Morgunblaðið - 19.10.2010, Blaðsíða 27

DAGBÓK 27
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 19. OKTÓBER 2010
Grettir
Smáfólk
Hrólfur hræðilegi
Gæsamamma og Grímur
Úthverfið
Kóngulóarmaðurinn
Ferdinand
ÞÚ ERT
EKKERT HARÐUR
ÞETTA VAR EKKI
FALLEGA SAGT BÚHÚ
HÚ
ALLT Í LAGI,
ÞÚ ERT SVOLÍTIÐ
HARÐUR
ÉG
ER VISS UM
AÐ ÉG MUNI
EIGA GÓÐA
ÆFI
ÉG VEIT AÐ ÉG MUN VERÐA
HAMINGJUSÖM OG
ALLT MUN ALLTAF
GANGA UPP HJÁ MÉR
HVERNIG
GETURÐU VERIÐ
SVONA VISS?
ANNAÐ VÆRI BARA
ÓSANNGJARNT!
ÉG HEYRÐI AÐ HANN
HEFÐI VERIÐ Í
AUGLÝSINGABRANSANUM
EF ÞÉR
FINNST ÞETTA
GOTT...
...SEGÐU ÞÁ
VINUM ÞÍNUM FRÁ
ÞVÍ!
KRAKKARNIR ERU
Í FRÍI ÞESSA VIKUNA.
VIÐ ÆTTUM AÐ FARA MEÐ
ÞAU ÚT Á LAND SVO ÞAU
VERÐI EKKI EINS OG
LJÓN Í BÚRI
EKKI
HAFA
ÁHYGGJUR. ÞAU
VERÐA EKKI TIL
VANDRÆÐA
ERTU
VISS?
JÁ ÞAU
HAFA NÓG AÐ
GERA HÉRNA HEIMA.
ÉG SÉ ENGA
ÁSTÆÐU TIL AÐ
HAFA ÁHYGGJUR
AF ÞEIM
ÞETTA
VAR EKKI MÉR
AÐ KENNA!
Á HINN
BÓGINN...
ÉG BYRJA
AÐ PAKKA...
ÆTLI EITT-
HVAÐ HAFI KOMIÐ
FYRIR SON MINN?
ÉG VERÐ AÐ
FINNA HANN
EN FYRST ÆTLA ÉG AÐ SÆKJA
PENINGANA TIL BORGARSTJÓRANS
ÞETTA ÆTTI AÐ HJÁLPA
MÉR AÐ FINNA ELECTRO
Á MEÐAN...
ÞAÐ ERU KOMNIR
PÁSKAR, VIÐ VERÐUM
AÐ FLÝJA, ANNARS
VERÐUM VIÐ ÉTIN!
VIÐ
VERÐUM AÐ FINNA
LEIÐ TIL AÐ
KOMAST AFTUR ÚT
Í NÁTTÚRUNA
ÉG
ER SAMT
MEÐ SMÁ
SPURNINGU
...
MEIGA
PÁSKAUNGARNIR
KOMA MEÐ?
Um lífsnauðsyn-
legar omega 3- og 6-
fitusýrur
Fita kallast glýseríð ef
fitusýrurnar eru bundn-
ar þríalkóhólinu glýse-
róli. Séu í stað einnar
fitusýru önnur efni eins
og t.d. fosfat kallast fitan
fosfólípíð.Við neytum
daglega um 30-40%
orkuþarfar líkamans,
fitu sem mestmegnis er
ekki sýnileg fita. Þetta
er fita sem er hluti af
efnasamsetningu mat-
væla. Fæðið getur haft
alls um 150 g fitu á dag
og kemur hún að mestu úr mjólk-
urvörum, kjötvörum, frá steiking-
arfeiti, mat úr jurtaríkinu og smjörlíki
en minna úr eggjum og fiski. Sýnileg
fita er t.d. lýsi og jurtaolíur, steiking-
arfeiti og smjör. Þótt sykrur úr jurta-
ríkinu gætu komið alfarið í stað fit-
unnar sem orkugjafi er það talið mjög
varasamt mataræði á því kaldtempr-
aða svæði þar sem við búum. Lík-
aminn getur bara efnasmíðað eina
ómettaða fitusýru en það er einómett-
aða fitusýran olíusýra (omega 9-
fitusýra). Það er nefnilega vegna hinna
svokölluðu fjölómettuðu fitusýra sem
hafa vítamínseinkenni og líkami okkar
getur ekki efnasmíðað og eru því tald-
ar lífsnauðsynlegar. Nokkuð er á reiki
hvaða fitusýrur séu í raun lífsnauðsyn-
legar, en þær hafa mikilvægt hlutverk
í vissum lífhvötum líkamans, í mörgum
frumum hans og í hormónum sem
stjórna kerfum líkamans. Vanti þær
stendur ekki á skortssjúkdómum eins
og exemi, húðsjúkdómum og nýrna-
skemmdum. Fljótlega var séð að lín-
ólsýra (ein af omega 6-fitusýrunum),
línolensýra (sem er bæði
til sem omega 3- eða 6-
fitusýra, sem aldnir geta
þurft) og arakídonsýra
(ein af omega 6-
fitusýrunum) væru mik-
ilvægastar og voru þær
kallaðar F-vítamín
vegna vítamínsvirkni
sinnar. Þó getur lík-
aminn breytt línólsýrum
í arakídonsýru sem er
fjórómettuð. Ennfremur
eru tvær mjög fjöl-
ómettaðar fitusýrur,
báðar flokkaðar til
omega 3-fitusýra: EPA
og DHA. Þær eru í tölu-
verðu magni í fitu og í
fosfólípíðum t.d. lifrar, hjarta, sjón-
himnu augans, nýrna svo og blóðvökva
og almennt í fosfólípíðum líkamans.
Ekki virðist líkaminn geta efnasmíðað
þær og verðum við því að fá þær úr
fæðunni og er einfaldast að taka lýsi til
þess og gætu 5 g á dag nægt. Þessar
tvær síðasttöldu fitusýrur er eingöngu
að finna í sjávardýrafitu.
DHA er líka talið minnka glýser-
íðfitu í blóði. Þá er mögulegt að fitu-
sýruna línólsýru (tvíómettuð) vanti
meira í fæðið, en hún er mjög mikil í
sumum jurtaolíum en lítið í öðrum. Af
henni þurfum við víst minnst 10 g á
dag. Þá er því haldið fram að hollast
væri að af allri fitu sem við innbyrtum
væri þriðjungur mettaður, annan
þriðjungur einómettaður og loks þriðji
þriðjungurinn fjölómettuð fita. En
þetta er víst hægara sagt en gert.
Pálmi Stefánsson
efnaverkfræðingur.
Ást er…
… þegar hann fær
ekki staðist þig.
Velvakandi
Svarað í síma 5691100 frá 10–12
velvakandi@mbl.is
Félagsstarfeldriborgara
Aflagrandi 40 | Vinnustofa kl. 9,
gönguh. I kl. 10.30, vatnsleikfimi kl.
10.45, postulín kl. 13, félagsvist kl.
13.30, lestrarhópur kl. 14, jóga kl. 18.
Árskógar 4 | Smíði/útskurður/ boccia
kl. 9, handav. kl. 12.30, jóga kl. 13.30.
Bólstaðarhlíð 43 | Myndvefnaður kl. 9,
útskurður kl. 13, línudans kl. 13.30.
Bústaðakirkja | Samvera kl. 13. Föndr-
að og spilað við 11 ára börn úr Fossvogs-
skóla, Kristjana Skúladóttir syngur.
Dalbraut 18-20 | Vinnustofa kl. 9, fé-
lagsvist kl. 14.
Dalbraut 27 | Handavinna kl. 8-16,
bingó kl. 13.30. Listamaður mánaðarins.
Digraneskirkja | Leikfimi ÍAK kl. 11.
Helgistund, söngur, Erla Bergmann.
Félag eldri borgara, Reykjavík | Skák
kl. 13, félagsvist kl. 20. Félagsfundur
(opið hús) föstud. 22. okt. kl. 13.
Félagsheimilið Boðinn | Samverustund
kl. 14.
Félagsheimilið Gjábakki | Leikfimi kl.
9.15, gler- og postulín kl. 9.30, leiðb. í
handavinnu frá kl. 10, jóga kl. 10.50 og
alkort kl. 13.30.
Félagsheimilið Gullsmára 13 | Jóga,
myndlist og tréskurður kl. 9.30, ganga
kl. 10, silfursmíði kl. 13, boccia kl. 14,
jóga kl. 18. Vetri fagnað á morgun kl. 14.
Félagsstarf eldri borgara, Garðabæ |
Trésmíði/tréskurður kl. 9, Reykjanesferð
FEBG kl. 10 frá Jónshúsi. Vatnsleikfimi
kl. 12, bútasaumur, karlaleikfimi og opið
hús í kirkjunni kl. 13, boccia kl. 14, Bón-
usrúta kl. 14.45, línudans kl. 16.15.
Félagsstarf Gerðubergi | Vinnustofur
opnar kl. 9-16.30, m.a. glerskurður og
perlusaumur, stafganga kl. 10.30.
Grafarvogskirkja | Opið hús kl. 13.30,
helgistund, handavinna og spilað.
Hraunsel | Rabb kl. 9, qi-gong og mynd-
mennt kl. 10, leikfimi kl. 11.30, brids kl.
12.30, gler kl. 13.
Hvassaleiti 56-58 | Lífsorkuleikfimi kl.
8.30, 9.30 og 10.30, bútasaumur kl. 9,
myndlist kl. 13 og helgistund kl. 14,
prestur sr. Ólafur Jóhannsson. Stóla-
leikfimi kl. 15. Böðun fyrir hádegi.
Hæðargarður 31 | Við Hringborðið
8.50, Stefánsganga og listasmiðjan kl. 9,
tíurnar og spænska kl. 10, framhalds-
saga kl. 10.50, hláturjóga kl. 13.15, tölvu-
leiðbeiningar kl. 13.30, verslunarferð
12.40, bókabíll 14.15, perlufestin kl. 16.
Íþróttafélagið Glóð | Línudans í Kópa-
vogsskóla, hópur I kl. 14.40, hópur II kl.
16.10, hópur III kl. 17. 40. Pútt við Kópa-
vogslæk kl. 17.
Korpúlfar Grafarvogi | Bingó á morgun
kl. 13.30 á Korpúlfsstöðum.
Langahlíð 3, félagsmiðstöð | Postu-
línsmálun kl. 9, vísnaklúbbur, kl. 9.15,
leikfimi kl. 11, handverksstofa kl. 13, opið
hús brids/vist 13.
Laugarból, Íþr.hús Ármann/Þróttur |
Leikfimi kl. 12.
Norðurbrún 1 | Frístundastarf fyrir íbúa
Norðurbrúnar kl. 13-16, vinnustofa í út-
skurði opin.
Safnaðarh. Kirkjuhvoll, Garðabæ |
Kyrrðarstund kl. 12. Opið hús, spilað,
saumað og prjónað kl. 13.
Vesturgata 7 | Aðstoð v/böðun, handa-
vinna kl. 9.15, spurt og spjallað, leshópur
og spilað kl. 13.
Vitatorg, félagsmiðstöð | Smiðja,
bútasaumur og gler kl. 9, morgunstund
kl. 9.30, leikfimi kl. 10.15, framhs. kl.
12.30, handav. kl. 13, félagsvist kl. 14.
Karlinn á Laugaveginum lék áals oddi, þegar ég hitti hann
núna í vikunni. Hann hristi höf-
uðið yfir Jóhönnu og Steingrími,
en lá gott orð til Ögmundar.
„Hann er karl í krapinu og ætlar
að strika út skuldirnar mínar með
einu pennastriki,“ sagði karlinn,
og bætti við:
Hann reynir að vera réttlátur
þó rauður í gegn hann sé
og svo er hann alltaf örlátur
á annarra manna fé.
Það var næðingur á Skólavörðu-
holtinu er Sigrún Haraldsdóttir hitti
kerlinguna þar í gær sem sagði:
Nú löt er ég við þetta leiðinda gauf
og lífsgleðin frá mér er sloppin,
um holtið með ógleði drattast ég dauf
og dreymir um hita í kroppinn.
Pétur Blöndal pebl@mbl.is
Vísnahorn
Enn af karli og kerlingu