Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1960, Side 27

Nautnalyfjanotkun.
Á öllum öldum og menningarskeiðum hafa menn
notað nautnalyf. Frummenn þekktu áfeng vín, fram-
leidd úr gerjuðum ávöxtum, drukku mjöS og öl,
bruggað úr korni, byggi og humal. Löngum þótti sop-
inn góður og lofaður hefur hann verið fvrr og síðar.
ListaskáldiS yrkir um „guðaveigar“ sem „lífga sálar-
yl“. Vist er það, að áhrifin á hugarfarið og tilfinn-
ingalífið hafa ætíð verið sterk i bili, allt að því
seiðmögnuð, hið sama gildir um ópíum. Nefndist það
áður fyrr „drottins blessað lyfið“ og var i hávegum
haft sem nautnalyf og við helgisiðaathafnir. Neyzla
þess velcur þægindakennd, hógláta glaðværð og sælu-
tilfinningu, nokkurs konar vægt ölvunarástand. Neyt-
andanum finnst hann losna við allar jarðneskar
áhyggjur, og frjáls og óháður svifur hann vængjum
þöndum í heimi hugaróranna. Honum líður vel, finnst
allt sköpunarverkið vera harla gott og hann sér allt
lífið i björtum ljóssins ljóma. Hann hefur fundið ljós-
ið, sem i bili upplýsir sálarmyrkur hans. Stórkostleg
breyting hefur orðið á högum hans fyrir áhrif töfra-
lyfsins. Hið daglega amstur, brauðstritið og eymdin
hverfur og i stað þess kemur almættiskennd og sælu-
tilfinning. Ekki er að undra, þótt hann leiti aftur til
ódáinsávaxtar valmúans, þegar myrkrið og kuldinn
sverfur að honum á ný, og ástríðan og ávaninn verð-
ur jafnvel sterkari en lífslöngunin sjálf. Sæluástandið
er svo miklu betra og æðra en hið daglega lif.
Aldous Huxley segir, að miklu fleiri menn, fyrr og
síðar, hafi fórnað áfengi og öðrum nautnalyfjum lifi
(25)