Birtingur - 01.04.1956, Blaðsíða 8

tíminn virðist einkum hafa valið sér harm-
sögulegan farveg.
Hæstiréttur íslenzkra bókmennta dæmir
rétt vera:
Jakob Thorarensen: 18000.
Steinn Steinarr: 11000.
Og að lokum fimmta dæmi:
Davíð Stefánsson, Ný kvæðabók bls. 10: Tvö
erindi úr löngu kvæði sem nefnist Jónas Hall-
grímsson:
Við þráum öll að nema lífsins lög,
þann leyndardóm, sem jörð og himnar dylja.
Ég heyrði landsins leyndu hjartaslög,
sá logana, sem undirdjúpin hylja.
Svo las ég blóm um holt og heiðadrög.
Guð hjálpar þeim sem náttúruna skilja.
Á fjöllum hef ég fjörs og krafta notið
en fótlegg minn á jafnsléttunni brotið.
Hví skyldi sá er skáldsins köllun hlaut,
ei skyldur þess og yfirsjónir játa?
Og enga svíkur silfurhnappaskraut
jafn sárt og þá sem vildu mikið láta.
Er myrkur huldi mar og himinskaut,
var móðir ein sem heyrði barn sitt gráta,
og henni sem á he'ðust sumarkvöldin
gaf hjartað öll sín ljóð — í syndagjöldin.
Tómas Guðmundsson, Fljótið helga bls. 10: Tvö
erindi úr löngu kvæði sem nefnist Kvöldljóð
um draum:
Og enn í kvöld ég mæti sjálfum mér •—
Ég mæti ungum sveini er bát sinn dregur
í lága vík og litla fiska ber
á land og feng sinn grönnum höndum vegur.
Og þó að allt sé þögult kringum hann
og þokan geti komið fyrr en varir,
slíkt skelfir ekki skáld og draumamann
sem skyggnum þrettán vetra augum starir.
Því elfan — hún er æskuveröld hans.
Öll ástúð sú er bindur drengsins hjarta
við yndisleik og auðn síns fagra lands,
á upptök sín við fljótið tunglskinsbjarta.
í hyljum þess hann þekkir sérhvern stein,
hann þekkir öll þess hæðadrög og slakka,
og ber í minni sérhvert gras og grein
sem grænum armi vefur fljótsins bakka.
Hæstiréttur dæmir:
Davíð Stefánsson: 33220.
Tómas Guðmundsson: 18000.
Sem sagt: Davíð Stefánsson er allt að þv:
helmingi betra skáld en Tómas Guðmunds-
son. Davíð Stefánsson er jafnoki nóbelsverð-
launaskáldsins!
En hvernig stendur þá á þessum smekk-
lausa hortitt í ljóði hans um ljúfling íslenzkra
ljóða: „Guð hjálpar þeim isem náttúruna
skilja“? Hversvegna orkar þá ljóð hans á
mann eins og samhengislaus romsa lágkúru-
legustu spakmæla? Hversvegna örlar hvergi
á listrænni mynd eða markvissri notkun
orða? Hversvegna finnst manni þá Tómas
yrkja svona miklu betur: ....og litla fiska
ber — á land og grönnum höndum feng sinn
vegur“?
Vegna þess að sögnin um snillingshæfileika
Davíðs Stefánssonar er þjóðsaga! Megnið af
skáldskap hans rís ekki hærra en þokkalegur
alþýðukveðskapur, og það er fyrir þá sök að
hann er verðlaunaður margfalt á við vand-
aðri höfunda. Hann hefur náð vinsældum al-
mennings vegna þess að kveðskaparlag hans
samrýmist yfirborðslegum smekk — og þar
með skáldskaparsmekk íslenzks hæstaréttar
í listum.
Ég leyfi mér að aðvara háttvirt Alþingi
að fela oftar þeim mönnum, sem undanfarin
ár hafa farið með launamál íslenzkra lista-
manna, þetta mikilvæga úrskurðarvald um
íslenzk listgæði. Þeir hafa beitt því gegn hinni
lifandi list í þágu listar sem ber á sér dauða-
mörk andlegrar hrörnunar. Þeir eru fyrir
löngu orðnir berir að því að vera hættulegur
dragbítur á listræna framvindu. Burt með þá!
Annars eru þeir vísir til að setja höfunda
danslagatexta á hæsta styrk á næsta ári. Það
væri í fullkomnu samræmi við stefnu þeirra
— og þann ,smekk“ sem þeir aðhyllast.
6