Freyr - 01.05.1949, Blaðsíða 29

FREYR
173
fyrr sem sáð er þeim mun meiri líkur eru
til þess að kálið sé orðið vel vaxið um eða
úr miðjum ágúst, þegar þörf er á að byrja
að gefa kúnum fóður með beitinni, en
þess mun víðast þörf því að þá fara grös að
tréna, og skepnurnar gefa ekki afurðir eins
og þær gætu ef fóðrið væri nóg og gott.
Það er æskilegt — jafnvel nauösynlegt —
að landið sé vel unnið og sé ekki illgresi í
því, eða í það flutt með búfjáráburðinum,
þá má gera ráð fyrir að mjög sé auðvelt
að hirða kálið.
Þegar þess er getið, að grannar okkar
fái 6—7 þúsund fóðureiningar af hektara
þá má bæta því við, að m'nna má nú gagn
gera og ég vil ekki ætla að svo mikil upp-
skera fáist hér, en sé gert ráð fyrir 5000
fóðureiningum ætla ég það ekki of lágt.
Dæmi ég þar af hliðstæðum gróðri og ná-
skyldum, gulrófunum, en af þeim fáum við
því nær eins mikla uppskeru, þegar rétt er
að farið við ræktun þeirra, eins og frænd-
ur okkar fá á svipuðu breiddarstigi. Og
fóðurkál og gulrófur eru jurtir, sem þurfa
nijög lík vaxtarskilyrði, að því er snertir
jarðveg, áburð, hitastig og vatnsmagn.
Póðurkálið á að nota fyrst og fremst með
beitinni og þá auðvitað allt haustið. En
ekkert er til fyrirstöðu að það geti enzt
fram á vetur. Það má slá með ljá eða vél,
færa saman í sæti og taka svo úr þeim
nokkuð fram eftir vetri. Norðmenn hafa
gefið fóðurkál úr slíkum sætum allt fram
í marzmánuð, með ágætri útkomu.
Sé mikið ræktað má einnig gera vothey
af fóðurkáli, en tæpast tekst það svo að í
lagi verði nema það sé saxað með við-
eigandi vélum, en þær eru svo fáar hér á
landi enn, að ekki þarf að gera ráð fyrir
því, enda má telja viðeigandi að byrja ekki
ræktunina almennt í stærri stíl en svo,
að fóðurkálið nægi með haustbeitinni
fram undir veturnætur.
Hverri kú má gefa 30—40 kg. af fóður-
káli á dag, þá þarf — segjum 2 smálestir
handa hverri kú yfir mánuðina septem-
ber-október, eða 34 kg. á dag í 60 daga, en
það svarar til um það bil 200 fóðureining-
um eða, ef gert er ráð fyrir 5000 fóðurein-
ingum af ha þá nemur það 50 fóðureining-
um af hverjum 100 fermetrum. Hverri kú
bæri því að ætla 400 fermetra land með
fóðurkáli til þess að hafa nægilegt með
haustbeitinni. En ekkert gerði til þó að
meira væri svo að það ent'st ögn fram á
vetur. Það varðar ekki litlu fyrir bóndann,
að öflun fóðursins og hagnýting þess sé sem
fyrirhafnarminnst og kostnaðarminnst.
Fóðurkálið krefst meiri vinnu en grasið,
en það gefur líka langtum meiri uppskeru
ef rétt er að farið, svo að líklegt er að
fóðure-'ningin í fóðurkálinu reynist ódýr-
ari en í grasi, en of snemmt er þó að full-
yrða nokkuð um það, reynslan verður að
skera úr á því sviði eins og viðar.
Vegna þeirra, sem ekki eiga nr. 21—22
af Frey, 1948, skal hér endurtekið það
sem þar var fyrirskrifað um áburðarmagn,
en það þarf að minnsta kosti á hverja 1000
fermetra:
4—5 smálestir haugur. 30—40 kg. super-
fosfat eða tilsvarandi af þrífosfati. 20—30
kg. 40% kalíáburður. 30—40 kg. saltpétur
(kalksaltp.) eða tilsvarandi af öðrum köfn-
unarefnisáburði.
Þetta er mikið áburðarmagn, það skal
játað, en uppskeran verður eftir þvi, trén-
uð og lítil ef illa er á borið, en mikil og
góð þegar vel er við gert.
Þess skal að lokum getið, að ekki eru all-