Freyr - 01.03.1927, Blaðsíða 27

F R E Y R
45
2) Kartöflurnar eru, fyrir framleiðend-
ur, undir venjulegum skilyrðum, einhver
sú ódýrasta fæðutegund, sem neytt er
hér á landi.
Með 9 kr. verði á tunnunni fást 100 h.
e. fyrir 1 eyrir í kartöflum. Næst kemur
rúgmjöl með 80, hveiti, haframjöl, hrís-
grjón með um 60. í kindakjöti fást að-
ins 15 h. e. og í eggjum 6 h. e. fyrir 1
eyrir, en í síld 66. Þessar fáu tölur eru
teknar af handahófi, en þær sýna ljós-
lega yfirburði kartöflunnar yfir aðra mat-
vöru, hvað ódýrleika snertir.
En þrátt fyrir alt þetta borðum við að-
ins tæplega % tn. af kartöflum á mann
á ári og þar af flytjum við h. u. b. helm-
ing frá útlöndum fyrir uppskrúfað verð.
Er þá undarlegt þótt ég spyrji: Hvað
veldur?
Framtíðartakmarkið á að verða, að
borða minst 1 tn. á mann á ári og rækta
það alt sjálfir.
Heimili með 10 manns þarf 150—250
ferfaðma stóran kartöflugarð, eftir
því hve góð ræktunin er, til þess að fá
10 tn. af kartöflum árlega. Þessi blettur
gefur um 150 kr. hreinan ágóða í sam-
anburði við það að kaupa útlendar kar-
töflur — þ. e. 200 %.
Berðu vel í garðinn þinn og taktu ill-
gresið — með arfasköfu — jafnótt og
það gægist upp úr moldinni.
Það er ef til vill fátt á heimili þínu,
sem betur sýnir hver maður þú ert en
einmitt matjurtagarðurinn.
Guðmundur Jónsson
frá Torfalæk.
Hjalti Jónsson
heitir maður, sem lengi bjó í Fjarðar-
horni við Hvammsfjörð í Helgafellssveit,
vel greindur og mikið hugsandi um al-
þjóðarheill. Ég kyntist honum fyrir 14
árum og' ræddi hann þá mikið um al-
þjóðarmál; taldi meðal annars mikið skil-
yrði að Islendingar ættu sjálfir skip þau
er flyttu að og frá landinu, var það áður
en Eimskipafélagið varð til. Nýlega hef-
ir hann ritað til ritstjóra þessa blaðs ít-
arlegt erindi um nauðsyn þess að sveita-
félög landsins safni í sjóð og sýnir fram
á að með tímanum geti sveitirnar orðið
efnaðar, ineð þessu móti, án þess það
hamli velgengni þeirra á nokkurn hátt á
sama tíma og sjóðirnir verði til, en megi
að fengnum sjóðunum, gera stórmiklar
umbætur í sveitunum. Hjalti segir meðal
annars: „Hreppsbúar geta komið sér upp
lánsstofnun með jafnháum innláns- og
útlánsvöxtum, að vísu fyrst í mjög smá-
urn stíl, en sem þróast í framtíðinni með
því t. d. að leggja 100 krónur í sjóð af
hreppsfé árlega í 50 ár. Hreppsnefnd ætti
jafnan að vera stjórn sjóðsins. — Þessi
lán ættu að veitast til jarðræktar eða ann-
ara þarflegra og skynsamlegra búnaðar-
fyrirtækja, og ennfremur mætti veita þau
mönnum til að losa sig úr óþægilegum
og' vaxtaháum skuldum. Ef þetta yrði
framkvæmt myndi sjóðurinn eftir 50 ár
skifta tugum þúsunda króna, ef öllu yrði
til skila haldið og engin embætti stofnuð
við sjóðinn. Vilji einhver hrynda hug-
rnynd þessari í framkvæmd stígur hann
um leið spor í áttina til efnalegs sjálf-
stæðis sinnar sveitar. Þetta mundi efla rækt-
un landsins og aðrar búnaðarframkvæmd-
ir. — Sjóður þessi má ekki vera í sam-
bandi við sveitasjóð og ekki heita spari-
sjóður. Ennfremur ættu kauptún og kaup-
staðir að stofna svona sjóði og lána úr
þeim efnalitlum fjölskildumönnum til að
rækta sér bletti“. Að lokum segir Hjalti:
„Við heyrum oft talað fagurlega um föð-
urlandsást og átthagaást, en alt slíkt tal
dæmir sig sjálft sem hégóma, ef ekki er
sýnt í verkinu, að hugur fylgi máli. Með