Vera - 01.05.1994, Síða 53
verið prangað inn á hana af afríkönskum ís-
lenskustúdent í Háskólanum. Olöf hafði komið
að mömmu sinni sigri hrósandi yfir hálftíræð-
um manninum liggjandi á gólfinu með örina í
hjartastað.
- Hún sagði að þetta deyjandi, gamla glæsi-
menni væri faðir minn! Pabbi minn! Afí þinn,
Jórunn! Geturðu ímyndað þér annan eins hryll-
ing að vera kynnt fyrir föður sínum liggjandi
endilöngum á gólfínu korrandi í dauðateygjun-
um.
- Nei, en ég get heldur ekki trúað því að það sé
satt, sagði Jórunn og horfði rannsakandi augum
á móður sína. Hún gat ekki verið drukkin, því
það var engin lykt af henni önnur en reykinga-
lyktin blönduð daufri ilmvatnslykt frá kvöldinu
áður. Gat hún verið í pillum eða einhverjum
íjárans efnum öðrum? Varla. Hún hafði aldrei
vitað til þess að mamma hennar ætti við nein
slík vandamál að stríða. En hvað geta ekki
mæður falið fyrir dætrum sínum? Eitthvað
hlaut hana að vanta fyrst hún var stöðugt á nýj-
um og nýjum námskeiðum. Núna siðast á
sjálfsstyrkingamámskeiði. Pabbi gerði oft góð-
látlegt grín að þessari eilífu sjálfsleit hennar
sem hann kallaði svo.
En frásögn Olafar átti eftir að verða enn ótrú-
legri. Hún sagðist hafa hringt á lögreglu og
sjúkrabíl en inn í stofuna hjá ömmu hennar
gömlu hafí streymt alls kyns furðufólk. Guð-
tnunda nágrannakonan var eins og þeytispjald
út og inn i íbúðina, þessi klikkaði Afríkumaður
sem bar ábyrgð á eiturörvunum, óperusöngvari
og að lokurn geimverur sem svifu með Jórunni
ömmu hennar burt af staðnum.
Þegar kom að geimverunum datt alveg yfir Jór-
unni yngri og hún bað mömmu sína að hætta
þessu tali. Hún sagðist ekki hafa hæfileika til
að meðtaka svona mgl. Svo benti hún á blaðið
á borðinu. - Ertu að meina að það sem stendur í
blaðinu sé satt? Emð það þið sem emð þetta
keis? Ætlarðu að segja mér að þér hafí tekist
að ljúga enn einni geimvemsögu inn á virðu-
legasta blað landsins? Eg meina það mamma.
Þú og þín kynslóð eruð örugglega sú ruglaðasta
sem þessi þjóð hefur alið.
Rödd hennar skalf af hneykslun. Hvemig gat
mamma hennar í alvöru verið að bjóða henni
upp á svona sögur? Hélt hún að hún væri ennþá
bam sem tryði á ET?
Jórunn virti morgungráa móður sína fyrir sér.
Hún var greinilega algjörlega úr jafnvægi og
ómögulegt að vita hvort hún trúði sjálf því sem
hún var að segja eða ekki. Hún var hálfvand-
fæðaleg mitt í æsingnum, hárið úfið, augun rök
°g nefíð rautt. Hún minnti eiginlega mest á
kvefaðan krakka. Hún var hálf brjóstumkenn-
‘Uileg. En Jómnn nennti ekki að finna til sam-
úðar með móður sinni. Hún sagðist ætla að gá
uð baminu.
bini í svefnherberginu mætti hún galopnum
uugum litlu dóttur sinnar sem lá og hjalaði í
■'uminu sínu. Hún tók hana upp og lagði hana
Undir vanga sinn. Hún andaði að sér ilminum af
þessum mjúka litla líkama sem gerði hana svo
hamingjusama. Hún talaði við hana í gælutóni.
- Mikið er litla stúlkan hennar mömmu sinnar
búin að sofa lengi. Er hún ekki orðin alveg
rennandi blaut? Mamma ætlar að setja þurrt á
litla rassinn.
Það lá við að hún gleymdi móður sinni frammi
á meðan hún var að sinna baminu. Allt sem hún
hafði sagt var svo fjarri raunveruleikanum, svo
fáránlegt. En þegar hún kom aftur fram með
bamið í fanginu þá sat mamma hennar þarna
ennþá reykjandi við eldhúsborðið. Hún drap
skömmustuleg í sígarettunni, lét vatn renna í
öskubakkann og opnaði gluggann.
- Æ fyrirgefðu Inga mín að hún amma þín skuli
vera svona ljót kelling, sagði Olöf í gælutóni
við litla bamabamið sitt. - Það eru alveg hræði-
legar kellingar sem menga loftið fyrir svona
litlum krílum eins og þér. Finnst þér það ekki?
Litla stúlkan svaraði ömmu sinni engu. Hún
var farin að sjúga brjóst móður sinnar af
áfergju og fannst flest annað ákaflega þýðing-
arlítið og óspennandi.
Jórunn fann róna færast yfír sig um leið og
bamið var farið að sjúga. Mjólkin streymdi
ffam í geirvörturnar og hún naut þess að finna
hvernig þrýstingurinn minnkaði smátt og smátt
og það dró úr spennunni í brjóstunum. Það var
svo gott að létta á þeim á morgnana. Það var
svo gaman á horfa á hvíta froðuna freyða um
munn barnsins. Hún fann hvemig mamma
hennar fylgdist andaktug með athöfninni. Það
ríkti algjör þögn fyrir utan ánægjuhljóðið í telp-
unni.
- Það er ekkert eins fallegt og horfa á móður
gefa bami sínu brjóst, sagði Olöf loks lágum
rómi og virtist orðin róleg.
- Þetta segir amma líka, svaraði Jórunn. Hún
sagði við mig um daginn að það hefðu verið
hennar sælustu stundir þegar hún gaf ykkur
systkinunum brjóst.
Olöf tók skyndilegt viðbragð og fór að ganga
um gólf. Hún horfði á dóttur sína og dótturdótt-
ur og var aftur orðin æst og óróleg á svipinn.
- Nefndi nún nokkuð um leið hvað við systkin-
in værum mörg? spurði hún hvössum rómi.
- Hvað þið eruð mörg? Eins og hún hafi þurft
að taka það fram. Það eru náttúijega bara þið
Nonni.
- Nei, nei, það em ekki bara við Nonni. Nú
emm við allt í einu orðin þrjú! Ég eignaðist
bróður í gær!
Jórunn leit upp á mömmu sína með vantrú í
svipnum, en mamma hennar hélt áfram með
söguna.
- Þú trúir mér ekki? En ég eignaðist bróður í
gær. Átján árum eldri bróður. Hann heitir Sig-
urður Grímsson. Amma þín eignaðist hann
með prestinum senr fermdi hana. Það er sá
sami og hún skaut í gær. Sá góði maður og hans
góða kona tóku drenginn af ömrnu þinni, ung-
lingnum, og ólu hann upp. Það er auðvitað dá-
lítið sorglegt út af fyrir sig. En það sem mér
fínnst ennþá sorglegra, ef það er satt, er að
þessi maður á nú líka að vera faðir minn. I
bráðum 46 ár hef ég ekki vitað annað en ég
væri dóttir hans pabba, ég hef verið Karlsdóttir,
og í gær tilkynnti mamma mér að það þýddi að
ég væri dóttir þessa karls en ekki hans Kalla.
Ég er í sjokki.
Jórunn tók bamið af brjóstinu, strauk því um
bakið og lét það ropa.
- Ég er nú dálítið hissa líka.
Henni fannst hún vera að dofna upp. Hún var
að byrja að trúa móður sinni. Þó var það enn
hér um bil óhugsandi að anima hennar ætti ein-
hverja dularfulla fortíð sem hún hefði haldið
leyndri fyrir sínum nánustu í næstum því heilan
mannsaldur! Hún amma!
- Hafí þessi dánumaður tekið hana mömmu
ineð valdi þegar hún var unglingur, þá hefur
hann endurtekið trikkið við hana aftur eftir að
hún var orðin fullorðin kona. Nema hún hafí
viljað hann þá? Hvemig getur svona nokkuð
gerst?
Olöf barðist við að fá botn í þessa sögu.
- Hvar er amma núna? spurði Jórunn að lokum.
Auður Haralds ritar lokakafla sögunnar í næstu Veru.
Mynd: Sigurborg Stefánsdóttir
Steinunn Jóhannesdóttir var leikkona við
Þjóðleikhúsið áður en hún snéri sér að rit-
störfum. Ritverk hennar eru m.a. Dans á
rósum (leikrit 1981), Flautan og vindurinn
(unglingasaga 1985), Kitlur (unglingaleik-
rit 1986), Mamma fer á þing (bama- og
unglingasaga 1989), Völvans spádom
(bamaleikrit 1990). Nú í vetur var leikrit
Steinunnar Ferðalok á íjölum Þjóðleik-
hússins og vakti bæði andúð og hrifningu.
Þjóðleikhúsinu var boðið með sýninguna á
norræna leiklistarhátíð í Stokkhólmi fyrr á
árinu og af því tilefni var leikritið gefíð út í
sænskri þýðingu í tímaritinu Teatertidn-
ingen. Innan fárra mánaða kemur út Kveðja
frá annarri strönd sem er ævisaga Halldóru
Briem (1913-1993), fyrstu íslensku kon-
unnar sem lagði stund á arkitektúr.