Freyr - 01.09.1947, Page 34

292
FREYR
til bæjar. Þar bíður konan hans með heitt
kaffi á könnunni. — Hún hafði gripið
tækifærið til að stoppa í sokkaplöggin.
Bráðum eru allir sofnaðir. — Fyrsta
örugga þurrkdeginum á slættinum er
lokið.
Þetta er sagan af einum vinnudegi, eins
af hundruðum einyrkjabænda, sem lifa
við þá kjara stöðu að eiga hrausta o'g sam-
henta konu og efnileg og verkfús börn á
heimilinu. Hafa auk þess yfir að ráða
einföldum hjálpartækjum til heyöflunar
— útúrdúralaus frásögn án allra heim-
spekilegra bollalegginga. Þó ég vildi reyna
að færa frásögu mína í skáldlegan búning,
þá myndi það lítið stoða, því skáldskapur-
inn er ekki að jafnaði skáldlegri en lífið
sjálft.
Gestur Andrésson.
Hestarnir og vélarnar
í 4.—5. tölubl. Freys þetta ár, ritar mað-
ur að nafni Páll Guðmundsson, Gilsár-
stekk, grein er hann kallar Landbúnaður-
inn og vélarnar. Hann gerir þar að um-
ræðuefni tvær greinar, sem birtust í síð-
asta árg. Búfræðingsins, þar sem rætt er
um dráttarhestana og vélarnar, og þýð-
ingu þeirra fyrir landbúnaðinn í fram-
tíðinni.
Vegna þess að mér finnst, að í þessari
grein kenna undraverðs vanmats á ís-
lenzka dráttarhestinum og gildi hans fyrir
landbúnað okkar vil ég, með þessum lín-
um mínum, sýna fram á það, að starfssviði
dráttarhestanna er ekki — og á ekki að
að vera — lokið í íslenzkum landbúnaði.
Það skal strax tekið fram, að ég er síð-
ur en svo mótfallinn því, að vélaaflið sé
notað í þarfir landbúnaðarins að vissu
marki. Það er að segja eftir því sem
,,praktisk“ og hagfræðileg reynsla hefir
sýnt og sýnir, að henti bezt. En það er al-
veg víst, að enn sem komið er bendir hún
ekki til þess, að hestinum sé orðið ofaukið
við landbúnaðarstörfin.
Ég hefi ekki þá tröllatrú á þeim smærri
dráttarvélum, sem nú er verið að flytja
til landsins, að með þeim sé hægt að
vinna öll þau störf, sem vinna þarf við
búskapinn og hestar eru notaðir til.
Við skulum t. d. athuga hvort heppilegt
væri, að dráttarvélar leystu hestana al-
gjörlega af hólmi við heyskapinn. Hugsum
okkur tvö meðalbýli eins og talað er um,
að þau eigi að verða á næstu árum, þ. e.
600 hestburða töðuvöllur en enginn hey-
skapur tekinn utan túns. Á öðru býlinu
væri Farmall-dráttarvél með tilheyrandi
heyvinnuvélum notuð við heyskapinn, en
á hinu fjórir góðir dráttarhestar. einnig
með öllum nýtísku heyvinnuvélum, sem
fáanlegar eru fyrir hestafl. Ég vil hiklaust
álíta að sá bóndinn sem hestaflið notaði
stæði hinum fyllilega á sporði hvað við
víkur heppilegum vinnuafköstum. En frá
fjárhagslegu sjónarmiði séð getur enginn
vafi leikið á um það, að sá sem hestana
notaði stæði betur að vígi. Það liggur meðal
annars í þessum staðreyndum: Dráttar-
vélin sjálf kostar, miðað við núverandi
verðlag 7—8 þúsund krónur. Ekki tel ég
líklegt að vélin endist neitt lengur en hest-
arnir. Auk þess verða dráttarvéiaverkfæri
mun dýrari en hestaverkfæri. Þá verður sá