Vera - 01.03.1995, Qupperneq 23

ekki fyrir bamapössun. Laun kvenna eiga þá
líklega að fara í að borga dagvist og þá
sennilega afgangurinn í matarinnkaup?
Laun karla eiga þá samkvæmt þessu að
fara í að borga af húsbréfunum og afborgan-
ir af bílum og öðru því sem máli skiptir. Auð-
vitað sjá allir hvað þetta er mikil fásinna,
enda gengur slík niðurröðun þvert á skoðan-
ir fólks um konur sem fjárhagslega sjálf-
stæða einstaklinga engu síðuren karla. Það
er því brýnt að breyta þessu viðhorfi.
Okkur í Kvennalistanum er Ijóst aö til að
breyta þjóðfélaginu þarf fyrst og fremst að
breyta viðhorfum enda hefur Kvennalistinn
Mn og kjaramálin: ~H| J 0
forsencla kiarabóta
eftir Sigurbjörgu Ásgeirsdóttur
Kvenfrelsisbarátta hefur staðið nær óslitið
hér á landi alla þessa öld og vissulega hef-
ur hún skilað miklum árangri. Að einu leyti
hefur þó lítið áunnist og þar á ég við launa-
mál kvenna. Þrátt fyrir jafnréttislögin, sem
sett voru 1976 og kveða á um að greiða
skuli sömu laun fyrir sambærileg og jafn-
verðmæt störf, er enn langt í land að konur
fái sömu laun og karlar. En hvað veldur
þessu langlundargeði kvenna? Þegar skoð-
að er hversu margar kærur hafa borist
kærunefnd jafnréttismála kemur f Ijós að af
12 kærum 1994 voru aðeins 2 sem vörð-
uðu launamisrétti. Árið 1993 voru kærurnar
alls 11 og þar af 1 sem snerti launamis-
mun. Ályktun sem draga má af svona fáum
kærum er að jafnréttislögin séu alls ekki
nóg vörn fyrir konur í þessu tilliti því launa-
mismunur kynjanna hefur heldur aukist en
hitt á síðari árum.
En hvað ertil ráða? Hvaða kröfureru uppi
í kjaraviðræðum hér og nú? Flest, ef ekki öll,
verkalýðsfélög fara fram á hækkun lægstu
launa og ætti þaö ekki að koma neinum á
óvart þar sem lægstu taxtar eru um 43 þús.
á mánuði. Ég held að engum detti í hug að
hægt sé að lifa mannsæmandi lífi á slíkum
launum. Þó eru umhugsunarverðar kröfur
sumra verkalýðsfélaga um að persónuaf-
slátt megi færa 100% á milli hjóna. Þá er
líka athyglisvert aö í þeim verkalýösfélögum
þar sem konur eru fjölmennar eða í meiri-
hluta kemur þessi krafa ekki fram, sem bet-
ur fer, enda hélt ég að svona nokkuð heyrði
sögunni til.
Frádráttarbærar eiginkonur
Það sem hefur staðið kjaramálaumræðu fyr-
ir þrifum á liðnum árum er almenn þröngsýni
í þjóðfélaginu gagnvart vinnuframlagi
kvenna. Alltof oft er hamrað á að konur séu
í vinnu til að afla heimilinu aukatekna og að
þær séu ekki fyrirvinnur. Jafnvel gengur svo
langt að innan Kvennalistans er ekki fjallað
á gagnrýninn hátt um þá staðhæfingu að
konur geti ekki unniö úti þvt laun þeirra dugi
lengi boðað hugarfarsbyltingu. Það er því
dapurlegt að nútíma umræða um frelsi
kvenna frá aldagamalli kúgun skuli ekki
hafa skilað sér inn í raðir verkalýðsforingja,
sem nú vilja taka upp það kerfi sem tíðkað-
istfyrirmörgum árum, þegareiginkonurvoru
frádráttarbærar frá skatti. Nú má enginn
Þó eru umhugsunarverðar kröfur sumra
verkalýðsfélaga um að persónuafslátt megi
færa 100% á milli hjóna. Þá er líka athyglis-
vert að í þeim verkalýðsfélögum þar sem
konur eru fjölmennar eða í meirihluta kemur
þessi krafa ekki fram, sem betur fer, enda
hólt ég að svona nokkuð heyrði sögunni til.
skilja orð mín svo að ég viti ekki af hverju
þessi krafa kemur fram. í því ástandi sem
nú ríkir þegar nokkuð stór hluti launafólks,
og þó aðallega kvenna, er með laun langt
undir fátæktarmörkum grípur fólk fegins
hendi hvaða hálmstrá sem vera skal. Launa-
hækkun sem einhverju nemur virðist vera í
Ijósára fjarlægð þótt almennt launafólk hafi
boriö uppi þjóðarsáttina og þar með komið
fótunum undir atvinnulíf sem áður var á
fallanda fæti. Lífskjarajöfnuður í gegnum
skattkerfið virðist því vera svarið.
Börn fái persónuafslátt
En hvers vegna er ekki leitað nýrra leiða?
Það er staðreynd að millifærsla persónuaf-
sláttar milli hjóna er ekki tekjujafnandi
k nur og kosningar