Morgunblaðið - 18.09.2010, Blaðsíða 28

28 UMRÆÐAN Bréf til blaðsins
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 18. SEPTEMBER 2010
Það þarf að vera hægt að opna og
loka mynni Landeyjahafnar. Opnað
er fyrir skipum sem sigla inn og út.
Annars er mynni
hafnarinnar lok-
að með hlerum á
hjörum og þús-
undir tonna af
gosösku og sandi
úr Markarfljóti
streyma framhjá.
Komast þar ekki
inn en rekur á
haf út undan roki
úr austri eða suðaustri. Lítil á er
látin renna efst í höfnina til að
skapa þrýsting út úr höfninni.
Hjálpar til með að verjast sand-
inum. Setja má brimgarða út í sjó-
inn austan við Landeyjahöfn sem
beina ösku úr gosinu á haf út. Þetta
getur verið ódýrt en gerir sama
gagn. Höfnin er flott og dýr. Kostar
mikla peninga. Finna þarf ódýr efni
í brimvarnargarða sem verja höfn-
ina og ýta sandi og gosefnum frá og
á haf út, sérstaklega í austan- og
suðaustanátt.
Ef búið er að smíða lokur á
mynni Landeyjahafnar og þær
virka vel, þá komast sandur og gos-
efni ekki inn heldur rekur á haf út.
Allt batnar. Lítið þarf að dæla. Ger-
um Landeyjahöfn betri og full-
komnari.
Lúðvík Gizurarson,
hæstaréttarlögmaður.
Lokur eða hurðir
á Landeyjahöfn
Frá Lúðvík Gizurarsyni
Lúðvík Gizurarson
Þingmannanefnd, undir forystu Atla
Gíslasonar, hefur komist að þeirri
niðurstöðu að kalla fyrir landsdóm
ráðherra úr ríkisstjórn Geirs
Haarde. Þessi sjónhverfing er ekk-
ert annað en pólitískt útspil vinstri
stjórnarinnar til að beina athygli al-
mennings og fjölmiðla frá bágri
stöðu núverandi stjórnar í end-
urreisn þjóðfélagsins og um leið að
slá ryki í augu kjósenda fyrir næstu
kosningar. Þetta er samt sem áður
grafalvarlegt mál og kallað er eftir
því að alþingismenn samþykki ekki
þessa leið sem gæti stórskaðað þjóð-
félagið í náinni framtíð.
Það er ekki fræðilegur möguleiki
að Geir Haarde, né aðrir íslenskir
ráðamenn, hefði getað afstýrt hruni
íslensks bankakerfis í kjölfar hruns
hins alþjóðlega fjármálakerfis. Þetta
alþjóðlega hrun var domino-þeorían
í sínum fulla skrúða. En Geir
Haarde þarf ekki að óttast neitt því
ef þetta nær fram að ganga þá er
lagalega hliðin honum í hag, því
hann á rétt til að andmæla og svo
seinna að lögsækja kærendur fyrir
mannréttindabrot á alþjóðavett-
vangi. Vonandi verður stutt í það að
leikhúsi kommúnistanna á Íslandi
verði lokað vegna dræmrar miðasölu
og hér verði kosið fólk sem kann til
verka í því erfiða verkefni sem er
endurreisn þjóðfélagsins.
BALDVIN BERNDSEN,
Kópavogi.
Landsdómur: Leikhús
kommúnistanna
Frá Baldvin Berndsen
Í febrúar árið 2008
birtist í blaði þessu
grein eftir tvo af þá-
verandi stjórn-
armönnum Ung-
mennahreyfingar
Rauða kross Íslands
(URKÍ). Greinin bar
fyrirsögnina „Siðferð-
isboðskapur óskast“
og fjallaði um fordóma
Íslendinga gagnvart innflytjendum
enda höfðu íslensk nýnasistafélög
og rasískir klúbbar þá mikið verið í
umræðunni. Nú, tveimur og hálfu
ári síðar virðist því miður sem fátt
hafi breyst í þessum málum. Á
sama tíma og Íslendingar samein-
ast á bakvið ein hjúskaparlög auk
þess að fussa og sveia yfir for-
dómum lítils hóps nágranna okkar í
Færeyjum bendir margt til þess að
við eigum nokkuð í land með að
uppræta óforsvaranlega og tilefn-
islausa fordóma hér heima fyrir.
Fordómar gagnvart innflytj-
endum hafa verið til umræðu und-
anfarna daga en umræðan opnaðist
þegar fréttir bárust af feðgum sem
flúðu land. Um var að ræða ís-
lenska ríkisborgara af erlendum
uppruna sem yfirgáfu Ísland í lög-
reglufylgd vegna ofsókna.
Margir spyrja sig, er til einföld
lausn á fordómum? Flest vitum við
að fordómar stafa af vanþekkingu
og oftar en ekki ótta við hið
óþekkta. En með því að þekkja
rótina, getum við þá ekki unnið
bug á vandanum? Jú, það má vera
– en til þess þurfum við augljóslega
öll að vinna saman því auðvelt er
að taka fleiri dæmi um fordóma og
mismunun úr íslenskum samtíma.
Í vikunni komu fram hjón í fjöl-
miðlum og ræddu um fordóma sem
maðurinn hefur orðið fyrir, en
hann er dökkur á hörund. Þau
nefndu meðal annars að fyrirtæki
sem auglýsti eftir starfsfólki hefði
sagt allar stöður fullmannaðar þeg-
ar maðurinn gekk á þeirra fund.
Að sama skapi má í þessu sam-
hengi minnast á nýlega rannsókn
sem sýnir að börn af erlendum
uppruna verða mun frekar fyrir
einelti en önnur börn í íslenskum
grunnskólum. Þar kom sérstaklega
fram að gert er grín að litarhætti,
trúarbrögðum, matarvenjum og
fleiru.
Einnig má nefna dæmi frá bæj-
arfélagi nokkru. Þar bauð Rauði
krossinn nú fyrir skemmstu uppá
fjölmenningarlegt ungmennastarf.
Starfið gekk vel í fyrstu eða allt
þar til bornir og barnfæddir Ís-
lendingar fóru að verða fyrir að-
kasti af hálfu skólafélaga sinna fyr-
ir að „hanga með útlendingunum“
eins og skólafélagar þeirra orðuðu
það. Þessi atlaga kippti fótunum
undan starfinu.
Þar sem Rauði krossinn stendur
vörð um mannréttindi og virðingu
einstaklinga getum við ekki annað
en spurt okkur hvernig standi á því
að það að lifa saman í sátt og sam-
lyndi reynist okkur svo flókið sem
dæmin sanna? Hvað þarf að gerast
til að við sjáum samskipti við Ís-
lendinga af erlendu bergi brotna
sem forréttindi og hæfileika til að
kynnast nýjum og fjölbreyttum
menningarheimum?
Umræða, fræðsla og þekking-
aröflun eru þrír þættir sem geta
komið nauðsynlegri vegferð okkar
af stað. Markmiðið er augljóst; að
eyða tilhæfulausum fordómum og
gera Ísland að ákjósanlegum bú-
setustað fyrir alla. Íslendingar af
erlendum uppruna hafa án efa að
geyma fleiri sögur í svipuðum dúr
og þær sem nefndar hafa verið hér
á undan. Við hvetjum þá aðila til að
stíga fram og segja sínar sögur til
að halda umræðunni vakandi og
hjálpa okkur þannig að ná áð-
urnefndu markmiði. Jafnframt
hvetjum við Íslendinga alla til að
ræða þessi mál, inni á heimilum,
skólum og á vinnustöðum – hvort
kjósum við fjölmenningarlegt sam-
félag eða áframhaldandi einsleitni
og einangrun? Nú skerum við upp
herör gegn slíkri fáfræði og for-
dómum því það er jú okkar allra að
standa saman að þessum málum og
sýna í eitt skipti fyrir öll að Íslend-
ingar eru víðsýn þjóð sem hvorki
líður kynþáttafordóma né annað
misrétti.
Í þessari vegferð er gott að hafa
hugsjón Rauða krossins í huga.
Rauði kross Íslands er hluti af al-
heimshreyfingu Rauða krossins og
Rauða hálfmánans. Í hreyfingunni
eru 97 milljónir félagsmanna og
sjálfboðaliða og 300 þúsund starfs-
menn sem allir starfa með sama
markmið í huga; mannúð. Leiðir
okkar til að ná markmiðinu er
meðal annars óhlutdrægni, en
hreyfingin gerir engan mun á milli
manna eftir þjóðerni þeirra, upp-
runa, trúarbrögðum, kyni, stétt eða
stjórnmálaskoðunum.
Á sama tíma er einnig gott fyrir
okkur að minnast Genfarsaming-
anna sem kveða á um líkn án
manngreinarálits sem og Mann-
réttindayfirlýsingu Sameinuðu
þjóðanna en hún kveður skýrt á
um að öll erum við borin frjáls og
jöfn öðrum að virðingu og rétt-
indum.
Með því að gera okkur grein fyr-
ir eigin fordómum vinnum við gegn
þeim.
Kæri lesandi – vegferðin hefst
hjá þér!
Fjölmenning eða
einsleitni og einangrun?
Eftir Ágústu Ósk
Aronsdóttur og
Gunnlaug Braga
Björnsson
» ...fordómar stafa af
vanþekkingu og oft-
ar en ekki ótta við hið
óþekkta.
Ágústa Ósk Aronsdóttir og
Gunnlaugur Bragi Björnsson
Höfundar eru formaður og varafor-
maður Ungmennahreyfingar Rauða
kross Íslands (URKÍ)
„Svo var mikill sat-
ans kraftur að salt-
aðir þorskar gengu
aftur.“ Svona kváðu
menn áður fyrr um
draugaganginn og eitt
er víst að frásagnir
Biblíunnar bera þess
vitni að andaheim-
urinn sé raunverulegt
virkt afl. Margir
þekkja þann „leik“ að
fara í andaglas, en við það tæki-
færi grípa fjölskyldubundnir and-
ar tækifærið og koma í glasið og
sanna sig með ýmsum hætti.
Heyrt hef ég frásagnir af andsetn-
um munum, sem fólk hefur eign-
ast og oft eru fengnir að gjöf, t.d.
mynd eða hlutur sem gjarnan er
smíðisgripur ætlaður til skrauts,
oft gerður erlendis. Með tilkomu
þeirra verður stundum merkjanleg
breyting til hins verra á heimilum,
barn gerist óróleg í svefni og fer
jafnvel að væta rúmið á nóttunni
eða ósætti myndast milli hjóna
o.fl. í þeim dúr. Þegar svo „hlut-
urinn“ er fjarlægður úr íbúðinni
lagast allt. Oft eru höfundar til-
tekinna hluta í kukli af einhverju
tagi og andaverur sem höfund-
arnir eru helteknir af eigna sér
smíðisgripinn og vitja hans og
skapa þannig vonda nærveru, en
flestallir hafa tilfinningu fyrir slík-
um áhrifum. Biblían skilgreinir í
grófum dráttum þrjá
heima, sem móta and-
legt líf manna; jarð-
vist, andaheimur og
himnaríki. Helvíti er
svo vistarvera þeirra
sem glatast og hafnað
hafa hjálpræðinu í
Jesú Kristi. Anda-
heimurinn er vígvöll-
ur góðs og ills þar
sem barist eru um
sálir mannanna og
bænir fylgjenda Jesú
sem trúa á hann sem
frelsara og Guð sinn eru vopn
himnaríkis en bænir hinna eru
vopn andstæðinga hans.
Jesús segir: „Hver sem er ekki
með mér, er á móti mér, og hver
sem safnar ekki saman með mér,
hann sundurdreifir“ (Mt 12:30).
„Ég er vegurinn, sannleikurinn
og lífið. Enginn kemur til föð-
urins, nema fyrir mig“ (Jh 14:6).
„Því að baráttan sem við eigum
í, er ekki við menn af holdi og
blóði, heldur við tignirnar og völd-
in, við heimsdrottna þessa myrk-
urs, við andaverur vonskunnar í
himingeimnum“ (Ef 6:12).
Þau trúarbrögð sem viðurkenna
ekki Jesúm sem frelsara manna
frá syndum en eru eitthvað að
nudda sér upp við hann eftir ann-
arri skilgreiningu eru Jesú Kristi
einskis virði. Sá Guð sem gaf Jes-
úm Krist sem frelsara hefur ekk-
ert samneyti við Þór eða Óðin og
þaðan af síður við Búdda eða Alla.
Það „himnaríki“ sem hýsir hryðju-
verkamenn sem gera sjálfsmorðs-
árásir í krafti fyrirheita um verð-
laun fyrir „vel unnin störf“ er ekki
sá dvalarstaður sem Jesús Kristur
býður fylgjendum sínum.
Mér skilst að múslímar séu inn-
an við 1% þjóðarinnar, en ef
marka má fréttir hafa þeir þegar
komið ár sinni svo vel fyrir borð
að nú iðka þeir „andlega lög-
gæslu“ sína í sláturhúsunum undir
yfirskini viðskipta en í anda Alla.
Standa vaktir og þylja bænir yfir
hverjum kjötskrokki. Trúfrelsi?
Nú er eins gott fyrir kristna menn
að gleyma ekki borðbæninni og
biðja til Jesú Krists fyrir lamb-
asteikinni því Biblían varar við
neyslu kjöts sem helgað er
„skurðgoðum“. Vondir eru and-
settir hlutir en verri er andsetin
fæða. Ekki vil ég „kúka púka“ og
enn síður melta. Sláturleyfishafar,
ómengað dilkakjöt, takk! Ég bið
Íslendingum Guðs friðar.
Andaheimurinn
Eftir Ársæl Þórðar-
son » Biblían skilgreinir í
grófum dráttum
þrjá heima, sem móta
andlegt líf manna; jarð-
vist, andaheimur og
himnaríki.
Ársæll Þórðarson
Höfundur er húsasmiður.
Jón Kr. Óskarsson, formaður EB í
Hafnarfirði, hugar að nýjum bar-
áttuaðferðum í kjarastríði eldri
borgara í grein Mbl. 14. september.
Niðurstöður Jóns eru löngu tíma-
bærar og sýna
að langlundargeð
aldraðra hefur
verið úr hófi
mikið, en nú
skuli svipan að
Alþingi við Aust-
urvöllinn borin.
Í heildstæðri
löggjöf um mál-
efni aldraðra nr.
125/1999 segir
um tilgang laganna: Lögin fela í
sér þau markmið að gera öldruðum
fært að lifa eðlilegu heimilislífi eins
lengi og kostur er og að öldruðum
sé tryggð þjónusta þegar hennar er
þörf og í samræmi við þarfir hvers
og eins. Ásamt því er lögð áhersla
á að aldraðir njóti jafnréttis og að
sjálfstæði þeirra sé virt.
Er jafnrétti að innheimta með
frekju og dónaskap bætur sem lát-
inn maki hefur fengið frá
tryggingakerfinu á síðasta ævi-
skeiði? Makinn var svo sannarlega
tryggður sem einstaklingur. Eða
var það ekki? Ekki fellur þetta
undir virðingu fyrir sjálfstæði aldr-
aðra.
Er það jafnrétti að innheimta allt
að 260 þ. kr. fyrir hvern mánuð
fyrir dvöl á sjúkrahúsi á ævikvöldi,
bara með nafnbreytingu á sjúkra-
húsi yfir í hjúkrunarheimili? Er
það jafnrétti að nota trygg-
ingakerfið sem tekjujöfnunarkerfi?
Samræmis það lagaskilningi á
ákvæðum stjórnarskrár um eign-
arrétt og skattkerfið að fram-
kvæma eignarnám með ákvæðum
reglugerða?
Hafa reglugerðarsmiðir laga-
grunn til að skilgreina verðbætur á
inneign í banka arð?
Dæmi; Ein milljón á verðbættum
innlánsreikningi 2008 með 4% vöxt-
um og 16% verðbótum er vegna
skattalaga skattlögð sem 200 þ. kr.
tekjur af því að verðbætur urðu
frádráttarbærar að ráði
Arnarhválssnillinganna á sínum
tíma. En er það réttlætanlegt að
nota verðbætur sem arðgreiðslu til
skerðingar á tryggingabótum? Er
67% heildaskattlagning slíkra
„tekna“ réttlætanleg?
Svona má lengi halda áfram og
það verður gert. Við eldri borgarar
krefjumst þess að aðför að hags-
munum okkar ljúki hið snarasta.
Annars má búast við að fjölmennt
verði við Arnarhvál á komandi
mánuðum af fokreiðum, arðrænd-
um en þjóðræknum eldri borg-
urum.
Maður býður ekki endalaust upp
á hinn vangann.
ERLING GARÐAR
JÓNASSON,
tæknifræðingur og formaður
Samtaka aldraðra.
Látum hurðir á hælum
skella á ævikvöldi
Frá Erling Garðari Jónassyni
Erling Garðar Jón-
asson
Stórfréttir í tölvupósti