Freyr - 01.05.1949, Side 5

FRE YR
149
Jega þarf til þess að skapa liæfilegt fóður-
magn handa þeim bústofni.
Það er ekki staðhæfing Ólafs Jónssonar
að þetta sé svona, eða að hann hafi kennt
þeim þessa búskaparaðferð, heldur er það
staðreynd, sem undirritaður hefir orðið á-
skynja á ferðum um Eyjafjörð síðustu árin.
Um eitt skeið voru gerðar tilraunir með
fiskimjöl, hvalmjöl og síldarmjöl til áburð-
ar. Þær sýndu að nefndar mjöltegundir
hafa verulegt áburðargildi, en þær sýndu
iíka, að mjölið er allt of dýrt að nota til
áburðar, en það er líka hagnýt niðurstaða.
Þá skal greina tilraunir með búfjáráburð,
sem gerðar hafa verið, og af niðurstöðum,
sem sérstaklega vöktu eftirtekt má nefna
hagnýtingu mykjunnar.sem borin var undir
plógstrengi. Við samanburð á afrakstri af
því landi og svo hinu, þar sem mykjan var
borin á eins og venja er, var eftirtekjan
svo langtum meiri þar sem borið var undir,
að engan samanburð þoldi.
Skoðanir manna hafa löngum verið mjög
skiptar um hvenær bezt er að bera á tún-
in. Hjá Ræktunarfélaginu hefir fjöldi til-
rauna verið gerður til þess að fá úr þessu
leyst og má nefna niðurstöður, sem þar
hafa fengizt:
a. Þrag, flutt á tún milii slátta, að hausti,
vetri og vori, sýndi, að haustdreifingin
var jafn bezt (vissust eftirtekja) þá
vorbreiösla, dreifing milli slátta gaf
sæmilega eftirtekju en vetrarbreiðsla
er hæpin ráðstöfun. Yfirleitt má segja,
að tilraunirnar hafi sannað, að ekki
er rétt að flytja þvag á frosna jörð.
b. Hliðstæðar tilraunir með mykju hafa
verið gerðar, þó að undanskilinni
breiðslu milli slátta, og má telja að
árangurinn hafi verið í samræmi við
niðurstöður þvagdreifingar, beztur
eftir haustbreiðslu, varla eins öruggur
þegar um vorbreiðslu var að ræða en
vetrarbreiðslan sízt. Þess ber að geta
í þessu sambandi, að vorbreiðslan
kemur að minnstu gagni í þurrum vor-
um, en þau eru ekki óalgeng norðan-
lands.
Það er auðskilið mál, að 25 ára tilraunir
með tilbúinn áburð, sem hagað hefir verið
á ýmsa vegu, hafa gefið æði mislit svör, já-
kvæð eða neikvæð eftir atvikum, eftir því
sem um var spurt í tilraununum. Sumar
þeirra hafa staðið í aðeins fá ár, svo sem
t. d. þær, er vörðuðu sjaldgæfar áburðar-
tegundir, sem flutzt hafa til landsins í
litlum mæli og sjaldan. Á mismunandi
skammta tilbúins áburðar hefir þegar verið
minnzt. Tilraunir, varðandi hinar einstöku
tegundir, hafa líka verið til meðferðar og
má í fám orðum geta hinna merkustu:
1. Köfnunarefnisáburður af ýmsu tagi
hefir verið reyndur. Um niðurstöðurnar
má segja, að þegar notaður hefir verið
jafnstór skammtur N (köfnunarefni) á
graslendi hefir naumast verið um að
ræða mismun á uppskerunni, sem ætti
rót sína að rekja til þess að ein tegund
var notuð fremur en önnur, þegar um
algengar N-áburð er að ræða. Hins má
geta í þessu sambandi, að það hefir
sýnt sig áþreifanlega, að ammóníum-
súlfat (í daglegu tali kallað brenni-
steinssúrt ammóíak) er eftirsóknarvert
í kartöflugarða af því að það takmark-
ar kláða á kartöflunum. Það lækkar
sýrustig jarðvegsins, sé það notað til
lengdar en kartöflur virðast þola þótt
pH nálgist 6, að minnsta kosti.
2. Fos/órsýru-áburðartilraunir eru á með-
al þeirra, sem sýnt hafa eftirtektar-
verðastan árangur hjá Ræktunarfélag-
inu. Má þar fyrst telja tilraunir, sem
staðið hafa samfleytt í 11 ár með
engan fosfóráburð samanborið við
ýmissar tegundir fosfóráburðar. Geta
ber þess, að tilraunir hafa ekki sýnt
mismun sem bendi á að ein tegund fos-
fóráburðar sé annarri betri, af þeim
sem reyndar hafa verið, en samanburð-
ur á þeim reitum, sem engan fosfór-
áburð hafa fengið og hinum, sem hans
hafa notið, hafa ekki leitt í Ijós fosfór-
sýruskort fyrstu árin, þegar tilraunin
var gerð á gamalræktuðu landi. Eftir
2—3 ár fóru að koma í ljós einkenni,
sem bentu á fosfórskort á graslendi og
nam uppskerurýrnunin þá allt að 15%,
það er að segja að 10—-12 hestburðum
minna fékkst af ha þegar miðað var