Vera - 01.02.1991, Page 8

En svo geta línurnar breyst. Hve-
nær er þátttaka í opinberum
veislum réttmæt og hvenær ekki?
Hvar eru mörkin á milli þess að
hafna félagsskap og opinberum
skyldum og hins að ganga kerf-
inu á hönd og sóa almannafé?
Hvenær ertu orðin ein af mikil-
virkustu ambáttum kerfisins og
hvenær ertu í raun að breyta því
innanfrá? Hvar verður hugarfars-
breytingin? Ég held sjálf að hún
verði með því að við lifum af,
vinnum vel og sem víðast og
verðum sjálfum okkur trúar og
samkvæmar. Þannig getum við
best kynnt hugsjónir okkar og
vinnubrögð í verki og gefið öðr-
um styrk til þess sama, með for-
dæmi. Þó að breytingar verði
stundum í stökkum er það ef til
vill skrefabaráttan sem í raun og
veru veldur drýgstu breytingun-
um."
Á þessu vori hafa Kvennafram-
boð og Kvennalisti starfað sam-
fellt í rúm 9 ár, boðið fram í
þrennum sveitarstjórnarkosning-
um og þrennum þingkosningum.
Þetta er án efa mun meira úthald
en flestar konur óraði fyrir þegar
af stað var farið árið 1981. f síð-
ustu sveitarstjórnarkosningum
hallaði hins vegar heldur undan
fæti og hafa ýmsir viljað túlka
það sem svo að tími Kvennalist-
ans sé liðinn. Ég spurði Guðrúnu
hvernig þetta mál horfði við
henni?
„Mér finnst starf Kvenna-
listakvenna alveg óskaplega að-
dáunarvert. Allt er það unnið
meira eða minna í frítíma eða
tíma sem er tekinn frá einhverju
öðru. Konur koma aftur og aftur á
fundi sem eru auðvitað misjafn-
lega markvissir og þær gera það
ekki að ástæðulausu. Reynsla
þeirra af daglegu lífi rekur þær til
þátttöku. Þó eldurinn sé ekki
skíðlogandi allan tímann og það
séu alltaf einhverjir að skvetta
vatni á hann, þá lifir þó í glæð-
unum. Og það þarf ekki að blása
kröftuglega til að eldurinn nái sér
á strik. Þegar eitthvað gengur á,
þá spretta konur upp úr jörðinni
og þær drífur að hvaðanæva. Ég
er í raun og veru alveg gáttuð á
því hvað konur eru duglegar en
mér finnst hins vegar ekkert
skrítið þó konur missi svolítið
kraftinn annað slagið og geti ekki
haldið sjálfum sér og öðrum á
floti. Það er eðlilegt að lýjast þeg-
ar svo lengi er að verki staðið.
8
„Til þess aó geta
sannfœrt aöra er
nauðsynlegt aö
vera heil og til að
geta veriö heil þarf
aö gefa mikiö -
bϚi tilfinningar
og tíma.“
Við fengum svolítinn skell í
síðustu sveitarstjórnarkosning-
um. Kosningabaráttan var óvana-
leg að mörgu leyti og við hvorki
nógu kraftmiklar né skipulagðar.
Við höfðum ef til vill ekki tekið
nægilegt mið af því að tíminn og
aðstæðurnar hafa breyst, en við
brugðumst við þessu eftir kosn-
ingar og það hefur orðið til þess
að við erum núna miklu þrek-
meiri en við vorum. Það hefur
færst aukinn kraftur í Kvenna-
listann þó öfl fyrir utan keppist
við að spá fyrir um endalok hans.
En andstaðan er sígild og áhuga-
vert rannsóknarefni í sjálfu sér og
svo hluti af okkar starfi að vinna
hreyfingunni fylgi."
Tengsl Kvennalista við fjölmiðla
hafa um nokkurt skeið verið tals-
vert erfið. Algengt er að frétta- og
blaðamenn leggi Sjálfstæðisflokk-
inn og stjórnarandstöðuna að
jöfnu og Kvennalistinn gleymist.
Þetta er talsverð breyting frá
fyrstu dögum Kvennalistans.
Éívernig stendur á þessu?
„Við getum ekki alltaf verið
jafnmikil nýjung og þegar nýja-
brumið er farið af okkur hafa
fjölmiðlamenn tilhneigingu til að
gleyma okkur vegna þess að
„Viö Kvennalista-
konur gerum
óskaplega miklar
kröfur hver til
annarrar m.a.
vegna þess að
krafan utan úr
þjóðfélaginu er svo
sterk um að viö
stöndum okkur.“
„Hvenœr ertu orðin
ein af mikilvirkustu
ambóttum kerfisins
og hvenœr ertu í
raun aö breyta því
innan fró?“
mér er sama hvort það hvín meira
í andstæðingum okkar í dag en í
gær. Það skiptir ekki meginmáli.
Ég hef ekki miklar áhyggjur þó
við höfum mótbyr. Það er ekki
mælikvarði á það hvort við
eigum erindi. Ef enginn nennti að
vinna í Kvennalistanum væri
ástæða til að spyrja hvort hann
ætti erindi. Það hafa t.d. alltaf
verið til andstöðu- eða neðan-
jarðarhreyfingar sem eru geysi
virkar og sterkar þó þær séu ekki
viðurkenndar uppi á valdajörð-
inni og þarf ekki lengra að líta en
til Austur-Evrópu. Hin opinbera
viðurkenning er ekki gildur
mælikvarði í mínum huga."
En fylgið hlýtur þó að skipta
hreyfingu eins og Kvennalistann
máli?
„Auðvitað er nauðsynlegt
fyrir hreyfingu eins og Kvenna-
listann að hafa fylgi. Annars
kemst hún ekki þangað sem hún
ætlar sér. En ef okkur sem störf-
um í hreyfingunni finnst við ekki
eiga erindi og höfum ekki sann-
færingu fyrir því sem við erum að
gera þá er engin hreyfing. Það er
gömlu flokkarnir og fulltrúar
þeirra eru jú lögmálið og spá-
mennirnir og rótgróin hefð að
konurnar tala ekki í samkundu-
húsum. Það sem konurnar segja
svo þegar þær hafa þvælst inn í
samkunduhúsin er ekki talið eins
merkilegt af því að þær ráða ekki
eins miklu. Tilhneigingin er að
hlusta á þá sem ráða og þannig
má segja að fjölmiðlamenn séu
bara börn síns tíma, gegni sínu
uppeldi og hegði sér samkvæmt
því. Mér finnst fjölmiðlamenn
almennt beina sjónum sínum of
mikið að valdhöfum og því sem
þeir hafa að segja en gæta oft ekki
að því að sjónarmið andstæðra
skoðana komist til skila. Stund-
um jaðrar þetta við dekur. Þeir
eru þó ekki allir sama markinu
brenndir og það eru til góðir
fréttamenn, sem betur fer.
En það er engin ástæða til að
velta sér upp úr mótlætinu. Við
eigum sjálfar ónotað frumkvæði
sem við verðum hver og ein að
nota t.d. í kosningabaráttunni.
Spurningin snýst um það hvaða
frumkvæði við getum hver og ein