Birtingur - 01.12.1963, Blaðsíða 60
fangelsum og útlegðardómum. Ef við játum að
skærasti blóminn úr meira en einni skáldakyn-
slóð hefur verið dæmdur þá sjáum við fyrir
okkur stríð gegn skáldskapnum sem er ofsalegra
en nokkru sinni fyrr í veraldarsögunni.
Við amerísku skáldin viljum að þetta sé geymt
í minni. Við vitum að Franco hefur ekki getað
drepið skáldskapinn og eins og áður blómgast
þokkinn, treginn, ástin og reiðin meðal hinna
dýrlegu nýju skálda á Spáni. En við viljum að
þessir glæpir, þetta stríð gegn óðnum geymist
vel 1 riti og varðveitist svo ekki gleymist i hin-
um sögulegu reikningsskilum. Ennfremur vilj-
um við ekki aðeins ná réttlæti heldur líka hefnd.
Við kysum áð Franco hrapaði fram af hamrinum
í Granada og yrði drifinn blóði eins og hinn
myrti bróðir okkar og við viljum að Franco rísi
upp aftur svo hægt sé að dæma hann til að sæta
áralangri vist í fangelsum og útlegð eins og
skáldskapurinn hefur mátt þola.
Hér er ekki farið fram á lítið, en þetta er ráð-
stefna vonarinnar.
Fyrir nokkru fór herra Kennedy ,á toppráðstefnu
í París og á heimleiðinni stanzaði hann aðeins
tvisvar. Fyrra skiptið í Madrid til að faðma
Franco að sér og gefa honum vopn og fé til að
halda áfram að gera Spánverja að píslarvottum.
Seinna skiptið stanzaði herra Kennedy til að
faðma Oliveira Salazar í Lissabon og fullvissa
hann um stuðning sinn við árangursríkt starf
hans að því að drepa Afríkumenn í Afríku og
fangelsa portógalla í Portúgal.
Okkur skáldum sem þjáumst og úthellum blóði
í þessu stríði valda þessi tvenn faðmlög beiskju.
Hér er um sorglegt skilningsleysi að ræða, al-
vöruþrungnust mistök á okkar öld. Að Franco
haldi áfram að sitja sinn blóðuga veldisstól, sé
verðlaunaður í stað þess að vera dreginn fyrir
dómstól og dæmdur, það er andstætt allri skyn-
semi. Þessi ráðstefna kemur saman til að fjalla
um þessi mistök, sem enn halda áfram, að segja
fri þjáningunum, sem ekki linnir, til að treysta
vonina og krefjast þess að Spánn endurheimti
frelsið.
Hinu langvinna svartnætti Franco verður að
ljúka. Það vonar ekki aðeins spánska þjóðin
•heldur baráttusveit alheimsskáldskaparins.
(Ræða sem hið mikla skáld frá Chile: Pablo Neruda
flutti á alþjóðaráðstefnu til að krefjast frelsis handa
Spáni, í Róm 13.—14. apríl 1962.) T. V. þýddi.
58
BIRTINGUR