Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1892, Page 77

Heimfýsi og hörmungaræfi.
Fyrir 25 árum síðan var Pólverji einn, Jakob Koton að
nafni, dæmdur af rússneskum dómstóli til æfilangrar útlegðar í
Síberíu; hann var þááungum aldri og varmaður aí'góðum ættum.
Glæpi hafði hann enga drýgt, en beiskyrtur hafði hann verið um
sþjórn Rússa, fyrir meðferð þá, er hún hafði á ættjörðu hans;
síðan hafði hann tekið þátt i upphlaupi einu gegn Eússum, særð-
ist hann þá og var handtekinn.
8 mánuði var hann á leiðinni til Siberíu, og varð hann
bæði að þola kulda, hungur og þreytu. Hann sýktist þá og lá
lengi rúmfastur. þ)egar hann hafði fengið heilsuna aptur, þjáðist
hann af megnasta óyndi og heimfýsi, og rjeði hann þá loks af
að reyna að flýja. Pyrst gekk allt vel, en á iniðri leið varhann
handtekinn af lögregluþjónum sem strokumaður, sendur apturtil
Síberíu og dæmdur í 1 árs hegningarvinnu. Jpegar það ár var
liðið, flúði hánn heim á leið, var aptur handtekinn í Moskov og
sendur til Síberíu til 2 ára hegningarvinnu. þegar þau ár voru
liðin flúði hann í 3. sinn, en allt fór á sömu leið, hann náðist-
á leiðinni, var sendur aptur til Síberíu og dæmdur til 3 ára
hegningarvinnu.
þegar sá tími var liðinn, var sem hann hefði glatað allri
von um það, að hann mundi nokkru sinni geta orðið frjáls maður.
Hann hafði ofan af fyrir sjer með dýraveiðum og reyndi að sætta
sig við kjör sín; dýraveiðarnar heppnuðúst honum vel, og með
því hann var sparsamur, þá safnaðist honum nokkuð fje.
En þá fór heimfýsin að vakna aptur og ljet hann ekki í
rónni fyr enn hann afrjeð að flýja í 4. sinn; þetta var næstliðinn
vetur um hávetrar skeið. Alfaravegi mátti liann ekki fara, lieldur
fór hann ýmsar ógöngur í heljar frosti og stórhríðum og loks,
eptir marga mánuði og miklar þrautir, kom hann til Helsingfors
á Finnlandi, því nær fjelaus og klæðlítill. þaðan fór hann til
Stockhólms, svo til Hamborgar, Berlínar og Parísarborgar, en
undi sjer hvergi, því hann þráði það eitt að koma heim til ætt-
jarðar sinnar, en þangað mátti hann ekki koma, því þá hefði
hann þegar verið handtekinn af lögregluþjónunum og senduv
aptur til Síberíu. Hann var nú orðinn með öllu fjelaus, svo
stjórn Frakka flutti liann yfir á landamæri Belgíu, þaðan fór
hann fótgangandi til Vínarborgar og kom -þar í vetur ijelaus,
hrumur af vosbúð, og eyðilagður á sál og líkama.
DÆMISÖGUE,
Heimskt er heima alið barn.
Ofvirlítil skjaldbaka hafðist við í brunni einum, og hafði
aldrei verið annars staðar. Önnur skjaldbaka, sem átti uppruna
sinn að rekja til hafsins, datt af tilviljun niður í brunninn.
Skjaldbakan spurði nú þennan nýja fjelaga sinn hvaðan hún kæmi.
»Jeg kem úr sjónum«.
(63)