Ný saga - 01.01.1999, Blaðsíða 83

eftir alla þá fjarstæðu sem búið var að segja
um mormóna í Utah. Ég þorði varla að líta á
karlmennina, þetta er alveg satt, og alls ekki
að fara út á kvöldin. Ég var þar í þrjá mánuði
og ég hefi aldrei lifað rólegri nætur, aldrei
kynnst betra fólki og heilbrigðara, öllu þeirra
starfi er stjórnað af kirkjunnar mönnurn.
Auðvitað finnst mér trúarbrögðin sjálf vera
eins heimskuleg og flest önnur trúarbrögð en
ekkert verri samt ...
Mormónar eru löghlýðnir, næstum urn of
fannst mér þegar maður heyrir fólk tala um
að nú þurfi að drepa niður heilar þjóðir svo
að hinar geti haft frið. En þetta eru fleiri en
þeir, þegar rnaður ferðast um U.S.A. og
reyndar víðar, þá er æsingurinn svo nrikill í
fólki að ekki er hægt að korna nokkurri vit-
glóru inn á rnilli æsinganna. Þetta eru hræði-
leg öfl finnst mér, og ekki finnst mér að ls-
lendingar heirna rnundi verða betri ef um
stríð væri að ræða heima hjá ykkur eftir rit-
gerð að dæma sem ég las í Lögbergi nýlega og
tekin var úr sjálfu kirkjublaðinu, eftir sjálf-
an forseta æðstu menntastofnunar landsins.
„Allt fyrir ættjörðina“ og tekur til fyrirmynd-
ar 500 ára gamla háskóla. Þar er þetta hugtak
og reyndar margt annað senr orsakar stríð og
hörmungar. Þetta slagorð „ætljörðin“ allur
heimurinn ætti að vera okkar ættjörð, og allt
fólk eins og bræður og systur. Þetta er líka
rétt svo sem að því sé þannig varið, allir þjóð-
flokkar þykja öðrunr rneiri og montið og
mikilnrennskan keyrir fram úr öllu hófi.
Þegar ég var heima hjá ykkur þá var oft
sagt við mig að þetta er besta landið sem við
höfum og fallegasta undir sólinni. Ég er oft að
hugsa, skyldi Ferðafélag íslands hafa fólk í
þjónustu sinni sem talar svona við ferðafólk.
Ef svo er, skal mig ekki furða þótt sumir hugsi
að íslendingar séu skrítið fólk. Þetta hugtak
eða hugsun gengur svo langt að sumum þjóð-
um finnst nauðsynlegt að flytja vopn og búð-
ir landa á milli í rnörg þúsund mílna fjarlægð,
ég veit ekki til hvers, ég held þeir viti það ekki
sjálfir. Ég vorkenni þeim löndurn sem geyma
slíkan varning t.d. frönsku þjóðinni. Ég veit
hvernig mér líður þegar ég heyri herlúðurinn
hér úti og hundruð af hraustustu drengjum
eru á hergöngu hér um allt. Þessir hersöngvar
fara í gegnum merg og bein, ég set hnífinn og
hefi yfir kvæðið íslenska „Ég veit eitt hljóð
svo heljar þungt“. Enginn veit nerna þeir sem
reyna hvað það er að ala upp góð og hraust og
gáfuð börn og sjá aldrei fram á annað en að
þeinr verði hent út í þessa heljarslóðarorustu.
Margur spyr, og allir hugsa hvað er annars
rangt við heiminn? Ég held ég viti það að
sumu leyti, og það er, að við konur gerum
ekki skyldu okkar. Ég sagði ykkur það í út-
varpserindi mínu þegar ég var í12 Reykjavík.
Konur eiga að vera við heimsvöldin, og vera
sjálfstæðar en ekki gera allt sem karlmennirn-
ir segja okkur að gera.
Ykkur þykir kannski ég taka nokkuð djúpt
í árinni, nei ég skal segja ykkur ég hlustaði á
fyrirlestur hjá stúlku sem var á friðarþingi
unglinga í Evrópu. Ég minntist á þetta við
hana. Hún féllst á það að gott væri að konur
létu rneira til sín taka í friðarmálum. En illa
líst mér nú samt á framtíðina ef stórþjóðir
kjósa sér herforingja fyrir forseta.13
Þegar ég kom frá Utah urn árið 1940 þá var
stór sýning í Californía San Francisco. Ég fór
þangað með vinstúlku rninni Jóhönnu Jónas-
dóttur frá Stóru-Völlum í Eyjafirði. Þar voru
ýmsar þjóðir að selja mat. Hver þjóð hafði
veitingastaði og með dálitlum þjóðlegum blæ.
Islendingatjald var þar ekkert, svo við tókurn
því næst besta, fórum til „norway house“
norska húsið. Ég fór að hnýsast í hannyrðir
sem ég sá í einu horninu, við kunnum vel við
okkur þarna, og þeir höfðu bréfservíettur á
borðinu með norska flagginu á. Ég segi við
Jóhönnu mikið langar mig að kaupa fáeinar
af þessum servíettunr (pentudúkum) því ég
átti vinstúlku í Minnisoda sem ég ætlaði að sjá
á heimleiðinni, hún er norsk. Svo ég geng til
hennar og spyr hvort hún vilji ekki selja mér
svo sem dúsin af þessum servíettum. Hún
spyr mig hvort ég sé norsk. Nei ég er íslensk.
Jæja, hún bara kernst við og fór nærri því að
gráta, kyssti okkur og faðmaði að sér svo inni-
lega, blessuð manneskjan, og segir þú rnátt
taka eins margar servíettur og þú vilt við höf-
urn svo mikið af þeirn, svo þekkti ég íslending
sem er besta manneskjan sem nokkurn tíma
hefur lifað. Ég hefi aldrei fengið eins góðar
viðtökur neinstaðar eins og í þetta sinn. Svo
ég var nú forvitin að vita hver þessi mann-
eskja var. Hún segir þá og er rnjög klökk
Mynd 6.
Halldóra (Lóa) á
íslenskum búningi
við rokkinn.
81