Líf og list - 01.02.1951, Qupperneq 12

* LEIKLIST ★
ÞJÓÐLEIKHÚSIÐ:
Flekkaðar hendur
eftir Jean-Paul Sartre
Leikstjóri: Lárus Pálsson
Flckkaðar hendur er ótvírætt bczta
lcikritið, scm Þjóðleikhúsið hefur tckið
til mcðfcrðar fram að þessu, auk þcss
hcfur varla sczt bctri lcikur þar. Fyrir
þctta á bæði Þjóðlcikhúsið og þcir mcnn,
scm að því standa mikið hrós skilið.
Það vandamál, scm lcikritið fjallar um,
varðar alla alvarlega þcnkjandi mcnn,
annars hefur cfni lcikritsins vcrið svo
rækilcga rakið í dagblöðum bæjarins, að
ég tcl það óþarft að gcra nokkra frckari
grein fyrir því hér.
Lárus Pálsson hefur annazt lcikstjórn-
ina, og það verður ckki annað sagt cn
að hann hafi leyst það starf vel og
vandlega af hendi.
Loftur GiiSmundsson og Þórhallur
Þorgilsson hafa þýtt leikritið á íslcnzku.
Þcssir góðu hálsar hafa fundið hjá sér
einhvcrja óskiljanlcga þörf til þcss að
stinga skítinn út úr sauðahúsi Sartrcs —,
cn árangurinn af þcssari hrcinsunarvið-
leitni þcirra cr þcss valdandi, að gróf-
ustu, cn jafnframt þýðingarmestu til-
svörin vcrða flatncskjidcg og hátíðlcga
innantóm og minna einna mcst á hræsn-
isfullan klcrk í prcdikunarstóli. Á cin-
um stað segjr t. d. Slick (lcikinn af
Jóni Sigurbjörnssyni): „Ég bcr cngan
kala til þín,“ Slick, þcssi náungi, scm
bæði samkvæmt uppruna sínum og upp-
cldi á að tala óhcflað almúgamál (argot)
bcra cngan „kala“ til Hugos. Yfirleitt
gætir of mikillar skinhclgi í allri þýð-
ingunni — hendur Sartrcs cru aftur á
móti á kafi í hráum verulcikanum, þær
cm útataðar í skít, cn hendur þcssarra
snyrtimanna eru ckki einu sinni flckk-
aðar, því að þeir hafa gcrt sér far um
að þvo þær áður. Þrátt fyrir þcssa erfið-
leika hcfur lcikstjóranum og lcikurum
tckizt að blása lífi í þcssa andvana þýð-
ingu.
Gunnar Eyjólfsson leikur Hugo, að-
alblutvcrkið, af næmum skilningi og
fölskvalausn cinlægni. Þcssi ungi, ábuga-
Jcan-Paul Sartre
sami leikari bcfur cinnig svo mikla Icik-
tækni, að furðu sætir: Látbragðið er
létt, hreyfingarnar óþvingaðar og cíli-
legar, rödd skýr og vinnuglcðin ótak-
mörkuð, enda cr það ckki sízt þýðingar-
13
mikið. Ósjálfrátt verða menn þcss á-
skynja, að hér sé réttur maður á rétt-
um stað. Sá, sem þetta ritar, var svo
heppinn að sjá „Les Mains Sales“ í
París og gctur sagt Gunnari það til
lofs, að franski starfsbróður hans,
Francois Péricr, scm lék Hugo þar, gcrði
hlutvcrki sínu alls ckki betri skil cn
hann. Gunnar virðist vcra tilvalinn í
þctta hlutverk, því að hann hefur þá
fágun og framkomu, sem borgaraleg
mcnnttin vcitir.
Frú Herdis Þorvaldsdóttir cr Jcssica,
kona Hugos. Ég minnist ckki að hafa
séð jafn skemmtilegan, léttan og fyrir-
hafnarlítinn lcik hjá frúnni. Þctta hlut-
vcrk cr alvcg sniðið fyrir hana.
Gcstur Pálsson —- cnda þótt hann
Iciki vel, þá tckur hann vcttlingatök-
um á hlutvcrki sínu. Gcstur er helzti
of fíngcrður og fyrirmannlegur maður
til þcss að gcta leikið pcnnan grófgáf-
aða, kaldrifjaða, cn þó mannlcga vcrka-
lýðslciðtoga. André Luguet, sent lék
Hocdcrcr í París, sýndi karlmannlcgri
staðfestu og mciri sannfæringu en Gest-
ur. —
HólmfríÓur Pálsdóttir kemur hér í
fyrsta skipti fram á leiksviði cftir langt
leiknám erlendis. Því ntiður nær hún
ckki réttum tökum á hlutverki sínu,
túlkun hcnnar cr alltof cinhæf og blæ-
brigðalaus: einlægt sami tónninn og
sama stcllingin (handleggirnir niður
nteð síðunum.) Vonandi vcrður hún
valin f citthvcrt hlutvcrk, scm er bctur
við hennar hæfi.
Mcðfcrð aukahlutvcrkanna cr af-
bragðsgóð, sérstaklega þcjrra Jóns Sigur-
björnssonar, Haralds Björnssonar og
Ævars Kvarans.
Leiktjöldin cru vcl og smekklcga gcrð.
Halldór Þorsteinsson.
LÍF og LIST