Morgunblaðið - 09.06.2011, Qupperneq 21
UMRÆÐAN 21
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 9. JÚNÍ 2011
Þessa dagana fer
fram mikil umræða
um sjávarútvegsmál á
Alþingi. Einkum er
tekist á um hvort við-
halda eigi algjörlega
óbreyttu kvótakerfi í
sjávarútvegi með til-
heyrandi mismunun
og mannréttinda-
brotum eða þá að
breyta því lítillega og
festa í sessi næstu áratugina. Sjálf-
stæðis- og Framsóknarflokkur
mega ekki auk nokkurra þing-
manna Samfylkingarinnar heyra á
það minnst að gerðar verði neinar
breytingar á kerfi sem mikil ósátt
ríkir um. VG og Samfylkingin boða
smávægilegar breytingar á kvóta-
kerfinu sem fela fyrst og fremst í
sér aukna skattheimtu og að smám
saman muni á næstu 15 árum jafn-
ræði ríkja til nýtingar á 15% af
sameiginlegri fiskveiðiauðlind
landsmanna. Þeir sem hafa fengið
umrædd forréttindi að sameig-
inlegri auðlind landsmanna fá síðan
sérstakan „rétt“ á framlengingu á
samningum í 8 ár til viðbótar við
umrædd 15 ár.
Frumvarp ríkisstjórnarinnar er
langt frá því að tryggja jafnræði og
ganga í átt að þeim fyrirheitum
sem flokkarnir gáfu kjósendum í
aðdraganda síðustu kosninga. Rót-
tækt frumvarp Hreyfingarinnar
endurspeglar hins vegar málflutn-
ing stjórnarliða fyrir síðustu kosn-
ingar og óumdeilt er að fjárhags-
legur aðskilnaður veiða og vinnslu
mun bæta mjög hag sjómanna og
tryggja jafnræði í fiskvinnslu.
Engin umræða er á þinginu um
sjálfar forsendur kvótakerfisins og
árangur þess við að ná fram upp-
runalegum mark-
miðum. Heildar-
botnfiskafli er
helmingurinn af því
sem hann var fyrir
tveimur áratugum og
þorskaflinn er innan
við þriðjungur af því
sem upprunaleg mark-
mið kerfisins áttu að
skila á land. Það blasir
við hverjum heilvita
manni að það er alger
fásinna að festa kerfi í
sessi sem skilar stöðugt færri
sporðum á land og sérstaklega þeg-
ar það er tekið með í reikninginn
að kerfið krefst gríðarlegs eftirlits-
kostnaðar.
Í stað gagnrýninnar umræðu er
hún lituð af innihaldslausum frös-
um um t.d. gríðarlegar tækni-
framfarir. Staðreyndin er sú að
togaraflotinn er orðinn eldgamall
og jafnvel eldri en kerfið sjálft og
það eru jafn margir sjómenn á
skipunum og áður. Það eina sem
hefur breyst er að skipum hefur
fækkað vegna þess að veiðiheim-
ildir hafa verið dregnar saman
jafnt og þétt.
Það felast gríðarleg tækifæri í að
skoða kerfið frá grunni og auka
frelsið í greininni þar sem fyrsta
vers væri að auka verulega veiði-
heimildir, taka fisktegundir út úr
kvóta og gefa handfæraveiðar al-
frjálsar.
Umræða á villigötum
Eftir Sigurjón
Þórðarson
Sigurjón Þórðarson
» Það felast gríðarleg
tækifæri í að skoða
kerfið frá grunni og
auka frelsið í greininni.
Höfundur er formaður Frjálslynda
flokksins.
Hvað er að gerast í
öldrunarmálum á Ís-
landi í dag, er það
þetta sem við viljum?
Ég er að vinna fyrir
aldraða og það er gott
að vinna þá vinnu,
sem er að breytast til
hins verra finnst mér.
En hvernig er hægt
að laga það?
Það má ekki fækka
fólki sem er að vinna þessa vinnu,
við erum líka að sinna félagslegum
þörfum einstaklingsins sem verið er
að skerða með því að fækka fólki á
vöktum eins og búið er að gera á
vinnustað mínum.
Hver er stefnan hjá okkur, að
veita sem minnsta þjónustu? Ekki
trúi ég því.
Við sem erum að sinna þessu
starfi í dag eigum eftir að eldast og
við viljum ekki fá þessa þjónustu
sem er í boði í dag, það þarf að
bæta hana.
Ég hef verið að
hugsa hvort ein-
staklingur sem er aldr-
aður eigi ekki að fá
sömu þjónustu og fatl-
aður, oft er sú skerð-
ing sem aldraður er
með ekki ósvipuð þeim
fatlaða. Mér finnst að
við séum að fara undir
lágmarks viðmið-
unarmörk gagnvart
þeim aldraða.
Einnig kemur upp í
huga minn að margir
eru búnir að vinna lengi með öldr-
uðum og líkar vinnan vel, en gefast
upp á að vinna þessa þungu, en
skemmtilegu vinnu, út af álagi, því
þá gefur líkaminn sig og þá kemur
að því að við endum á að fara í
veikindafrí sem er hjá mörgum í
meira en ár. Kostar það ekki meira
en að hafa vel mannað?
Mín spurning er sú; hvað er
langt síðan viðmiðunarmörkin inn á
hjúkrunarheimili voru gerð, er
þetta það gamalt að nýja vist-
unarmatið samsvari sér ekki?
Eru deildirnar mannaðar þannig
að einstaklingurinn sé fær um að
hugsa um sig sjálfan, eða algjörlega
ófær um að hugsa um sig sjálfan?
Flestallir sem koma inn eru það illa
á sig komnir að þeir þurfa mikla
aðstoð.
Hvað getum við gert, bæði við
sem erum að vinna fyrir aldraða og
þeir sem stjórna þessu landi, er það
þetta sem við viljum?
Það væri gott að heyra sjónarmið
fleiri sem vinna við þjónustu aldr-
aðra og aðstandendur þeirra, það
verður að laga þetta og gera líf
aldraðra betra og starf þeirra sem
vinna fyrir þau viðunandi.
Eftir Guðrúnu
Magnúsdóttur
Guðrún Magnúsdóttir
»Mér finnst að við
séum að fara undir
lágmarks viðmiðunar-
mörk gagnvart þeim
aldraða.
Höfundur er félagsliði og starfsmaður
á öldrunarstofnun.
Um öldrunarmál
Stórhöfða 21, við Gullinbrú, s. 545 5500
www.flis.is • netfang: flis@flis.is
lím og fúguefni
Skólavörðustíg 21, Reykjavík
sími 551 4050
Mikið úrval af
fallegum
rúmfatnaði
BRIDS
Umsjón Arnór G.
Ragnarsson| norir@mbl.is
Aðalfundur BR
Boðað er til aðalfundar Brids-
félags Reykjavíkur hinn 15. júní
2011.
Fundurinn verður haldinn í
Síðumúla 37 kl. 18:00. Dagskrá
fundarins er eftirfarandi:
Aðalfundarstörf skv. 5. gr. laga
Bridsfélags Reykjavíkur.
Eftirfarandi tillögur um laga-
breytingar hafa komið fram og
verða afgreiddar á fundinum.
Tillaga um fækkun stjórnar-
manna úr fimm í þrjá.
Tillaga um að breyta boðun að-
alfundar.
Eldri borgarar Hafnarfirði
Þriðjudaginn 7. júní var spilað á
15 borðum hjá FEBH (Félag eldri
borgara í Hafnarfirði), með eftir-
farandi úrslitum í NS:
Sigurður Emilss. – Sigurður Njálsson 374
Jóhann Benediktss. – Erla Sigurjónsd.
364
Oliver Kristófersson – Magnús Oddsson
359
Örn Einarsson – Óskar Ólafsson 356
Stígur Herlufsen – Sigurður Herlufsen
319
AV.
Óli Gíslason – Sverrir Jónsson 573
Ragnar Björnss. – Oddur Halldórsson
558
Kristj. Þorlákss. – Steinmóður Einarss.
548
Sturlaugur Eyjólfss. – Birna Lárusd. 346
Anton Jónsson – Ólafur Ólafsson 317
Oft gerist það að við
upplifum okkur um-
komulaus í þessum
heimi og jafnvel hrein-
lega yfirgefin. Í slíku
ástandi eða þegar
þannig tilfinningar
sækja á er gott að hafa
orð frelsara heimsins,
Jesú Krists, í huga þar
sem hann segir: Hjarta
yðar skelfist ekki. Í
heiminum hafið þér þrenging. En
verið hughraust því ég hef sigrað
heiminn. Og ég mun vera með ykkur
alla daga allt til enda veraldar.
Andi Guðs
Hann lofaði að skilja okkur ekki
eftir munaðarlaus. Heldur senda
okkur heilagan anda sinn til að leiða
okkur og styðja, minna okkur á rétt-
læti og sannleika. Hjálpa okkur að
komast af og hvetja okkur til góðra
verka. Það er andi sem vill okkur
allt hið besta, andi fyrirgefning-
arinnar sem uppörvar okkur og
styður. Andi sem líknar og læknar,
andi sem gefur líf og megnar að við-
halda því um eilífð. Þetta er sami
andinn og velti steininum frá gröf-
inni forðum. Andinn sem reisti Jesú
upp frá dauðum.
Andi friðar
Og Jesús Kristur sagðist gefa
okkur frið í hjarta, sinn frið sem
enginn og ekkert myndi ná að hafa
af okkur. Sá friður er ekki eins og sá
endalausi ófriður sem heimurinn
býður upp á. Öðru nær. Þetta er
friður sem er æðri öllum skilningi.
Dýpri, víðari og hærri.
Verum því ekki
áhyggjufull um líf okk-
ar því að enginn getur
með áhyggjum aukið
spönn við aldur sinn.
Og höfum hugfast að
enginn þiggur líf af
eigum sínum, þótt auð-
ugur sé.
Andi lífsins
Leyfum algóðum
Guði að anda á okkur
ferskum blæ anda síns
svo við fáum notið og hreinlega
komist af. Elskum hvert annað, eins
og okkur ber að gera, svo ljómi kær-
leikans fái stafað geislum sínum yfir
líf okkar allt og þeirra sem á vegi
okkar verða.
Gleðjumst og fögnum yfir lífinu
og gerum óskir okkar og bænir
kunnar Guði.
Lifum honum í þakkargjörð svo
að hvert okkar fótmál, andardráttur
og æðarslag verði sem samfelld lof-
gjörð til lífsins og þess góða Guðs
sem lífið gefur og einn megnar að
viðhalda því um eilífð.
Því er sannarlega ástæða til þess
að gleðjast og fagna.
Gleðilega hvítasunnu!
Eftir Sigurbjörn
Þorkelsson
Sigurbjörn Þorkelsson
» Leyfum algóðum
Guði að anda
á okkur ferskum
blæ anda síns svo
við fáum notið og
hreinlega komist af.
Höfundur er rithöfundur.
Verðum ekki skilin
eftir munaðarlaus
Í kjaraviðræðunum
fór ekki framhjá nein-
um að SA stóðu vörð
um útgerðina. Ekki
yrði skrifað undir
kjarasamninga nema
fyrst væri samþykkt
óbreytt kvótakerfi.
Svo kom hótun um að
ekki væri hægt að
semja yrði Icesave
fellt í þjóðar-
atkvæðagreiðslunni. Þetta síðasta
held ég að hafi gert útslagið með
að Icesave var fellt. Þjóðin var
einfaldlega búin að fá upp fyrir
haus af þessum samtökum og ASÍ.
Nú er búið að semja til þriggja
ára og um 50.000 eingreiðslu 1.
júní. Vinnufriður í þrjú ár er
ómetanlegur fyrir þá sem reka
fyrirtæki í því erfiða ástandi sem
nú er. Launþegar eru líka vissu-
lega verðir eingreiðslunnar fyrsta
júní. Þann sama dag er greidd
27.000 kr. orlofsuppbót. Til sam-
ans gerir þetta með lauantengdum
gjöldum um 100 þús. kr. á laun-
þega. Þannig greiðir 20 manna
fyrirtæki 1. júní tveimur millj-
ónum meira í laun en við venjuleg
mánaðamót. Ekki léttir þessi við-
bót innheimtuna, þegar flestir eru
að safna fyrir virðisaukaskatt-
inum, sem eins gott er að greiða
skilvíslega 5. júní. Það er nefni-
lega 1% sekt fyrir hvern dag fram
yfir gjalddaga.
Illskiljanlegt er að SA hafi sam-
ið um eingreiðsluna 1. júní og ekki
1. júlí, sem hefði létt mörgum róð-
urinn. Illskiljanlegt
með tilliti til þess að
hjá SI starfa margir
sem til skamms tíma
hafa rekið fyrirtæki
og ættu að skilja
ástandið, en virðast
gjörsamlega úr takti
við raunveruleikann
að reka fyrirtæki. Það
fer ekki hjá því að
maður velti fyrir sér
samtök hverra SI og
SA séu. Ekki minnist
ég þess að neitt hafi
heyrst frá samtökunum, þegar
AGS hækkaði stýrivexti úr 12 í
18% strax eftir hrun eða að sam-
tökin hafi spornað á móti þeim ok-
urvöxtum sem iðnaðurinn hefur
búið við frá hruni. Hvað skyldi
vaxtaokrið hafa sett mörg fyr-
irtæki á hausinn á sama tíma og
helst hefði þurft að koma hjólum
atvinnulífsins á snúning?
Svo eru það ólöglegu gengisl-
ánin sem bankarnir draga fram í
rauðan dauðann að leiðrétta. Boð-
ið hefur verið upp á svokallaða
Beina braut (BB), sem byggist á
því að breyta gengislánum í ís-
lenskar krónur gegn einhverri
ívilnun. Ekki er hægt að sjá hvort
komi sér betur BB eða gengisleið-
rétting fyrr en eftir enn einn
dómsúrskurðinn í haust. BB rann
út 1. júní. Á meðan græða bank-
arnir og erlendu kröfuhafarnir á
vaxtamun, því mörg fyrirtæki
verða að brúa bilið á yfirdráttar-
vöxtum. Væri ekki verðugt verk-
efni fyrir SI að þrýsta á að frá
þessu verði gengið í stað þess að
eyða allri orkunni í ESB og kvót-
ann, sem er verkefni stjórnmál-
anna. Ég hef áður velt því upp,
hvort ekki sé kominn tími til að
iðnaður og verslun stofni samtök
til að berjast fyrir hagsmunum
sínum. Líkt og Félag íslenskra
iðnrekenda hér áður fyrr barðist
t.d. fyrir tollaleiðréttingum á
hráefni til iðnaðarins. Félagið
gæti gæti líka flett ofan af því
hvernig staðið hefur verið að nið-
urfellingu skulda og „sölu“ fyr-
irtækja. Það er óneitanlega pirr-
andi fyrir ýmsa sem staðið hafa í
skilum að vita til þess að sam-
keppnisaðilar hafa fengið mörg
hundruð milljónir felldar niður.
Lífeyrissjóðsskuldum jafnvel
breytt í hlutafé fyrir utan svo
þau fyrirtæki, sem lífeyrissjóð-
irnir hafa tekið yfir og reka í
samkeppni við einkafyrirtæki. Er
ekki komið meir en nóg?
Eftir Sigurð
Oddsson »… hjá SI starfa
margir sem hafa
rekið fyrirtæki og ættu
að skilja ástandið, en
virðast gjörsamlega úr
takti við raunveruleik-
ann að reka fyrirtæki.
Sigurður Oddsson
Höfundur er verkfræðingur
og iðnrekandi
SI og SA - Samtök hverra?