SunnudagsMogginn - 16.10.2011, Qupperneq 22

22 16. október 2011
F
yrstu viðbrögð ábyrgra borgara á þreng-
ingartímum eru að styðja viðleitni yf-
irvalda til sparnaðar. Þetta gildir einnig
þegar boðað er að leggja niður líkn-
ardeild á Landakoti og þrengja að annarri slíkri í
Kópavogi. En líknardeildirnar hafa verið aðdáun-
arverðar á alla lund og hefur starfsfólk þar gert
eins gott úr og hægt er, þegar öll sund eru að
lokast og lækningar ekki lengur von. Fjölmargir
þakklátir aðstandendur geta borið vitni um þetta.
Borgaraleg ábyrgðarkennd á ekki við
En þegar betur er að gáð kemur á daginn að hin
borgaralega ábyrgðarkennd á ekki lengur við.
Fjármunum ríkisins er sóað á báðar hendur og
menn sjást ekki fyrir. Stundum komast þó yf-
irvöld ekki upp með vitlausustu fyrirætlanir sín-
ar. Ef seinni Icesave-samningurinn (sá miklu
skárri!) hefði ekki verið stöðvaður af þjóðinni
eins og sá fyrri þá hefði íslenska ríkinu verið ætl-
að að reiða 16 milljarða af hendi á þessu ári til er-
lendra kröfuhafa sem áttu þó enga kröfu á ís-
lenska almenning. Hvar hefðu menn skorið niður
á móti þeim ósköpum? En þótt þjóðinni og for-
setanum tækist að afstýra þessu og meiru til sat
ríkið uppi með mikil útgjöld. Því það kostaði
verulega fjármuni að þurfa tvennar almennar
kosningar til að stöðva Icesave-bábiljuna. Sam-
anlagt var það yfir hálfur milljarður sem þar
hvarf. Vissulega var þeim fjármunum vel varið ef
horft er til hinna brjálæðislegu skuldbindinga
sem átti að binda þjóðinni af þeim sem þó áttu
helst að gæta hagsmuna hennar. En fólkið átti
ekki að þurfa að verjast sinni eigin ríkisstjórn. En
upphæðina vegna tvennra kosninga er rétt að
setja í samhengi við umræðu dagsins. Hálfi millj-
arðurinn er nánast sama tala og Landspítalanum
er gert að spara. Þegar fréttamaður Ríkisútvarps-
ins spurði Steingrím J. Sigfússon um þennan
sparnað svaraði hann því til að Landspítalanum
hefði „verið hlíft“ fram að þessu. Fréttamaðurinn
kyngdi þessari ótrúlegu ósvífni þegjandi og var
líkast því að hann hefði flutt til Íslands úr fjarlægu
landi daginn áður og vissi hvorki í þennan heim
né annan.
Endalaus dæmi um óþarfa eyðslu
Og svo áfram sé minnt á Icesave hafði rík-
isstjórnin eytt hundruðum milljóna í kostnað
vegna samningagerðar sem íslenska þjóðin vildi
ekkert hafa með að gera. Það er von að almenn-
ingur vilji ekki láta loka líknardeildum til að
borga fyrir slíkt og þvílíkt. En fjárausturinn í
óþarfa er ekki bundinn við Icesave. Samfylkingin
fékk þá grillu í höfuðið að íslenska stjórnarskráin
hefði haft eitthvað með það að gera að bankarnir
voru rændir innan frá af helstu skjólstæðingum
hennar. Hvergi hefur fundist stafur eða snifsi með
pári á sem styður þessa furðulegu kenningu. En
enn og aftur varð bábilja besta forsendan fyrir
dýrkeyptum ákvörðunum. Anað var í kosningar
til svokallaðs stjórnlagaþings. Fólkið í landinu
sýndi að það hafði ekki gleypt hina göróttu flugu
stjórnvalda. Þátttaka í kosningunum varð sú lé-
legasta sem nokkru sinni hefur sést í almennum
kosningum. En þær kostuðu þó engu að síður sitt,
eða á þriðja hundrað milljóna króna. Framkvæmd
kosninganna var að auki ömurleg enda kosninga-
uppskriftin ekki beysin. Sjálfur Hæstiréttur
landsins, sem er stofnana seinþreyttastur til
vandræða, taldi sig, fjölskipaðan, ekki komast hjá
því að ógilda kosningarnar. En þá var reynt að fá
Alþingi til að hafa úrskurð Hæstaréttar að engu!
Það má segja þingheimi til hróss að meirihluti
hans tók ekki þátt í þeirri óhæfu, en það gerði
minnihlutinn og það létu stjórnvöld landsins
duga. Skrípaleikurinn, sem fór fram í kjölfarið,
hefur þegar kostað nærri þrjú hundruð milljónir
króna. Fyrir þá fjárhæð hefði mátt reka líkn-
ardeild sjúkrahúss með sóma í heil þrjú ár. Það er
aukaatriði í þessari umræðu að afrakstur skrípa-
leiksins er í góðu samræmi við kosningarnar sem
Hæstiréttur ógilti.
Tveimur árum of seint hefur Alþingi nú sett á
laggirnar tvær nýjar rannsóknarnefndir m.a. um
málefni sparisjóðanna. Eins og til þess verkefnis
er stofnað seint og um síðir skal því hér spáð að út
úr því verki muni ekkert koma sem gagn verði
að. En sú starfsemi mun kosta fjármuni sem ella
hefðu getað staðið undir rekstri líknardeilda
sjúkrahúss árum saman. Nefndirnar eiga að koma
sér fyrir í húsi sem stendur tómt úti á Seltjarn-
arnesi. Starfsemi Landlæknis var flutt úr því húsi
í flaustri og að óþörfu og því verður ríkið að borga
háa leigu á þessum stað, því í óðagotinu gleymd-
ist að skoða leigusamning um húsið áður en ætt
var af stað. Þeir peningar, sem þarna munu tap-
ast, hefðu getað nýst til að tryggja rekstur líkn-
ardeildar sjúkrahúsa um drjúga stund.
Jóhanna Sigurðardóttir mætti í Hörpu og til-
kynnti að ríkisstjórnin myndi „gefa“ Háskóla Ís-
lands 375 milljónir króna á ári næstu fjögur árin.
Á daginn kom að þessi skyndihugmynd hafði
ekki verið rædd við fjárveitingarvaldið á Alþingi.
Og þegar Jóhanna var spurð hvaðan þessir pen-
ingar ættu að koma varð minna en fátt um svör.
Þegar gengið var á hana sagði hún vandræðalega
„við munum finna þá!“ Peningarnir, sem for-
sætisráðherra þykist ætla að „finna“, myndu
duga til að reka líknardeild sjúkrahúsa landsins í
15 ár! Og ekki má gleyma aðlögunarstandinu að
ESB, sem þjóðin vill ekkert hafa með að gera. Allt
stjórnkerfið er undirlagt í því máli með ótrúleg-
um útgjöldum. Ferðakostnaðurinn vegna þess alls
hrannast upp. Óþörf ferðalög utanríkisráðherr-
ans eins myndu duga til að reka líknardeild
Landakotsspítala mánuðum saman. ESB-málið er
dautt mál. Það er illa gert að henda ómældum
fjármunum í það dauða mál, sem ella mætti nota
til að gera síðustu lífdaga aldraðra eða illa veikra
Íslendinga bærilega.
Sláandi viðbrögð
Í Morgunblaðinu í gær er frásögn á forsíðu. Þar
segir: „Eiginmaður Lilju Huldar Sævars liggur á
líknardeildinni á Landakoti en hann er 82 ára
Reykjavíkurbréf 14.10.11
„Þetta er með ólíkindum“