Ritmennt - 01.01.2001, Blaðsíða 85

Ritmennt - 01.01.2001, Blaðsíða 85
RITMENNT LATNESK TÍÐASÖNGSBÓK ÚR LÚTERSKUM SIÐ folk music, dated the manuscript back to 1500 or before. Later research has shown that the time of writing is 1570 or a little later. This in- dicates strongly that the book was written under the supervision, if not at the initiative, of Guðbrandur Þorláksson (headmaster of the school at Hólar from 1569, and bishop 1571-1627). Undoubtedly the book covered the whole Church year. Several leaves are missing in the beginning, and some at the end. A loose leaf, with one side originally unwritten, has, apparently by mistake, been placed at the front of the book, the empty page thus becoming a false "title page". It bears several notations, one of them, dated 1647, claim- ing that the book is the property of the Cathedral of Hólar. This has been taken to indicate that the book was still in use in 1647 (dr. Jakob Benediktsson, 1969). In this study it is assumed that the scribbling took place only after the manuscript had reached its present mutilated stage, and the empty page had been placed at the front. If this is true, the book would certainly have been out of use when the note was written. Iceland was not fully converted to Lutheranism until 1551. During the previous tumultuous years the Latin schools at Hólar and Skálholt (in Southern Iceland) had been closed down temporarily, and were reestablished in 1552. The regulations of the Danish Church Ordinance of 1537, about religious practice in schools, had never been effective in Iceland. They were now somewhat modified, with emphasis on daily singing and reading from the Bible as was done "in the old times (til forna) at the cathedral, de tempore". It seems certain that this book was written to meet these requirements in the Latin school at Hólar. It could be a copy of an older manuscript, which again might have been based on a Danish or German model. Each Sunday or feast day is celebrated with three services: 1) Vespers on the preceding evening, 2) a combined Matins and Lauds in the morn- ing, and 3) a second Vespers at night, often a repetition, at least in part, of the first. The morning office always ends with Benedictus [Dominus Deus] and the evening hour with Magnificat, in accordance with Ro- man Catholic tradition. On the whole the manuscript is Catholic in appearance. Its differences from the Roman ritual lie in omissions, rather than changes or additions. Suiprisingly many of the antiphones are still to be found, virtually unchanged, in the Roman liturgy. In the manuscript the Latin hymns to be sung at the services are in- dicated only by their first words. The hyrnns themselves were con- tained in special hymn-books, which before the Reformation were owned by many churches. At Hólar there was certainly more than one of them. None of these Latin hymn-books have been preserved. But three collections of Latin hymns for school use have survived. The oldest is Hymni scholares (HS) written in 1687. It contains in all 111 hymns, beginning with 21 morning and evening hymns, mostly Lutheran. But 81
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168

x

Ritmennt

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ritmennt
https://timarit.is/publication/859

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.