Morgunblaðið - 31.01.2011, Blaðsíða 15

FRÉTTIR 15Erlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 31. JANÚAR 2011
ódýrt alla daga
Daloon vorrúllur, 3 tegundir
679kr.pk.
Örn Arnarson
ornarnar@mbl.is
Atburðarásin í Egyptalandi kann að
marka endalok þrjátíu ára valdatíðar
Hosni Mubaraks, forseta landsins.
Ákvörðun forsetans um að reka rík-
isstjórn sína og skipa aðra, ásamt því
að lofa stjórnar- og efnahagsumbót-
um, sem kynnt var á föstudagskvöld-
ið, varð ekki til þess að draga móðinn
úr þeim mikla fjölda manna sem
mótmæla stjórnarfarinu og krefjast
lýðræðis og frjálsra kosninga. For-
setinn skipaði í fyrsta sinn varafor-
seta um helgina, Omar Suleiman.
Financial Times leiðir að því líkum
að það hafi verið gert að kröfu hers-
ins og þykir skipunin vera til marks
um að forsetinn sé á útleið.
Staðan virðist því vera þannig að
ekkert muni stöðva mótmælin annað
en valdbeiting hers og lögreglu á
komandi dögum. Slíkt gæti auðvitað
haft ófyrirséðar afleiðingar og yrði
síst til þess að lægja öldurnar til
frambúðar.
Upphafið að nýjum tímum
Financial Times hefur eftir Jon
Alterman, rannsóknarstjóra hjá
bandarísku hugveitunni Center for
Strategic and International Studies,
að helgin marki upphafið að endalok-
unum hjá Mubarak. Hins vegar geti
enginn spáð hvað muni taka við: Nýr
einræðisherra, glundroði eða ein-
hverskonar vegferð í átt að lýðræði.
Hjarta mótmælanna er við Tahir-
torg í miðborg Kairó og þar hafa
þúsundir mótmælendanna haldið sig
síðastliðna sex daga og virt útgöngu-
bann forsetans að vettugi. Mohamed
ElBaradei, friðarverðlaunahafi Nób-
els og einn af leiðtogum stjórnarand-
stöðunnar, ávarpaði mótmælendur
seinni partinn í gær og sagði að nú
yrði ekki aftur snúið og valdatíð
Mubaraks væri lokið. ElBaradei fer
fyrir samtökum ýmissa stjórnarand-
stöðuafla, þeirra meðal Múslímska
bræðralagsins en starfsemi samtak-
anna er bönnuð í landinu.
Á sama tíma og mótmælin magn-
ast ríkir skálmöld víðsvegar í land-
inu. Skriðdrekar og hermenn eru á
götum úti í höfuðborginni og eftir að
útgöngubann tók gildi í gær flugu
herþotur og þyrlur yfir borginni.
Fram til þess hefur herinn ekki beitt
sér gegn borgurum og mótmælend-
um heldur reynt að viðhalda reglu og
sporna við glundroða. Orðrómur er
uppi um að óeinkennisklæddir með-
limir öryggislögreglu forsetans
reyni að stuðla að glundroða og
óvissu til þess að mótmælendur og
borgarar reyni fyrst og fremst að
verja eigur sínar og öryggi fjöl-
skyldna sinna. Hermt er að klerka-
stjórnin í Íran hafi beitt svipuðum
meðulum þegar mótmælaalda gegn
stjórnarfarinu gaus upp í fyrra.
Upphafið að endalokum
valdatíðar Hosni Mubaraks
Reuters
Samstaða Hjarta mótmælanna er á Tahir-torgi í miðborg Kairó. Þúsundir manna voru við torgið í gærkvöldi.
 Ekki verður aftur snúið segir ElBaradei  Ólga og óvissa framundan í Egyptalandi
Að minnsta kosti
tíu manns fórust
og á þriðja tug
slösuðust þegar
tvær lestir skullu
hvor á aðra ná-
lægt þýsku borg-
inni Magdeburg í
austurhluta
Þýskalands í
gær. Mikil þoka
var á svæðinu þegar farþegalest og
vöruflutningalest skullu saman.
AP-fréttastofan segir að árekst-
urinn hafi verið svo kröftugur að
farþegalestin hafi farið af lestar-
teinunum. Á fimmta tug manna
voru í farþegalestinni þegar árekst-
urinn átti sér stað. Um 200 lög-
reglu- og slökkviliðsmenn unnu að
björgunarstörfum við slysstaðinn í
gær en ljóst er að þetta er eitt
versta lestarslys í sögu Þýskalands.
Unnið er að rannsókn slyssins en
samkvæmt Sky-fréttastofunni er
talið að önnur lestin hafi ekki virt
stöðvunarmerki áður en lestirnar
skullu saman.
Að minnsta kosti tíu
fórust og tugir slös-
uðust í lestarslysi
Frá slysstað í gær.
Samkvæmt nýjustu tölum kusu ríf-
lega 99% þeirra sem tóku þátt í
kosningunum í suðurhluta Súdans
um aðskilnað og stofnun nýs ríkis.
Kosningarnar fóru fram 9.-15. jan-
úar og munu niðurstöðurnar
liggja endanlega fyrir á næstu vik-
um. Í ljósi hversu afgerandi úrslit
kosninganna stefna í að verða er
fátt sem getur komið í veg fyrir
að Suður-Súdan öðlist sjálfstæði
en gert er ráð fyrir að öllu
óbreyttu að landið lýsi yfir sjálf-
stæði hinn 9. júlí næstkomandi.
Omar al-Bashir, forseti Súdans,
hefur lýst því yfir að hann muni
virða niðurstöðu kosninganna en
þær voru hluti að friðarsam-
komulagi um endalok borg-
arastyrjaldarinnar í landinu sem
stóð yfir frá 1983 til 2005. Talið er
að um tvær milljónir manna hafi
látið lífið í átökunum.
99% kusu sjálf-
stæði Suður-Súdans
Yfirgnæfandi meirihluti Íra vill
semja á ný um skilmála neyðarláns-
ins sem Evrópusambandið og Al-
þjóðagjaldeyrissjóðurinn veittu
stjórnvöldum fyrr í vetur þegar ein-
sýnt var að þau gætu ekki fjár-
magnað sig með hefðbundnum
hætti. Þetta kom fram í skoð-
anakönnun sem birtist í blaðinu
Sunday Independent í gær. Sam-
kvæmt henni vilja 82% aðspurðra
kjósenda að samið verði upp á nýtt
um skilmálana.
Neyðarlánið stefnir í að verða
eitt helsta málið í aðdraganda þing-
kosninganna sem haldnar verða í
lok næsta mánaðar.
Enda Kenny, leiðtogi Fine Gael
sem er stærsti stjórnarandstöðu-
flokkurinn, fundaði með Jose
Manuel Barroso, forseta fram-
kvæmdastjórnar ESB, á dögunum
og tjáði honum að ef hann kæmist
til valda myndi hann beita sér fyrir
endurupptöku lánasamningsins.
Skoðanakannanir benda til þess að
Fine Gael og Verkamannaflokk-
urinn beri sigur úr býtum í kosn-
ingunum og myndi samsteypu-
stjórn í kjölfarið.
Írland Enda Kenny, leiðtogi Fine Gael.
Mikill meirihluti Íra
vill endursemja
Hillary Clinton, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, lýsti því yfir í gær
að stjórnvöld í Washington ætl-
uðust til þess að mótmælin myndu
leiða til frjálsra kosninga í landinu
og að stjórn landsins myndi í rík-
ara mæli starfa í umboði fólksins.
Þrátt fyrir kurteislegt orðalag
felur yfirlýsing utanríkisráðherr-
ans það í sér að bandarísk stjórn-
völd munu ekki verja stöðu Hosni
Mubaraks í því flókna tafli sem er
framundan. Washington Post segir
ennfremur frá því að Barack
Obama, Bandaríkjaforseti, hafi
verið í sambandi við þjóð-
arleiðtoga í Evrópu og Miðaust-
urlöndum um helgina þar sem
hann kallaði eftir hjálp við að
stuðla að friðsamlegum umbreyt-
ingum í Egyptalandi í átt til lýð-
ræðis. Segir blaðið að inntak er-
indis Obama í þessum viðræðum
hafi verið að koma verði í veg fyrir
ofbeldi í landinu en að sama skapi
tryggja lýðræðisleg réttindi.
Leiði til frjálsra kosninga
BANDARÍKIN OG EGYPTALAND