Freyr - 01.05.1949, Page 8

152
í'REYtt
vöxtum, 20 kg eins góða og 40 kg, en auð-
vitað háð því að landið sé vel unnið og
að vel sé á borið. Þar eð hliðstæður árangur
mun hafá fengizt á Sámsstöðum segja til-
raunirnar ótvírætt, að 20—30 kg af fræi
sé nægilegt sáðmagn.
Sáðtími grasfrœs er á meðal þeirra verk-
efna, sem athuguð hafa verið. í fyrsta lagi
þurfti að gera sér grein fyrir hvað sýndi
bezta raun, haustsáning eða vorsáning og
þá hvenær að haustinu væri bezt að sá.
Tilraunirnar voru því miðaðar við eftir-
farandi sáðtíma:
1. Sáð um miðjan september
2. — í septemberlok
3. — um miðjan október
4. — fyrir miðjan maí að vori.
Útkoman af þessum samanburði hefir
orðið sú, að haustsáningin er jafn góð vor-
sáningu og það virðist bezt að sá seint að
haustinu ,einkum þegar um smára blöndu
er að ræða. Þó má um þetta segja og undir-
strika, að öryggi fyrir góðum árangri af
haustsáningu er að nokkru háð því, að
snemma sé valtað með léttum valta að vor-
inu.
Forrœkt á móum og mýrum hefir verið
gerð um alllangt skeið. Tilraunirnar hafa
venjulega varað 1—3 ár en samanburður-
inn gerður við land án forræktar. Þegar á
allt er litið má segja, að forræktun virðist
engan vaxtarauka gefa en með forræktun
hafa gallar komið í ljós og er illgresishætt-
an sú versta. Hitt er rétt, að þegar gera á
góða sléttu þá léttir forx-æktin vinnsluna
að mun, það er að segja að landið vinnst
frá ári til árs.
BELGJURTATILRAUNIR
Eins og flestum bændum mun kunnugt,
eru beigjurtatilraunir Ólafs Jónssonar mjög
mikilvægur þáttur í störfum hans á Akur-
eyri og niðurstöður þeirra þekktar út fyrir
landssteinana, en það er meira en almennt
gerist um íslenzkar tilraunir. Því miður
hafa enn of fáir hagnýtt niðurstöður þær,
sem Ólafur hefir staðfest, en vonandi er
að á komandi árum verði þær að því gagni,
sem þær virkilega geta orðið, til hagsbóta
fyrir bændur og búnað þessa lands.
Á meðal tilrauna þeirra ,sem hér er um
að ræða, má nefna samanburð belgjurta.
Á graslendi hefir samanburðurinn náð til
hvítsmára, rauðsmára og tveggja lótusteg-
unda.
Hvítsmárinn. Af öllum þeim tegundum,
sem reyndar hafa verið,eru það tvær dansk-
ar tegundir, er hafa skarað fram úr öðr-
um, en það eru „Morsö“ og „Strynö.“ Ensk-
ar smárategundir, sem reyndar hafa verið,
hafa ekki gefið eins góða raun og þær
dönsku. Að sjálfsögðu hefir fræið verið
smitað, enda er það óhj ákvæmilegt þegar
um forræktað land er að ræða, eða þar sem
smári hefir ekki áður vaxið.
Hvítsmári er annars eina belgjurtin, sem
ekki er nauðsynlegt að smita, en því aðeins
má smitun niður falla að smári hafi áður
vaxið á því landi, sem smárafræi skal sáð í.
Rauösmári. Af honum hafa verið reyndar
margar tegundir. Seinþroska rauðsmári
virðist helzt við okkar hæfi.
í Gróðrarstöð Ræktunarfélagsins var
slæðingur af rauðsmára þegar Ólafur Jóns-
son kom þangað. Af þessum smára safnaði
hann fræi, sem síðan var sáð og hefir verið
við haldið og það sem meira er: Smári þessi
virðist nema land á þessum slóðum, en þetta
er öfugt við það, sem venjulegt er um rauð-
smára, því að um öll lönd er það viður-
kennt, að hann gengur fljótt til þurrðar —
hverfur á fáum árum nema til hans sé sáð
aftur og aftur.
Rauðsmárinn þroskar fræ í flestum eða
öllum árum, en galli er, að fræmagnið er
sára takmarkað. Veldur því eflaust skortur
á skordýrum, en það er alls staðar viður-
kennt, að saman þarf að fara býflugna-
rækt og smárafrærækt.
Af rauðsmárategundum þeim, sem reynd-
ar hafa verið, hefir „Totem“ og „Málstad“
verið beztar. „Göta“ stofn, seinvaxinn, hef-
ir verið beztur sænskra stofna. Um rauð-
smárastofnana má segja, að þeir hafa allir