Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1885, Side 44

og vonaBi aí) geta fengií) þjó&ina til aí) berjast sjálfa, eins
og í Su&urameríku, en þa& brást. Eptir nokkrar smá-
orustur varb hann a& leysa sundur fiokk sinn.
En hann sjálfur lagfci þó ekki árar í bát. þegar er
hann komst höndunum undir tdk hann a& safna mönnum
á ný, og ætla&i til Sikileyjar. En um haustifc 1849, ráku
Rómverjar páfann burtu, og stofnu&u lý&veldi um vet-
urinn. Garibaldi fór þegar þanga&. En honum var ekki
vel tekið fyrst; menn voru hræddir um a& hann væri nokkufc
óstýrilátur. Og þa& var satt, honum var annað betur lagið
enn sitja á þingum, og taka þátt í bollaleggingum og löng-
um málatilbdna&i. Hann vildi starfa, og við starf skildi
hann ekki annað enn ganga fram með oddi og egg;
og a& gjöra það ærlega, svo um muna&i, það haf&i hann
lært í hetjulífi síuu í Ameríku; a& skilja pólitík lær&i
hann þar sí&ur, en hann haf&i aldrei neina sannfæring svo,
a& hann væri ekki búinn til a& fórna henni bló&i sínu.
I aprílmánu&i komu Frakkar me& her manns til þess a&
taka Róm, og setja páfann inn aptur. þá ur&u menn
honum fegnir, og þó aö hann fengi ekki yfirstjórn, var
hann lífið og sálin í hinni drengilegu vörn borgarinnar.
því um annað en vörn var valla a& gjöra. Me& frábærri
hreysti bar&ist hann vi& frakka 30. apríl, og gaf þeim
vondan skell, og hef&i hann mátt rá&a, er óvíst hvernig
farifc hef&i. Menn könnu&ust við, a& hann væri ágætur flokks-
foringi, en sög&u a& hann væri ekki fær um a& stjórna her, af
því hann væri ólær&ur. Og þa& er satt a& vísu, a& hon-
um var gjarnt til að berjast eins og hann haf&i gjört í
Ameríku, hætta sjer og mönnum sínum út í dau&ann,
fylgjandi þeirri reglu sinni, að skjóta sern seinast, en hitta
þá sem flesta, og nota færið til a& brjótast inn í óvina-
flokkinn, og berjast upp á líf og dau&a meb byssum og
sver&um. En hitt er er líka víst, a& hann var sannur
snillingur í því a& sjá dt hentuga vígvelli, reikna dt hva&
óvinirnir mundu a& hafast, og gjöra skjótar skipanir og
hreifingar; og enginn haf&i annab eins vald yör her-
mönnunum eins og hann. Hann var jafnan í bardögum
alsta&ar þar, sem mest þurfti; og hvar sem hann kom
a&, me& hvítu her&askikkjuna flaxandi fyrir vindinum,
rólegur, me& ánægjubros í vestu skothrí&inni, var eins
(40)