kenn-
arar við skólann gríðarlega kröfuharðir
og fylgnir sér. Engar málamiðlanir séu
liðnar. „Kennararnir eru mjög strangir
og láta mann hafa fyrir hlutunum. Þann-
ig á það líka að vera, meðan ýtt er á mann
þýðir það að kennarinn hefur trú á
manni. Um leið og kennarinn hættir að
yrða á mann getur maður pakkað saman
og farið heim. Það þarf sterk bein til að
standast álagið sem fylgir dansnámi við
svona góðan skóla.“
Spurð hvort umhverfið sé jafnvægð-
arlaust og í verðlaunakvikmyndinni
Svarta svaninum, sem sló í gegn síðasta
vetur, hristir Hildur höfuðið. „Þar er
dregin upp ýkt mynd af lífi dansarans en
vissulega kannaðist maður við eitt og
annað. Í dansinum getur maður ekki
stólað á neinn nema sjálfan sig.“
Andi Aileys svífur yfir vötnum
Að sögn Hildar svífur andi Alvins Aileys
ennþá yfir vötnum í skólanum en sumt af
samverkafólki hans hefur verið þar starf-
andi fram á þennan dag. Sama konan
stjórnaði skólanum frá upphafi og þar til
hún lést í fyrra og listræni stjórnandinn
var að láta af störfum nú í vor. „Það var
frábært að fá að kynnast þessu fólki sem
vann með Ailey. Það færir mann á ein-
hvern hátt nær honum.“
Á útskriftarsýningunni, sem fram fór í
vor, hafði Hildur frjálsar hendur og
ákvað að sýna frumsaminn dans við lagið
Sólin mun skína eftir íslensku hljóm-
sveitina Rökkurró. „Það var mjög
ánægjulegt að fá tækifæri til að gera þetta
en hljómsveitin er mér afar kær – skipuð
aldavinum mínum.“
Ekki spillti fyrir að foreldrar Hildar,
bróðir og fleiri ættingjar brugðu sér út og
voru viðstaddir sýninguna.
Hildur ætlar að búa á Íslandi í vetur og
kenna í sínum gamla skóla, Listdansskóla
Íslands. „Það er svolítið skrýtin tilfinning
að þurfa ekki að mæta á stífar æfingar á
hverjum degi en ég mun halda mér við
efnið enda stefni ég að því að fara aftur út
til New York næsta sumar og láta á það
reyna hvort ég fæ eitthvað að gera.“
Spurð hvort hún ætli að kenna stepp
við Listdansskólann skellir hún upp úr.
„Nei, svo góðum tökum náði ég ekki á
því. Þeim sem hafa áhuga bendi ég hins
vegar á Cameron Corbett, dansara hjá Ís-
lenska dansflokknum, en hann hefur
mjög gott vald á steppdansi.“
Gæti farið í prufu daglega
Þar sem Hildur er með próf frá Ailey-
skólanum upp á vasann verður hún ekki í
neinum vandræðum með að tryggja sér
prufur vegna hinna ýmsu verkefna í New
York. „Það verður ekkert vandamál.
Danssenan er svo stór þarna úti að ég
gæti þess vegna mætt í prufu upp á hvern
einasta dag.“
Sjónvarpsþátturinn So You Think You
Can Dance hefur slegið rækilega í gegn í
Bandaríkjunum á síðustu árum en þar
reyna ungir og efnilegir dansarar fyrir
sér. Aðspurð hvort hún hafi aldrei hug-
leitt að spreyta sig á þeim vettvangi
hristir Hildur höfuðið. „Satt best að segja
er þessi þáttur ekki hátt skrifaður meðal
dansara almennt og litið er niður á hann í
Ailey-skólanum á þeim forsendum að
þetta sé skemmtiefni en ekki list. Fyrsta
árið sem ég var í skólanum fór strákur úr
skólanum í þáttinn og komst alla leið í
tveggja manna úrslit. Hann hætti í skól-
anum og flutti til Los Angeles.“
Sviðið heillar meira en sjónvarpið
Hildur segir aðrar áherslur í þjálfun
dansara í Los Angeles en New York, fyrir
vestan sé meira lagt upp úr sjónvarpi en
sviði. „Það þýðir að hægt er að taka atriði
aftur og aftur, þangað til þau þykja nógu
góð. Á sviðinu færðu bara eitt tækifæri,
annaðhvort gengur dansinn upp eða
ekki,“ segir hún og bætir við að sviðið
heilli sig meira en sjónvarpið.
Hildur hefur raunar fengið forsmekk-
inn af því. „Ég var í sýningarhópi á veg-
um skólans síðasta vetur og sýndi vítt og
breitt um borgina, í skólum og á fleiri
stöðum. Það er ómetanleg reynsla að
sýna fyrir fólk, þessi beinu samskipti við
áhorfendur eru svo mikilvæg. Persónu-
lega fæ ég miklu meira út úr því að dansa
fyrir framan fólk en myndavélar.“
kifæri
a í góðu sambandi við þessa krakka áfram.“
Hildur æfir með félaga sínum í skólanum.
Morgunblaðið/Eggert
Hildur Ólafsdóttir bregður á leik við Hudson-ánna.