Freyr - 01.07.1949, Side 11
FRE YR
217
BúfræbikandLclatar
útskrifaðir frá Bændaskólanum á Hvanneyri
„Það er ekki ýkja langt síðan að farið
var að ræða um það í alvöru hér á landi
að stofna til framhaldsnáms í búfræði.
Þorsteinn Briem lagði tillögur um það fyrir
Alþingi um og upp úr 1930, að komið yrði
á fót framhaldsnámi hér við skólann og
hafði þá fengið um það álitsgjörð frá þá-
verandi skólastjóra, Halldóri Vilhjálmssyni
og kennurum skólans. Málið náði þó ekki
fram að ganga. Hin síðustu ár hefir Bún-
aðarfélag íslands rætt allmikið fram-
haldsmenntun í búfræði, bæði á Búnaðar-
þingum og í milliþinganefndum. Hefir
jafnan komið fram áhugi fyrir málinu.
Vorið 1947 ákvað núverandi landbúnaðar-
ráðherra, í samráði við bændaskólann hér,
að framhaldsdeildin skyldi sett á stofn við
Hvanneyrarskóla og fyrir velvilja fjár-
málaráðherra og skrifstofustj óra í fjár-
málaráðuneytinu, var kostnaður við skóla-
haldið greiddur úr ríkissjóði árin 1947 og
1948, enda þótt ekkert fé væri til þess veitt
á fjárlögum. í lögum um bændaskóla frá
22. marz 1948, var sett heimildargrein um
starfrækslu deildarinnar og á fjárlögum
yfirstandandi árs er veitt nokkurt fé til
hennar.“
Þannig mælti skólastjórinn á Hvanneyri
um forsögu og tildrög þess, að framhalds-
kennsla í búfræði var hafin á Hvanneyri
haustið 1947, en um síðastliðin 2 ár hefir
deild þessi verið starfrækt, þar hafa 8 bú-
fræðingar stundað nám og luku þeir því
með prófi, en á uppstigningardag fóru
fram skólaslit og við það tækifæri var efnt
til samkomu á staðnum og þangað boðið
ýmsum úr héraði og utan þess, til þess að
vera viðstaddir, er afhending prófskírteina
færi fram og 8 ungir menn fengju vottorð
um frammistöðu sina og undirbúning þess
fyrir því, að slík þróun takmarkist ein-
göngu við einstakar jarðir, sem misst hafa
fyrri búnaðarskilyrði sín, vegna nútíma
þróunar á sviði fjármála og tækni.
Þegar um er að ræða stofnun nýbýla,
landfræðilega séð, ræður hér ávallt úrslit-
um, hvar hin almennu landbúnaðarskil-
yrði eru bezt. Við slíkt mat verður einnig
að taka tillit til atriða, sem orsaka stað-
bundin not jarðarinnar, t. d. skógarins. En
aðalkrafan er, að býli þau, sem reist eru
sem nýbýli, séu svo stór, að ein fjölskylda
geti lifað á þeim með nútímatækni og hægt
sé að viðhafa nútíma búnaðarháttu. Ef
slík skilyrði eru fyrir hendi í fjallahéruð-
unum, er það skoðun vor, að stofnun ný-
býla eigi þar rétt á sér ekki síður en í öðr-
um sveitum.
c) Vöntun á vinnuafli og byggingarefni
til landbúnaðarins, hin hlutfallslega háu
laun við flesta atvinnu o. fl. hefir orsakað,
að stofnun nýbýla hefir verið minni nú
eftir stríðið, en hún var fyrir stríð. Fyrst og
fremst hefir verið um það hugsað að ljúka
við þau nýbýli, sem byrjað var á fyrir stríð-
ið. Þegar vinnumarkaðurinn kemst aftur í
eðlilegt ástand, er búist við því, að stofn-
un nýbýla hefjist að nýju.