SunnudagsMogginn - 14.08.2011, Qupperneq 45

14. ágúst 2011 45
Á
hverju ári eru gefnar
út þúsundir glæpa-
sagna og fer sífjölg-
andi. Það gefur því
augaleið að ekki er hlaupið að því
að koma slíkum bókum á fram-
færi, ekki síst eiga nýir höfundar
eðlilega á brattann að sækja. Þá
kemur sér oft vel að skrifa sögur
sem gerast í framandi landi, þar
sem siðir eru ólíkir, tungan
framandi og útlent regn drýpur
af upsum húsanna.
Það hefur líka gefist vel að láta
sögurnar gerast fyrir löngu, jafn-
vel langa löngu, til að mynda
hafa allmargir höfundar skrifað
glæpasögur sem gerast allt frá
öldunum fyrir Krists hing-
aðkomu og fram á tuttugustu öld
eða lengur; margar vís-
indaskáldsögur eru glæpasögur
sem gerast í framtíðinni.
Glæpasögur sem mótast af
tíma eða landi eða sið höfða eðli-
lega helst til þeirra sem eru
áhugasamir um viðkomandi, þó
aðrir geti líka ánetjast um hríð
eða til frambúðar. Svo má
þrengja markhópinn enn frekar,
eða réttara sagt afmarka betur
eins og í þeim glæpasögum þar
sem matur og matargerð eru í
aðalhlutverki; ýmist er að-
alpersónan matreiðslumaður,
bakari, matarskríbent eða sér
um veisluþjónustu, eins og í vin-
sælli glæpasagnaröð vestan hafs.
Á síðustu árum hafa ýmsir
höfundar þrengt markhópinn
enn frekar; fyrir stuttu las ég
þannig fyrstu bókin í glæpa-
sagnaröð sem hverfist um konu
sem rekur bútasaumsbúð og
fjölmargar slíkar sagnaraðir eru í
gangi og gengur vel, nefni sem
dæmi vinsælan sagnabálk af
prjónakonu, annan sem segir frá
bollakökukonu og enn annan af
hundagæslumanninum. Svo má
ekki gleyma öllum þeim sagna-
röðum þar sem gæludýr eru í að-
alhlutverkum, ýmist sem að-
stoðardýr, eða leysa gáturnar
sjálf. Reyndar eru þar oft kettir í
aðalhlutverki sem vekur eðlilega
nokkrar spurningar í ljósi þess að
ekki eru til eigingjarnari kvik-
indi.
Matur
og morð
Orðanna
hljóðan
Árni Matthíasson
arnim@mbl.is
’
Svo má ekki
gleyma öllum
þeim sagna-
röðum þar sem gælu-
dýr eru í aðalhlut-
verkum. Reyndar eru
þar oft kettir í aðal-
hlutverki sem vekur
eðlilega nokkrar
spurningar í ljósi að
ekki eru til eig-
ingjarnari kvikindi.
Ég byrjaði frekar snemma að lesa, en fjöl-
skyldu minni þótti merkilegast að ég las
helst tvennt í æsku minni: Egils sögu og
svo Lukku Láka-bækurnar í lúmskri þýð-
ingu Þorsteins Thorarensens, sem einnig
þýddi Hringadróttinssögu. Hafa þessar
tvær ólíku bækur ef til vill haft meiri áhrif
á orðaforða minn og talsmáta en nokkuð
annað. Þá var ég einnig alæta á nánast allar
gerðir fræðibóka sem ég komst í sem barn.
Hef ég yfirhöfuð haft miklu meira yndi af
lestri til fróðleiks en skáldsögum, en þegar
ég finn góða skáldsögu les ég hana venju-
legast í einum rykk, og legg bókina ekki
frá mér fyrr en síðasta blaðsíðan er lesin
upp til agna. George Orwell er í miklum
metum hjá mér, einkum 1984.
Nýverið varð samt algjör bylting í lestr-
arvenjum mínum þegar ég fékk mér svo-
kallaðan „kyndil“ – lesbrettið frá Amazon-
bókabúðinni, en þökk sé honum les ég
mun meira en ég hef gert síðustu misserin.
Kostir þessa tóls eru svo margir að ég skil
ekkert í mér að hafa ekki fengið mér
þannig tæki fyrr. Skjárinn er t.d. þægilegur
aflestrar og alls ekki eins og tölvuskjáir og
bækur í kyndilinn eru tiltölulega ódýrar
miðað við pappírsgerðina, og margar af
þekktustu heimsbókmenntunum er hægt
að fá ókeypis frá Amazon. Ég skil ekki
hvers vegna lesbrettin eru ekki ódýrari hér
á landi.
Kannski er áhrifamesta bókin sem ég hef
lesið undanfarna mánuði bókin Atlas
Shrugged eftir Ayn Rand. Bókin er einn
mesti doðrantur sem ég hef lesið, en var
vel lestursins virði. Þá hef ég verið að
glugga í Fountainhead, fyrri bók sama höf-
undar, og hef ég ekki orðið fyrir von-
brigðum með hana hingað til. Væri þess
óskandi að þessar bækur yrðu þýddar sem
fyrst á íslensku.
Lesarinn Stefán Gunnar Sveinsson
Með doðrantinn
frá Rand á bakinu
Bókin Atlas Shrugged eftir Ayn Rand er áhrifa-
ríkt verk.
Söfn • Sýningar • Setur
15. maí – 15. sept.
Farandsýning
Ekki snerta jörðina!
Leikir 10 ára barna
Opið alla daga kl. 11-18
www.husid.com
Sími 483 1504
Myndin af Þingvöllum
Sýningarstjóri:
Einar Garibaldi Eiríksson
Fjölbreytt verk frá 1782-2011,
yfir 50 höfundar
Kaffistofa – Leskró – Barnakró
OPIÐ: alla daga. kl. 12-18
AÐGANGUR ÓKEYPIS
www.listasafnarnesinga.is
Hveragerði Ljósmyndasýningin HÚN,
17. júlí - 20. ágúst.
Rómantískar handgerðar
nektarmyndir eftir Jónu
Þorvaldsdóttur listljósmyndara.
Opið: virka daga kl. 11 - 18,
laugardaga kl. 11 - 16,
sunnudaga kl. 13 - 16
Aðgangur ókeypis
www.gallerigersemi.is
Sími 552 6060
Borgarnesi
Listasafn Reykjanesbæjar
Eitthvað í þá áttina,
sýning um kortagerð, skrásetningu
og staðsetningu. Síðasta sýnin-
garhelgi 13. og 14. ágúst.
Sýningarstjórar eru með leiðsögn
sunnudaginn 14. ágúst kl. 15:00
Opið virka daga 12.00-17.00
helgar 13.00-17.00
Aðgangur ókeypis
reykjanesbaer.is/listasafn
Hugvit
Einar Þorsteinn Ásgeirsson
stendur til 14. ágúst
Verk úr safneign
stendur til 25. september
Opið 12-17, fimmtudaga 12-21,
lokað þriðjudaga
www.hafnarborg.is
sími 585 5790
- Aðgangur ókeypis
FIMMTÍU GÓÐÆRI
6. ágúst til 11. september 2011
Sýning á verkum úr safninu
eftir 65 listamenn.
Sýningarstjórn:
Kristín G. Guðnadóttir
og Steinunn G. Helgadóttir.
Opið 13-17, nema mánudaga
Aðgangur ókeypis
Freyjugötu 41,101 Reykjavík
LISTASAFN ASÍ
ÞJÓÐMINJASAFN ÍSLANDS
KONA / FEMME, LOUISE BOURGEOIS 27.5. -11.9. 2011
KJARVAL, Úr fórum Jóns Þorsteinssonar og
Eyrúnar Guðmundsdóttur 27.5. -11.9. 2011
SUNNUDAGSLEIÐSÖGN 14.ÁGÚST KL. 14
Dagný Heiðdal listfræðingur
SAFNBÚÐ
Listaverkabækur, kort, plaköt, íslenskir listmunir og gjafavara.
SÚPUBARINN, 2. hæð
Fríkirkjuvegi 7, 101 Reykjavík, sími 515 9600
OPIÐ daglega kl. 11-17, lokað mánudaga
Allir velkomnir! www.listasafn.is
LISTASAFN ÍSLANDS
Þúsund ár - fjölbreytt verk úr safneign Listasafns Íslands
frá 19. öld til nútímans. Fyrsti áfangi nýrrar grunnsýningar
um þróun íslenskrar myndlistar.
„Óskabarn – Æskan og Jón Sigurðsson“
Sýning um æsku og lífsstarf þjóðhetjunnar,
undirbúin í samvinnu við Afmælisnefnd Jóns Sigurðssonar.
Sýningin höfðar sérstaklega til barna og ungs fólks á skólaaldri.
Áhugaverður viðburður fyrir alla fjölskylduna.
Handritin – Saga þeirra og hlutverk um aldir.
ÞJÓÐMENNINGARHÚSIÐ, Hverfisgötu 15, Reykjavík
Opið daglega kl. 11.00-17.00. www.thjodmenning.is
ÞJÓÐMENNINGARHÚSIÐ
Fjölbreyttar sýningar:
Þjóð verður til – Menning og samfélag í 1200 ár
Pétur Thomsen: Ásfjall
Kurt Dejmo: Ljósmyndir úr Íslandsheimsókn 1955
Guðvelkomnir, góðir vinir! Útskorin íslensk horn
Stoppað í fat – Útskornir kistlar
Glæsileg safnbúð og Kaffitár
Húsasafn Þjóðminjasafnsins:
Keldur á Rangárvöllum. Opið alla daga 9:00-17:00
Víðimýrarkirkja í Skagafirði. Opið alla daga 9:00-18:00
Þjóðminjasafn Íslands, Suðurgötu 41, s. 530 2200,
www.thjodminjasafn.is, thjodminjasafn@thjodminjasafn.is
Opið alla daga kl. 10-17